Senaat VS: 'WikiLeaks actief betrokken bij Russische inmenging verkiezingen'

WikiLeaks speelde een actieve rol in de Russische beïnvloedingscampagne rond de Amerikaanse verkiezingen, schrijft de inlichtingencommissie van de Amerikaanse Senaat in een dinsdagmiddag verschenen rapport. "Hoogstwaarschijnlijk wisten ze dat ook", aldus de commissie.

Het is het vijfde en laatste rapport van de inlichtingencommissie, die focust op de dreiging vanuit Rusland. "We zetten hier een wijde waaier aan pogingen vanuit Rusland om de campagne van Donald Trump en de verkiezing van 2016 te beïnvloeden uiteen", aldus het rapport.

In het rapport wordt beschreven hoe de Russische inlichtingendienst GRU netwerken van de Democratische Partij hackte en daar onder andere privémails van de hooggeplaatste Democratische functionaris John Podesta buitmaakte. Die informatie werd volgens de commissie later via WikiLeaks gelekt, de organisatie van Julian Assange die op dat moment bij de Amerikaanse overheid als journalistieke klokkenluider te boek stond. "De data werden op gecoördineerde momenten tijdens de verkiezingen door GRU en WikiLeaks naar buiten gebracht."

De Trump-campagne zou "actief hebben nagevraagd wanneer er nieuwe WikiLeaks-documenten zouden komen" en "het niet belangrijk hebben gevonden of het iets te maken had met een poging de verkiezingen te beïnvloeden". Assange en WikiLeaks zouden van de Russische overheid steun hebben ontvangen voor hun rol in het lekken van informatie. Het gaat onder meer om deals met officiële Russische mediakanalen en overheidshulp voor mensen die met WikiLeaks gelieerd waren.

'Relatie tussen Russische overheid en WikiLeaks bestaat sinds 2012'
"Die relatie bestaat al sinds 2012", schrijft de Senaat. De commissie wijst erop dat WikiLeaks en de Russische overheid in 2016 veelal dezelfde discussiepunten gebruikten, zoal wie verantwoordelijk was voor een groot lek waarbij ook informatie over de Russische president Vladimir Poetin werd gedeeld.

De Russische overheidszender RT zou minstens tweemaal nieuwe WikiLeaks-publicaties hebben aangekondigd voordat WikiLeaks dat zelf deed. Verschillende werknemers van RT bezochten Assange in 2016 in Londen.

GRU zou via gefingeerde namen als Guccifer 2.0 contact hebben gehouden met WikiLeaks, dat de dienst als een "effectiever platform voor de verspreiding van informatie" zag. Guccifer beweerde een onafhankelijke Oost-Europese hacker te zijn. Op basis van zijn postgedrag, schrijft de Senaat, "is duidelijk dat er meerdere mensen achter het account zaten".

Guccifer onderhield ook contact met onder anderen Roger Stone, die bij de Trump-campagne betrokken was.

'WikiLeaks en Guccifer poogden mogelijk VS te misleiden'
GRU zou op 14 juli 2016 informatie aan WikiLeaks hebben doorgespeeld. WikiLeaks was daarop lang met Guccifer 2.0 in contact over het beste moment om de data online te zetten. WikiLeaks wilde dit zo goed mogelijk timen om zo de grootste impact op de verkiezingen te hebben. Ook noemde de organisatie de onenigheid tussen de Democratische kandidaten Bernie Sanders en Hillary Clinton "interessant".

Guccifer en WikiLeaks communiceerden veel in kanalen die niet versleuteld waren, merkt de inlichtingencommissie op. "Ze wisten dat dit door Amerikaanse autoriteiten gelezen zou kunnen worden en wilden onderzoekers op deze manier wellicht misleiden."

Assange maakte volgens de commissie elders misleidende opmerkingen over de herkomst van de informatie. Dat deed Assange bijvoorbeeld tijdens interview op de Nederlandse televisie waarin hij impliceerde dat de informatie afkomstig was van een overleden Democraat. Ondertussen onderhield WikiLeaks actief contact met de Trump-campagne.

Niet al het bewijs dat de commissie gebruikte om tot haar oordeel te komen, is in te zien. In het rapport zijn veel passages over WikiLeaks weggelakt.