Bluetooth: wat is het, hoe werkt het en wat heb je eraan?

Van smartphones tot autoradio's en van luidsprekers tot horloges: veel apparaten die we dagelijks gebruiken, beschikken over bluetooth. Maar wat is het precies en wat heb je eraan?

Wat is bluetooth?
Simpel gezegd is bluetooth een manier om apparaten op korte afstand draadloos met elkaar te verbinden. 'Korte afstand' betekent in dit geval meestal: tot ongeveer 10 meter. Het is dus een alternatief voor bijvoorbeeld een (data)kabel of een infraroodverbinding.

Hoe werkt het bluetooth?
Bluetooth gebruikt een radioverbinding. Deze bandbreedte waarin de radiogolven opereren (2,4 tot 2,485 GHz) is geschikt voor overdracht van gegevens én is in het grootste deel van de wereld vrij om te gebruiken.

Via de verbinding komt eigenlijk een klein netwerkje tot stand. Meestal bestaat dit uit twee apparaten, maar meerdere apparaten tegelijk verbinden is vaak ook mogelijk. Eén apparaat is dan de zender en de overige zijn de ontvangers.

Wat heb je aan bluetooth?
Dankzij deze techniek hoeft er geen kabeltje aan te pas te komen om geluid, gegevens of andere signalen uit te wisselen. Dat kan een hoop gehannes schelen.

Voorbeelden van verbindingen die je via bluetooth tot stand kunt brengen zijn:

Tussen je laptop en een printer
Tussen je smartphone en een koptelefoon
Tussen je smartphone en een carkit
Tussen je smartwatch en een smartphone
Tussen je spelcomputer en een controller
Tussen je tablet en een toetsenbord
Je kunt via bluetooth dus muziek luisteren, maar ook foto's of andere bestanden versturen, apparaten bedienen en ga zo maar door.

Hoe weet ik of mijn apparaat geschikt is voor bluetooth?
Als je apparaat een bluetooth-functionaliteit heeft, staat dat vermeld in de specificaties (in de gebruiksaanwijzing of de productpagina op internet). Soms kun je het ook op het product zelf zien. Dan staat er een bluetooth-logo op.

Hoe gebruik je bluetooth?
Om twee bluetooth-apparaten met elkaar te verbinden, moet je op beide de bluetooth-functie aanzetten. Als ze al eerder met elkaar verbonden zijn geweest, 'weten' ze dat nog en zal de connectie er binnen enkele seconden opnieuw zijn.

Als dat nog niet het geval is, moet je ze eerst koppelen. Hiervoor moet je meestal even in de instellingen duiken, en / of een fysiek knopje indrukken / kort ingedrukt houden.

Op bijvoorbeeld je smartphone kun je ook een lijst zien met gekoppelde apparaten. Daarmee heb je al eerder een verbinding tot stand gebracht. Ook zie je de beschikbare apparaten: daar staan alle toestellen in de buurt die bluetooth aan hebben staan.

Probeer dit maar eens in een treincoupé, winkel, restaurant of andere gelegenheid waar veel mensen zijn: je ziet dan vaak meerdere namen van telefoons, tablets en dergelijke die bluetooth aan hebben staan.

Kunnen andere mensen zomaar verbinding maken mijn telefoon (of ander apparaat)?
Nee. Als een ander, onbekend apparaat toegang wil tot het jouwe, krijg je de vraag of je daar toestemming voor geeft. Ook kan het zijn dat je een sleutel (code) moet invoeren.

De gegevensuitwisseling is bovendien versleuteld. Andere mensen met een bluetooth-apparaat kunnen dus niet zomaar een verbinding met het jouwe maken, of de verzonden gegevens 'lezen'. Dat gezegd hebbende kunnen er in theorie natuurlijk altijd slinkse hackers actief zijn... Als je dat een groot risico vindt, doe je er wellicht verstandig aan om (gevoelige) data op een andere manier te versturen, bijvoorbeeld via een kabel.

Nog een paar algemene tips om veilig met bluetooth om te gaan:

Schakel bluetooth alleen in als je het nodig hebt
Schakel je bluetooth-zichtbaarheid alleen in wanneer je moet koppelen, en schakel het daarna weer uit
Bevestig geen sleutels / codes die je onverwachts voorgeschoteld krijgt
Ontkoppel apparaten wanneer je ze niet gebruikt
Update de firmware van je bluetooth-apparaten regelmatig
*: In de instellingen van je smartphone of computer kun je aangeven of het apparaat zichtbaar of onzichtbaar moet zijn voor andere bluetooth-gebruikers. Let op: om de eerste keer een verbinding tot stand te brengen, zal dit op zichtbaar ingesteld moeten zijn.

In het algemeen beveiligen fabrikanten hun bluetooth-producten op een degelijke manier, maar van tijd tot tijd zijn er helaas ook weleens uitzonderingen, zoals de speelgoedpop Cayla.

Werkt bluetooth ook door muren en plafonds heen?
Ja, zolang die niet van metaal zijn. Dit gaat wel ten koste van het signaal: als je muziek luistert via je headset en naar een andere kamer loopt dan waar je smartphone zich bevindt, kunnen haperingen in het geluid optreden.

Wie heeft bluetooth bedacht?
De technologie is uitgevonden door de Nederlander Jaap Haartsen. Hij ontwikkelde bluetooth in 1994 in Zweden, terwijl hij in dienst was van elektronicaconcern Ericsson. Het patent werd wel op zijn naam geschreven.

Waarom heet het bluetooth?
De naam van de techniek verwijst naar de Vikingenkoning Harald Blåtand (Blauwtand) die het christendom in Scandinavië introduceerde. Het verhaal gaat dat hij erg van bosbessen hield en er zó veel van at, dat zijn tanden er blauw van kleurden.

Het was oorspronkelijk de werknaam van het project, maar bij gebrek aan een betere naam is het ook de definitieve naam geworden.