Kamerleden voelen minister Dekker stevig aan de tand over langlopende letselschade

Minister Sander Dekker voor Rechtsbescherming werd tijdens het debat over langlopende letselschades stevig ondervraagd door de Vaste Kamercommissie van Justitie en Veiligheid over langlopende letselschadezaken. Er werden vier moties ingediend.

Letselschadeslachtoffers strijden vaak jaren voor ze een schadevergoeding ontvangen van verzekeraars, zo liet Radar dit jaar in de uitzending zien.

In het debat van woensdag 28 oktober stonden de Kamerleden lijnrecht tegenover de minister om wettelijke sancties in te voeren tegen verzekeraars die hun eigen Gedragscode Behandeling Letselschade (GBL) overtreden. Ook pleitten de Kamerleden in dit debat (wat je hier kunt terugkijken) voor invoering van tuchtrecht en ze willen dat de minister de voor- en nadelen van een directe verzekering onderzoekt.

Directe verzekering
Volgens minister Dekker duren veel letselschadezaken lang omdat een overgroot deel gaat om onvermijdbare omstandigheden. Vaak is er nog geen medische eindtoestand bereikt of is er een discussie over de causaliteit (komt het letsel door het ongeval). Het Tweede Kamerlid Madeleine van Toorenburg (CDA) vraagt zich af of de minister zelf gesproken heeft met de onderzoekers van de Universiteit Utrecht, die op verzoek van de minister een onderzoek deden naar langlopende letselschadezaken.

Ze constateert dat slachtoffers niet centraal staan. Van Toorenburg wil graag dat de minister onderzoekt of een directe verzekering - zoals al in Zweden is ingevoerd - ook voor Nederland een optie is.

Bij een directe autoverzekering handelt je eigen autoverzekeraar de schade af en die verhaalt de schade vervolgens op de aansprakelijke partij. Hopelijk zijn slachtoffers dan voortaan verlost van de lange discussies met de verzekeraar van de tegenpartij over de aansprakelijkheid en de hoogte van het schadebedrag. De wens is dat schades via een directe verzekering sneller worden uitgekeerd.

Omkering van het stelsel
In het debat lijkt de minister nog niet overtuigd van het nut van zo'n directe verzekering. Volgens Dekker zou dit een omkering zijn van het stelsel. Maar hij wil samen met de Letselschade Raad bekijken of je dan af bent van de doorgeslagen juridisering. Van Toorenburg dient hiervoor een motie in. Ze hoopt dat de minister binnen zes maanden terugkomt met zijn bevindingen.

Eindeloos traineren
Een ander heikel punt is het invoeren van wettelijke sancties als verzekeraars zich niet houden aan de regels van hun eigen gedragscode. Van Toorenburg zegt: 'We willen afdwingbare gedragsregels en iemand die toezicht houdt. Dan hebben we na twintig jaar iets kunnen doen voor de slachtoffers.'

Het Tweede Kamerlid Michiel van Nispen (SP) zegt: 'Mijn vrees is dat we na twintig jaar voortgaan op dezelfde voet. Het eindeloos traineren gaat door. En dat slachtoffers zes maanden moeten wachten op een reactie vanwege een tekort aan personeel bij de verzekeraars. Ze moeten nakomen wat er is afgesproken.'

Keurmerk voor verzekeraars en belangenbehartigers
De minister veegt het punt van personeelstekort van tafel. Hij zegt dat de lange doorlooptijden komen door de complexiteit van de problematiek. Hij vindt dat hij niet doorgaat op de oude voet, maar komt met een aantal oplossingen: zoals mediation, het invoeren van een keurmerk voor verzekeraars en belangenbehartigers, zodat alle partijen hun gedragsregels eerder naleven.

Verder wil de minister de informatiepositie van slachtoffers verbeteren door een online schadeafwikkelingsplatform in te voeren. En stelt hij 150.000 euro beschikbaar aan de Letselschade Raad voor onafhankelijke herstelbemiddeling in letselschadezaken. Volgens Dekker is niemand gebaat bij een juridisering van het proces. De minister zegt ook dat slachtoffers die vinden dat hun zaak te lang duurt of het niet eens zijn met de hoogte van de schadevergoeding ook altijd de gang naar de rechter kunnen maken.

Vrees voor 'sanctiepad'
Minister Dekker voelt er niets voor om deze gedragsregels en sancties in een wet vast te leggen als verzekeraars zich niet aan hun eigen regels houden. 'Is het middel niet erger dan de kwaal?', zegt hij.

Dekker is bang voor formaliseren: als iemand een termijn overtreedt dat de ander zich kan beroepen op rechten en vergoedingen. 'Ik heb een grote vrees dat mensen zeggen: u bent een dag te laat en dan gaan ze een sanctiepad aflopen.' Volgens de minister kunnen bij medisch ingewikkelde kwesties niet in alle gevallen de termijnen gehaald worden. Hij zegt: 'En soms willen ook slachtoffers een time out als het hen even boven hun hoofd groeit.'

Bevoorschotting
Er ontstaat een discussie over de hoogte van de schadevergoeding en de bevoorschotting. Slachtoffers krijgen niet snel genoeg geld. Zo vindt het PVV-Kamerlid Lilian Helder dat de medische eindtoestand door verzekeraars te vaak wordt gebruikt om niet te hoeven uitkeren. Dat verzekeraars proberen pas helemaal aan het eind te betalen, terwijl slachtoffers ondertussen rekeningen moeten betalen.

Madeleine van Toorenburg verzucht dat de minister een karikatuur maakt van de slachtoffers of iedereen er een slaatje uit wil slaan en beweert een topdokter te kunnen worden.

Veel 'crepeersituaties' in onderzoek Radar
Het CDA-Kamerlid zet ook vraagtekens bij het waardevolle onderzoek van de Universiteit Utrecht. 'Er waren geen problemen met de aansprakelijkheid - die stond vast - het ging om bepaalde verkeersongelukken en niemand mocht overleden zijn. Er zitten grote beperkingen op dit onderzoek. Heel wat anders dan het onderzoek van Radar, met meer dan 3000 mensen in 'crepeersituaties.'

'We moeten het niet kleiner maken dan het is. Hoe wordt er toezicht gehouden op de gedragsregels?', zegt Van Toorenburg. De minister reageert geprikkeld. Hij zegt: 'Hoe helpen we nu de slachtoffers? Uw idee is het in een wet vast te leggen en het benoemen van een aparte toezichthouder. Dit leidt alleen maar tot een toernooimodel. Daar heb ik mijn bedenkingen bij.'

Kamermeerderheid voor motie
Het SP Tweede Kamerlid Michiel van Nispen dient uiteindelijk een motie in dat er consequenties moeten zijn als verzekeraars en tussenpersonen zich niet houden aan de regels uit de GBL. Deze motie voor sancties wordt door een nipte Kamermeerderheid (SP, CDA, PvdA, PVV en GroenLinks met 76 zetels) ondertekend. De minister ontraadt deze motie.

Motie invoeren van tuchtrecht
Het PvdA Kamerlid Attje Kuiken pleit voor het invoeren van onafhankelijk tuchtrecht en tuchtraad. De minister zegt: 'Hoe moet dat eruit zien? Leidt dat ook niet tot een verharding en verzakelijking?'

Hij denkt dat mensen hierdoor ook niet sneller een vergoeding zullen krijgen. De Kamerleden willen graag een stok achter de deur als verzekeraars zich keer op keer niet aan hun regels en termijnen houden. Kuiken dient uiteindelijk een motie in (die ook is onderschreven door de Kamerleden Van Nispen en Van Toorenburg), maar de minister ontraadt ook deze motie.

Onderzoek ontevredenheid
Het VVD-Tweede Kamerlid Jeroen van Wijngaarden diende een motie in waarin hij wil dat het kabinet de vermijdbare oorzaken van ontevredenheid bij slachtoffers in kaart brengt en dat de doorlooptijden en onderbezetting bij letselschadeverzekeraars wordt onderzocht.