Nieuwe Bretoense variant is 'moeilijk detecteerbaar'

De Franse overheid vraagt zorgverleners om extra alert te zijn voor de zogenaamde Bretoense variant. De nieuwe mutatie wordt namelijk 'onzichtbaar' genoemd: wie het 'spookvirus' onder de leden heeft, vertoont dan wel symptomen, maar een PCR-test detecteert het virus vaak niet. Volgens het RIVM kunnen de PCR-testen die in Nederland gebruikt worden dat wel. In ons land zijn nog geen gevallen bekend van besmetting met de Bretoense mutant.

Na de Britse, Zuid-Afrikaanse en Braziliaanse is er nu ook sprake van een Bretoense mutant, die moeilijk opspoorbaar is. De Franse overheid heeft alle zorgpersoneel gevraagd om tien dagen in strikte isolatie te gaan wanneer ze symptomen merken maar toch negatief testen.

De variant werd eind februari al opgemerkt bij een mysterieuze uitbraak in Lannion, een Frans dorp aan de noordkust van Bretagne. Tien mensen vertoonden toen zeer gelijkaardige symptomen, maar kregen een negatief testresultaat. Na nader genetisch onderzoek blijken 8 van de intussen 79 besmette mensen in het dorp met de Bretoense variant besmet te zijn.

Mutatie op vingerafdruk virus
Er is sprake van negen mutaties. Volgens coronaviroloog Eric Snijder (LUMC) zitten de mutaties mogelijk precies op de genetische 'vingerafdrukken' waaraan coronatests het virus herkennen. Net zoals je iemand via zijn vingerafdruk wilt identificeren, maar dat door een litteken op de vingertop niet kunt.

'Met de test die ze in de Franse regio gebruiken waren de mutaties mogelijk niet herkenbaar,' stelt Snijder, 'maar er zijn meerdere soorten tests, die doorgaans naar verschillende vingerafdrukken kijken.'

Niet in de neus: andere tests
Volgens het RIVM lijkt het erop dat de 'Bretonse variant', zoals hij ook wel wordt genoemd, zich niet of minder in de neus nestelt, maar vooral dieper in de luchtwegen. 'Het kan daarom zo zijn dat de variant minder goed wordt opgepikt met een monster van het wattenstaafje in de neus.' Ook volgens het instituut zijn er andere testen die het virus wel kunnen oppikken.

Er zijn geen aanwijzingen dat de Bretoense variant dodelijker of besmettelijker is. Volgens Snijder valt dat echter moeilijk te analyseren, aangezien er maar acht gevallen bekend zijn.

Ook Britse variant deels verborgen
Dat we met verschillende virusvarianten kennismaken, is normaal, maar ook dat een mutant minder goed detecteerbaar is, is niet gek. De Britse variant werd door sommige tests namelijk ook maar gedeeltelijk aangetoond, alsof het om een virus zonder uitsteeksels ging. De test die in het Verenigd Koninkrijk vaak werd gebruikt, bleek naar de uitsteeksels te kijken, precies op die plaats te kijken waar de mutatie voorkwam.

'Niet enkel uitsteeksels muteren'
Dat de Bretoense variant in het geheel niet meer wordt opgemerkt, zou erg toevallig zijn: dat zou betekenen dat de verschillende plaatsen waarnaar wordt gekeken, door een mutatie getroffen zijn. Snijder wijst opnieuw aan dat het niet alleen de uitsteeksels van het virus zijn die muteren. Coronatests kijken doorgaans ook naar andere onderdelen, zoals het omhulsel van het virus of het knipeiwit ‘polymerase’ waarmee het virus zijn genoom kopieert.