Goed met geld: Ook de vaststaande hypotheekrente kun je los krijgen

Lig je 's nachts te piekeren over je lege pensioenpot, hoge rente of je niet-bestaande testament? Gelukkig is er de rubriek Goed met geld, om je van je financiële hoofdpijn af te helpen. Deze keer: kan jij als woningeigenaar net zo'n lage hypotheekrente krijgen als alle starters van nu?

Mensen die vandaag een hypotheek afsluiten, kunnen een rente van 1,5 procent krijgen, ook bij rentes die twintig jaar vaststaan. Wat als jij dit ook wilt, met je bestaande hypotheek?

Er zijn een hoop manieren om je bestaande rente omlaag te krijgen - ook al staat de rente op papier wellicht decennia vast. De meest voor de hand liggende methode is om in een lagere risicoklasse terecht te komen bij je geldverstrekker. Dat gebeurt als je hypotheekschuld kleiner wordt ten opzichte van de waarde van het huis.

Woningwaarde en afbetalingen tellen mee
"Als je bijvoorbeeld tien jaar een hypotheek aan het afbetalen bent, is je schuld kleiner geworden. Dan zit je nu hoogstwaarschijnlijk in een andere risicoklasse omdat de waarde van het huis hoger is geworden in verhouding tot de lening", zegt financieel adviseur en hypotheekexpert Fleur Kroonbergs.

"Bij sommige geldverstrekkers gebeurt dit automatisch en krijg je opeens vanzelf een lagere rente. Bij andere moet je zelf actie ondernemen, door bijvoorbeeld een taxateur in te schakelen en het taxatierapport op te sturen."

Elke bank of geldverstrekker bepaalt zelf welke en hoeveel risicoklassen ze hanteren. Binnen deze kaders moeten ze alle consumenten gelijk behandelen: sinds 2013 kan je geen betere rente meer krijgen omdat jij en je bankadviseur samen tennissen of gewoon omdat je aardig gevonden wordt. Alle hypotheekrentes zijn openbaar en online te vergelijken.

"De tariefklassen zijn gelijk voor alle klanten van dezelfde geldverstrekker. Binnen de tariefklassen mogen ze wel specifieke voorwaarden opstellen, bijvoorbeeld als het gaat over je inkomen en of je alleenstaand bent of niet. Dit is dan van invloed op de hypotheekrente die ze aan klanten bieden", zegt Hans André de la Porte van Vereniging Eigen Huis.

Is een lagere rente de moeite wel waard?
Andere zaken die je hypotheekrente omlaag kunnen brengen, zijn extra aflossen (bij voorkeur binnen de boetevrije ruimte), een waardestijging van je woning, je vermogen verpanden, andere producten bijkopen bij de geldverstrekker (bijvoorbeeld een verzekering) of rentemiddeling. Niet alle geldverstrekkers bieden al deze mogelijkheden aan; kijk dus wat bij de jouwe mogelijk is.

Vraag je ook af hoeveel het onder de streep waard is als je rente ietsje lager wordt, adviseert Kroonbergs. Er komen vaak boetes en extra kosten bij als je je rente wil verlagen, vooral bij rentemiddeling.

In Nederland hebben we bovendien nog steeds te maken met een relatief hoge hypotheekrenteaftrek (ook al is de korting iets kleiner aan het worden - vooral voor de hogere inkomens). Daardoor heeft een renteverlaging van, stel, 0,1 procentpunt in veel gevallen geen zin, gezien de extra kosten die om de hoek komen kijken.

Is het je wel gelukt om een lagere hypotheekrente te krijgen? Dan zal je ook minder hypotheekrenteaftrek terugkrijgen van de Belastingdienst. Om financiële klappen (in de vorm van terugvorderingen van de fiscus) te voorkomen, kun je je nieuwe rente het beste meteen doorgeven aan de Belastingdienst.