Tandpasta, bodylotion en óók een testament kopen bij Kruidvat

Als je aan Kruidvat denkt, denk je misschien aan tandpasta, bodylotion of douchegel. Sinds maandag 24 augustus kun je bij de webshop echter ook terecht voor een testament of een samenlevingscontract voor nog geen 200 euro. Maar is zo'n notariële akte wel rechtsgeldig? En voor wie kan dit mogelijk interessant zijn?

Ton van Acht, advocaat erfrecht bij Van Barneveld Advocaten, legt ten eerste uit welke verschillende aktes Kruidvat aanbiedt.

Testament
Een testament gaat over de situatie nadat je bent overleden. 'Daarin regel je hoe je nalatenschap wordt afgewikkeld. Je kunt in een testament onder andere bepalen wie je nalatenschap krijgt en hoe de voogdij moet worden geregeld voor je kinderen als jij en je partner er niet meer zijn.'

Hij voegt hieraan toe dat je in je testament ook een rampenclausule kunt opnemen of een uitsluitingsclausule (wat je nalaat aan je kinderen, valt dan niet in de gemeenschap van goederen van je kinderen met hun partners). En zo zijn er nog veel andere zaken die je kunt regelen in een testament. Radar berichtte eerder al over het belang van een rampenclausule.

Levenstestament
'Een levenstestament is eigenlijk een volmacht. Daarmee machtig je iemand om de zaken voor jou te regelen als je op enig moment niet meer in staat bent dit zelf te doen, omdat je bijvoorbeeld dementerend bent. Op deze manier kan hier later geen discussie meer over komen op het moment dat je zelf niet meer bij machte bent om je belangen te behartigen. Als je dit niet regelt, kunnen naasten wel naar de rechter stappen om bijvoorbeeld bewind, mentorschap of een curatele aan te vragen. Maar dan heb je het natuurlijk zelf niet meer in de hand.'

Samenlevingscontract
Er worden ook samenlevingscontracten aangeboden op de website. 'Hierin wordt de verhouding geregeld tussen mensen die samenwonen. Het is eigenlijk een 'light versie' van een geregistreerd partnerschap of huwelijk. In een samenlevingscontract regel je bijvoorbeeld hoe het zit met de kosten voor de gezamenlijke huishouding en de hypotheeklasten.'

Van Acht: 'Maar ook heel belangrijk, als iemand komt te overlijden, wat gebeurt er dan met het huis dat je samen hebt gekocht? Als je niets regelt (en jullie zijn niet getrouwd) en je partner overlijdt, gaat jouw aandeel van het gezamenlijke huis in principe naar zijn/haar familie. Dan zit jij juridisch met je schoonfamilie in de woning.'

Fiscaal partnerschap
Een ander belangrijk punt dat je met een samenlevingsovereenkomst regelt, is dat je bij de Belastingdienst wordt aangemerkt als fiscale partners voor de erfbelasting. 'Daardoor krijgt de langstlevende een grote vrijstelling en wordt er geheven tegen het lage tarief. Als je namelijk iets erft van je partner, maar niet gehuwd bent en er is ook geen geregistreerd partnerschap, dan is het niet zeker of je de partnervrijstelling hebt van ruim 600.000 euro en dat je 30 tot 40 procent belasting moet betalen over bijna alles was je erft.' Kruidvat werkt voor deze service samen met Ligo, een platform dat online juridische diensten verschaft.

Rechtsgeldigheid
HEMA doet dit al een jaar of zeven. Kruidvat biedt nu een vergelijkbare dienst aan. 'Kruidvat zal misschien een iets anders opgestelde akte hebben, maar de inhoud zal niet veel verschillen', verwacht Van Acht.

'Bij HEMA heeft dit toen heel veel reuring veroorzaakt. Er zijn ook Kamervragen over gesteld; of dat allemaal wel kon en zeker ook voor die lage prijs. De beroepsorganisatie voor notarissen is zelfs een procedure gestart tegen de notarissen die het HEMA-testament passeren. Uiteindelijk heeft de hoogste tuchtrechter voor het notariaat geoordeeld dat het wel kan, en dat aan alle normen en eisen wordt voldaan.'

Van Acht: 'Dat wat HEMA doet, mag dus gewoon. En Kruidvat doet voor zover ik het kan beoordelen hetzelfde, maar ik heb natuurlijk niet de aktes zelf voor me. De tuchtrechter vond het bovenal belangrijk dat de notaris beoordeelt of het standaardtestament past bij de wensen en situatie van de cliënt. Is dat niet het geval, dan moet hij uitleggen waarom die standaardakte niet geschikt is. In een uiterste geval zou de notaris zelfs service kunnen en moeten weigeren.'

Prijs en inhoud
Kan er wel een goede akte worden opgesteld voor nog geen 200 euro? En zijn deze aktes afdoende om alles goed geregeld te hebben? Deze vraag is niet eenvoudig te beantwoorden, zegt hij. 'Waar het uiteindelijk om gaat is dat je een testament of samenlevingscontract hebt dat aansluit bij jouw wensen en de omstandigheden. Je hebt niets aan een testament dat niet bij jou past. Dan kun je het beter niet maken.'

Hij legt uit dat het bij Kruidvat om een standaardakte gaat voor een aantal gevallen. 'Maar in de praktijk verkeren mensen vaak toch wel in situaties waarvoor dit testament niet of minder geschikt is. Niet iedereen is zich daarvan bewust. Daarom is het belangrijk dat mensen uiteindelijk bij de notaris komen om de situatie te bespreken, zodat de notaris kan beoordelen of het wel goed aansluit bij wat ze nodig hebben. Goed advies van de notaris is dus van grote meerwaarde. Iedereen zal ook begrijpen dat er voor deze prijs natuurlijk niet heel veel tijd in kan zitten.'

Niet voor iedereen geschikt
Van Acht: 'Wat opvalt is dat kruidvat (en overigens ook HEMA) zelf al aangeeft dat hun testament voor veel mensen niet geschikt is. Bijvoorbeeld voor mensen die zeer vermogend zijn of als je een besloten vennootschap of een vennootschap onder firma hebt. Dat zijn complexere situaties, waarvoor ik naar een notaris zou gaan. Maar ook bij een zzp'er denk ik dat het verstandig is de situatie met een notaris te bespreken. Mensen die kinderen hebben uit een eerdere relatie, kunnen ook geen gebruikmaken van het Kruidvat-testament. Voor de mensen voor wie het dan wel geschikt is, kun je je afvragen in hoeverre de wet het niet al regelt zoals zij het willen hebben.'

'Voor samenlevingscontract grootste meerwaarde'
De advocaat ziet met name voor samenlevingsovereenkomsten de grootste meerwaarde van zo'n standaardformule. 'Ongehuwde samenwoners realiseren zich niet altijd dat het weleens tot grote problemen kan leiden als je geen samenlevingsovereenkomst hebt, zeker als je al een huis hebt gekocht. Dan kun je eigenlijk in mijn optiek niet zonder. De standaardzaken die in de samenlevingsovereenkomst van Kruidvat worden bepaald, zullen in heel veel situaties echt wel adequaat zijn.'

Maar ook dan is het volgens hem belangrijk om te kijken naar wat jouw specifieke situatie is. 'De meerwaarde van het Kruidvat-testament zie ik dan vooral in de benoeming van je partner als erfgenaam voor het geval je niet gehuwd bent, de aanstelling van een executeur, een voogdijregeling voor je kinderen en een uitsluiting- en rampenclausule.'

Advies aan consumenten
Van Acht meldt ten slotte dat het verstandig is om na te denken over deze zaken en de stap naar de notaris te zetten om het een en ander te regelen. 'Het is positief als dit initiatief mensen over de streep trekt en de drempel verlaagt om die stap te zetten. Zorg dat je de notaris goed informeert over jouw persoonlijke situatie en wensen. Neem daar in het gesprek met de notaris even de tijd voor, ook als dat dan wat meer kost, waarna de notaris tot de conclusie kan komen dat je toch iets anders nodig hebt dat aansluit bij jouw situatie. Dat kan teleurstelling en problemen achteraf voorkomen.'