Homo- en biseksuele mannen niet langer uitgesloten van bloed doneren

Homo- of biseksuele mannen in een monogame relatie met een andere man kunnen vanaf september bloed doneren. Uit onderzoek van bloedbank Sanquin blijkt dat dit geen problemen oplevert voor de veiligheid van de bloedvoorziening, schrijft minister Tamara van Ark in een brief aan de Tweede Kamer.

Mannen die seks hebben met mannen, de zogenoemde MSM-groep, mochten tot nu toe geen bloed doneren, omdat ervan uit werd gegaan dat zij als groep een verhoogd risico hadden op infectieziektes zoals hiv.

'Individueel gerichte beoordeling van risicogedrag'
Sanquin liet onderzoek doen naar het selectiebeleid. De onderzoekers concludeerden dat het beleid 'niet enkel gebaseerd zou moeten zijn op het zoveel mogelijk beperken van de risico's voor ontvangers van transfusiebloed, maar dat ook het recht op gelijke behandeling van MSM ten aanzien van bloeddonatie meegewogen moet worden', aldus de minister.

Door deze aanpassing verandert het selectiebeleid 'in een meer individueel gerichte beoordeling van het risicogedrag', schrijft Van Ark. In principe moet het voor MSM ook mogelijk worden om plasma te doneren. 'Dit laatste vergt nog nader overleg met partijen die betrokken zijn bij de verwerking van het plasma tot geneesmiddelen.' Van Ark verwacht dat hier eind volgend jaar meer duidelijkheid over komt.

Mogen MSM zonder vaste partner ook doneren?
De minister is 'verheugd' dat het beleid nu wordt veranderd. 'Het eindpunt is wat mij betreft dat individueel risicogedrag leidend is en niet iemands geaardheid.'

Eind volgend jaar moet duidelijk worden of MSM zonder vaste partner ook donor kunnen worden, door bijvoorbeeld gerichte vragen te stellen over risicogedrag. Volgens directeur van de bloedbank Daphne Thijssen is dat niet eenvoudig. 'We onderzoeken hoe we met een set aan gerichte en gevalideerde vragen snel en accuraat gedrag met hoger risico vinden. Tot hoever vraag je door? Wanneer vindt een donor het ongemakkelijk om te antwoorden? Dekken de vragen de risico's voldoende af? We gebruiken de tijd om dit te onderzoeken en voor te bereiden.'

Einde aan discriminatie door bloedbank
Belangenorganisatie COC heeft zich jarenlang ingezet voor de beleidswijziging. De organisatie is blij dat er 'een einde komt aan discriminatie van homo- en biseksuele mannen in het bloeddonatiebeleid', en voorzitter Astrid Oosenbrug spreekt van 'een heuse doorbraak'. 'Straks word je als homo- of biseksuele man eindelijk niet meer uitgesloten om wie je bent, wanneer je een ander wilt helpen door bloed te doneren', aldus Oosenbrug. 'We hebben altijd gepleit voor een zo veilige mogelijke bloedvoorraad met zo min mogelijk discriminatie. We zijn blij dat het nieuwe beleid aan die beide criteria voldoet.'

'Vraag ook heterosexuele koppels naar condoomgebruik'
Op dit moment mogen homo- en biseksuele mannen pas vier maanden na hun laatste seksuele contact bloed doneren, waardoor bloeddonatie door seksueel actieve homo- en biseksuele mannen in feite onmogelijk is. In het gesprek met minister Van Ark heeft het COC voorgesteld dat ook heteroseksuele bloeddonoren gevraagd wordt naar condoomgebruik en monogamie, om zo de veiligheid van de bloedvoorraad te optimaliseren en onderscheid te minimaliseren.