Meer vrouwen verdienen hun eigen geld, 'maar het gaat wel heel langzaam'

Vrouwen draaien steeds meer uren en zijn steeds vaker economisch zelfstandig, blijkt uit de nieuwe Emancipatiemonitor die vrijdag verschijnt. Maar de veelbesproken loonkloof tussen vrouwen en mannen blijft bestaan.

In de laatste paar jaar is een groter aandeel vrouwen aan het werk gegaan. Vrouwen die daadwerkelijk werken voeren gemiddeld een halfuur per week meer betaald werk uit, aldus de nieuwe editie van de tweejaarlijkse Emancipatiemonitor. Het onderzoek wordt samengesteld door het Sociaal- Economisch planbureau (SCP) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

"Het mooie is dat de positieve trend van twee jaar geleden wordt voortgezet. De economische zelfstandigheid onder vrouwen is flink gestegen - we hebben in jaren niet zo'n grote toename gezien", zegt Wil Portegijs, een van de auteurs.

Meer ouders vinden kinderopvang iets goeds
Inmiddels is 64 procent van vrouwen economisch zelfstandig. Dat betekent dat het eigen inkomen uit betaald werk boven het netto bijstandsniveau ligt, wat neerkomt op 990 euro per maand. Economische zelfstandigheid komt nog steeds vaker voor onder mannen (84 procent), maar de kloof wordt steeds kleiner.

Wie er voor de kinderen gaat zorgen en het gebruik van kinderopvang is ook van belang als je de emancipatie van vrouwen wil onderzoeken.

Op dit vlak zet de trend uit vorige metingen ook voort: steeds meer ouders vinden dat kinderopvang goed is voor hun kinderen, meer jonge ouders zorgen voor een gelijke verdeling van de zorg voor de kleintjes (16 procent in vergelijking met 12 procent in 2018) en 30 procent meer kinderen gaan naar de opvang ten opzichte van 2015.

De uitkomsten van de Emancipatiemonitor zijn gebaseerd op zelfrapporteringen en interviews met burgers. Om inkomensverschillen in kaart te brengen hebben onderzoekers data van de Belastingdienst gebruikt.

Kampioen parttime werken
De nieuwe Emancipatiemonitor zit volgens Wil Portegijs vol "positieve ontwikkelingen", en wie een voorstander is van vrouwenemancipatie zou het daarmee eens kunnen zijn. Vanuit internationaal perspectief loopt Nederland wel achter op een aantal punten. Het gebruik en de acceptatie van kinderopvang stijgt nu vanaf relatief bescheiden niveaus.

Nederlandse vrouwen zijn nog steeds Europees kampioen parttime werken. Dat heeft als gevolg heeft dat ze gemiddeld bruto 15 procent minder verdienen dan mannen per maand. Daar is weinig verandering in te zien.

'Stapjes de goede richting'
"Fijn dat er stappen in de goede richting zijn, al gaat het wel heel langzaam", zegt Ilze Smit, senior beleidsadviseur bij Rutgers, een kennisinstituut die zich inzet voor meer gelijkgesteld ouderschap.

Tal van onderzoeken laten zien dat meer betrokken vaders positieve effecten hebben op de ontwikkeling van het kind en de sociale en financiële positie van vrouwen. "Het is belangrijk dat we het voor alle vaders - met hoge of lage inkomens, met vaste contracten of zzp'ers - mogelijk maken om gelijk bij te dragen aan zorg en huishouden.”

Sinds juli dit jaar hebben sommige partners van bevallende moeders (in de praktijk betekent dit meestal vaders) ook betere mogelijkheden gekregen om voor hun kinderen te zorgen. Deze ouders mogen zes weken met partnerverlof. Het verlof is alleen toegankelijk voor ouders in loondienst en wordt vergoedt met 70 procent van het salaris. Door deze voorwaarden wordt door het UWV verwacht dat maar rond de helft van alle partners gebruik zal maken van het partnerverlof.