Klein deel Brabant en Groningen naar stembus: eerste coronaproof verkiezing

Gemeenten in Noord-Brabant en Groningen gaan woensdag naar de stembus voor de herindelingsverkiezingen. Zo'n stembusgang verloopt normaal gesproken vrij geruisloos, maar dit jaar zijn de ogen er extra op gericht vanwege de aankomende Tweede Kamerverkiezingen. Lukt het coronaproof?

Herindelingsverkiezingen worden gehouden als de grens van een of meerdere gemeenten wordt gewijzigd. In Noord-Brabant wordt de gemeente Haaren opgesplitst. Het dorp Haaren wordt toegevoegd aan de gemeente Oisterwijk, het dorp Esch aan de gemeente Boxtel en Helvoirt gaat bij de gemeente Vught horen. In Groningen ontstaat per 1 januari juist een nieuwe gemeente: Eemsdelta. Daar vallen Appingedam, Delfzijl en Loppersum onder.

Dit jaar worden er tijdens de herindelingsverkiezingen verschillende voorzorgsmaatregelen genomen. Wie mogelijk besmet is met het coronavirus mag niet zelf naar het stemlokaal komen, maar kan via een machtiging alsnog zijn of haar stem uitbrengen.

Verder moet in de stemlokalen voldoende afstand worden gehouden en krijgen kiezers het verzoek een mondkapje te dragen. Er staan kuchschermen tussen kiezers en medewerkers van de stembureaus en kiezers hoeven hun identiteitsbewijs alleen te tonen, dus niet te overhandigen.Ministerie komt op bezoek bij verschillende gemeenten
In sommige zorginstellingen zijn mobiele stembureaus ingericht, waar alleen bewoners en medewerkers kunnen stemmen. Een stemlokaal in Boxtel bleek door de extra veiligheidsvoorschriften van het RIVM niet geschikt te zijn voor de verkiezingen. Daarom is op een parkeerplaats in de wijk een speciale stemtent opgezet. In Vught is een drive-instembureau ingericht, waar kiezers vanuit hun auto kunnen stemmen.

De gang van zaken in Groningen en Noord-Brabant wordt door Den Haag extra in de gaten gehouden. Ambtenaren van de gemeente Den Haag bemannen woensdag een stembureau in de gemeente Boxtel. Ook komen vertegenwoordigers van het ministerie van Binnenlandse Zaken en de kiesraad op bezoek bij de verschillende gemeenten. Onderzoeksbureau Ipsos houdt een pilot om te onderzoeken of het mogelijk is om een betrouwbare exitpoll te geven.

Twee weken geleden maakte minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) bekend dat er tijdens de Tweede Kamerverkiezingen per post kan worden gestemd en dat iemand niet twee maar drie gemachtigde stemmen kan uitbrengen. Deze regels zijn nog niet ingevoerd tijdens de herindelingsverkiezingen.

Ollongren, die zich zorgen lijkt te maken om de opkomst, roept inwoners van de gemeenten op te stemmen. "Het is veilig. En als je je toch zorgen maakt of je niet goed voelt: machtig dan iemand anders."