De voor- en nadelen van e-auto's op een rij

Een artikel uit consumentenmagazine RADAR+

Waarom kiezen niet meer mensen voor elektrisch, dus schoon rijden? We zetten de voor- en nadelen op een rij, en bespreken 4 verschillende elektrische modellen.

Je ziet ze niet alleen op straat rijden, maar ook steeds vaker aan een laadpaal: elektrische auto's. De meeste zijn eigenlijk half-elektrisch (hybride): ze hebben zowel een elektromotor als een benzinemotor. Om volledig elektrisch te rijden, zijn er blijkbaar beren op de weg. Met een elektrische auto kom je namelijk een stuk minder ver dan met een auto die op benzine rijdt. Met een volle batterijlading kun je gemiddeld tussen de 150 en 200 kilometer rijden. Deze afstand wordt de actieradius genoemd. Sommige auto's komen net iets boven 200 kilometer en een enkele, de Tesla Model S, zelfs boven de 400 kilometer.

Elektrisch laden kost tijd

Een van de grote nadelen van elektrisch rijden is het opladen. Waar je met een benzineauto in een minuut een tank vult, zul je met een elektrische auto drie à vier uur kwijt zijn voor je de accu hebt opgeladen. Maar als je hier slim mee omgaat en wat meer vooruit denkt, valt het allemaal best wel mee. Overdag korte afstanden rijden en 's avonds je auto opladen is voor de doorgewinterde elektrische rijder heel normaal. Maar bij grote afstanden zul je rekening moeten houden dat je op je bestemming een laadplek nodig hebt en vooral tijd. Daarom is volledig elektrisch rijden voor langeafstandsrijders minder interessant.

Wat is toch die bijtelling?
Om elektrisch rijden te stimuleren is er een wettelijke bijtelling van 4 procent vastgesteld; normaal is dat 25 procent. Dat houdt in dat als je een elektrische auto van de zaak hebt en deze ook privé gebruikt, slecht 4 procent van de catalogusprijs bovenop je inkomen wordt opgeteld en je over dit bedrag loonbelasting betaalt. Een stuk minder dus dan bij een benzineauto.

Het grote verschil: de energieprijs
Een elektrische auto kan ook als je hem privé koopt interessant zijn. Zo betaal je bijvoorbeeld geen motorrijtuigenbelasting en geen BPM (belasting van personenauto's en motorrijtuigen). Deze laatste houdt de aanschafprijs van de elektrische auto lager en dat is nodig ook, want de aanschafprijs van een elektrische auto is in de regel anderhalf keer hoger dan de benzine-equivalent van hetzelfde merk. Op de lange duur kan een elektrische auto toch goedkoper zijn in gebruik. Zo is er veel minder onderhoud en zijn er dus ook minder kosten bij de garage. Er zijn namelijk maar een paar bewegende onderdelen: de wielen en de remmen. Het grote verschil zit 'm in de energieprijs: stroom is goedkoper dan benzine als je kijkt naar het verbruik en de hoeveelheid stroom die nodig is. Hoe meer je hem gebruikt, hoe goedkoper hij wordt. Maar dan moet je wel thuis kunnen opladen.

Waar staat die laadpaal?
Je kunt op elk stopcontact in Nederland een elektrische auto opladen. De hoeveelheid stroom die wordt geleverd is alleen niet zoveel en het duurt meestal wel zes tot twaalf uur voordat je een auto volledig hebt opgeladen. Heb je de mogelijkheid om een laadpaal bij je huis te plaatsen, dan kun je die tijd een stuk korter maken, maar de aanschafprijs van € 500 tot € 1500 heb je niet zomaar terugverdiend. Vaak ben je dan ook aangewezen op een publieke laadpaal, die op steeds meer plekken te vinden is. Via verschillende energiebedrijven vraag je hiervoor een speciale laadpas aan; de stroom wordt per laadbeurt per kilowattuur doorberekend. Die ligt vaak hoger dan de prijs thuis en vaak moet je per laadbeurt een starttarief betalen. Als je de auto dus vaker op een dag een uurtje wilt opladen, gaat dat aardig aantikken en dan wordt elektrisch autorijden vrijwel net zo duur als rijden op benzine.

Groen of grijs?
Als elektrisch rijden niet interessant is voor de lange afstanden, en ook niet echt goedkoper is, waarom zou je het dan wel doen? Omdat elektrisch rijden beter is voor het milieu. De auto's en accu's zijn steeds beter te recyclen, er komen geen stikstoffen en roetstoffen vrij en de auto zelf produceert geen CO2. Houd er wel rekening mee dat de stroom die moet worden opgewekt in een centrale zelf CO2 produceert. Als je dus helemaal groen wilt rijden, kun je het beste groene stroom afnemen of, nog beter, je auto opladen met behulp van zonnepanelen.

Een kwestie van opnieuw leren rijden
Niet alleen onder de motorkap is alles anders, ook het rijden in een elektrische auto is even wennen. Het eerste wat opvalt is het motorgeluid – dat hoor je namelijk niet. Dat wil niet zeggen dat het stil is in de auto; nu blijkt pas hoeveel geluid de banden op de weg en de luchtweerstand van de carrosserie veroorzaken. 'Aangenaam rustig' is de beste omschrijving. Je gaat er vanzelf wat vriendelijker en relaxter door rijden. Dat je niet hoeft te schakelen helpt daar ook bij. Er zitten namelijk geen versnellingen in zo'n auto en het versnellen gaat dan ook heel soepel. Het optrekken voelt meestal heel direct en voor je het weet zit je op de juiste snelheid. Omdat het zo soepel gaat, ben je snel geneigd te hard te rijden. Het loont zich dus om je rijgedrag aan te passen. Er zijn zelfs cursussen voor. Je leert daarbij niet alleen je auto goed te benutten (zo zul je bij een elektrische auto veel minder remmen; door gas los te laten kun je remmen op de elektromotor en daarmee weer energie opwekken). Je bespaart er geld mee en je leert ook veiliger te rijden – fietsers en voetgangers horen je vaak niet aankomen en het gewicht van de batterij geeft de auto een heel ander zwaartepunt. Daarnaast heb je in een elektrische auto toch wat meer knopjes, hendeltjes en schermpjes die je moet leren bedienen.

Red ik het wel?
En dan is er nog het psychische aspect: de laadstress. Red ik het wel naar huis met m'n accu? Moet ik stoppen om nog wat extra bij te laden? Ben ik nou vergeten de auto vannacht aan de lader te zetten? Allemaal vragen die opeens op de hoek komen kijken. Wees gerust, ook dit went.

De test
Elektrische auto's zijn er net als benzineauto’s in verschillende maten en prijzen. Van een kleine lichte Renault Twizy van € 8.000 tot een grote Tesla Model X van € 95.000. Om een idee te geven wat men van een gemiddelde elektrische auto mag verwachten hebben we vier middenklassers vergeleken. Het opgegeven bereik is wat in theorie maximaal haalbaar is, in de praktijk ligt dat 20 procent lager.

Hieronder worden 4 modellen elektrische auto's besproken. Wil je meer weten? Radar heeft eerder verschillende elektrische auto's én een expert op bezoek gehad:

Dankzij de speciale ‘Cameleon’-laadtechniek kun je de Zoe binnen 30 minuten voorzien van genoeg energie om honderd kilometer vooruit te komen. Dat is een groot voordeel. De Zoe is het best te vergelijken met een Renault Clio, van de buitenkant toont hij alleen iets minder modern en de rijstijl mist het sportieve, maar hij heeft wel een soepele wegligging met een heerlijke vering. Houd er rekening mee dat de batterij los moet worden gehuurd. De aanschafprijs is dan misschien niet zo hoog, maar iemand die veel rijdt, betaalt al gauw 80 euro per maand extra voor die huur. Je hebt dan wel altijd een goedwerkende batterij en gratis pechhulp als hij leeg is.