Toeslagenaffaire begon mogelijk al jaren eerder

De omstreden werkwijze van de Belastingdienst die bekendstaat als de toeslagenaffaire, begon veel eerder dan tot nu toe gedacht werd, meldt RTL Nieuws vrijdag op basis van vertrouwelijke documenten van de fiscus.

Door het schandaal rond de kinderopvangtoeslagen werden duizenden ouders gedupeerd, doordat de Belastingdienst hen ten onrechte als fraudeurs zag. Dit drama speelde sinds 2013. Uit stukken die RTL Nieuws heeft ingezien, zou echter blijken dat ambtenaren zich vijftien jaar geleden al niet aan de wet hielden bij het terugvorderen van toeslagen.

Het medium heeft ontdekt dat een werkinstructie van de fiscus uit 2006 al spreekt over het "afwijkend behandelen" van mensen bij een vermoeden van fraude. Deze mensen zouden op een zogenaamde "uitsluitlijst" zijn gekomen, waarop de toeslagen zouden zijn stilgezet.

Dat dit handelen destijds op grote schaal gebeurde, blijkt volgens RTL Nieuws uit werkinstructies met de titel "massaal".

Daarnaast zouden mensen die eenmaal op een uitsluitlijst stonden, ook de jaren erna zijn behandeld als fraudeur. Ambtenaren zouden zelf hebben bepaald wie in de categorie "hoog risico" vielen en onderworpen moesten worden aan strengere controles.

De ambtenaren betitelden zichzelf daarom ook wel als "de rechters", zou blijken uit een van de documenten.

'Term rechters met kennis van nu een wat ongelukkige aanduiding'
De Belastingdienst laat in een reactie aan RTL Nieuws weten dat het "logisch" was dat handmatig werd getoetst of mensen mogelijk fraudeerden. Het beleid was er namelijk op gericht om fouten bij aanvragen of veranderingen van toeslagen te voorkomen.

De fiscus zegt uiteindelijk niet te zijn doorgegaan met deze manier van risicoselectie. Verder noemt de Belastingdienst de term 'rechters' "met de kennis van nu" een "wat ongelukkige aanduiding".

Vorig jaar kwam een snoeihard rapport uit over de toeslagenaffaire. Dat leidde op 15 januari tot de val van het kabinet. Voor de gedupeerde ouders is een compensatieregeling in het leven geroepen.