Pech op het water? Watersporters moeten vanaf 17 augustus hiervan op de hoogte zijn

Vaar jij graag? Dan is het goed om te weten dat je vanaf vandaag, 17 augustus, zelf een hulpverlener moet inschakelen bij niet-spoedeisende situaties. Waar je voorheen contact kon opnemen met de Kustwacht, die vervolgens de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) alarmeerde, moet je nu zelf een partij kiezen als je assistentie wilt op het water. Je kunt kiezen uit commerciële partijen, maar ook nog steeds de KNRM.

Wat houdt deze verandering in de praktijk in voor watersporters?
Zeiler en watersportjournalist van zeilwereld.nl, Riemer Witteveen, vertelt desgevraagd dat er op zich niet zo heel veel verandert. 'Waar voorheen de KNRM vrijwel meteen werd opgeroepen, gaat de Kustwacht nu kijken wat de oproep inhoudelijk is en of daar enige nood bij gebaat is.'

Volgens Witteveen is dat op zich wel interessant. 'Maar als de Kustwacht zegt dat zij adviseren een berger in te schakelen, kan ik als watersporter nog steeds zeggen dat ik de KNRM wil. Sterker nog, de KNRM heeft een app waarmee ik ze voor zover ik weet nog steeds kan oproepen, ook al is mijn oproep geen noodgeval.'

'Hulp KNRM is niet vanzelfsprekend'
Hij vervolgt: 'Voor mij betekent de veranderde werkwijze echter dat ik in een situatie die geen onmiddellijke aandacht vereist of een situatie waar ik mezelf uit zou kunnen redden, maar wel nog een laatste zetje voor nodig heb, anders zal handelen.'

Hij legt uit dat er vrijwilligers werkzaam zijn bij de KNRM. 'Haal die mensen die voor de klas staan of druk zijn met hun dagelijkse bezigheden, daar niet voor bij hun werk vandaan. De verantwoordelijkheid voor die keuze ligt bij de watersporters. Het zou niet vanzelfsprekend moeten zijn dat de KNRM uitvaart omdat het gratis is. Er dient dus meer besef te zijn en daarom ben ik voorstander van de nieuwe werkwijze en dat die wordt nageleefd.'

Niet gratis
Watersporters zouden zich volgens Witteveen ook moeten realiseren dat de hulp die ze krijgen van de KNRM niet gratis is. 'Ze hebben er dan wel recht op, maar er worden mensen voor ingezet die op dat moment hun dagelijkse leven even stopzetten én er wordt kostbaar materieel gebruikt. Met dit in gedachte kun je je afvragen of het bij niet-spoedeisende hulp de moeite waard is om hen in te schakelen.'

Verzekerd voor pechhulp
Veel mensen kiezen desondanks toch niet per se voor een berger. 'Een berger kost geld en dat is voor de meeste mensen een dingetje, ook al zijn ze ervoor verzekerd. In het ergste geval heeft het dus effect op je eigen risico en mogelijk ook op je premie in het vervolg. Het is een soort tweestrijd: je weet dat je zeker geholpen wordt bij de KNRM, maar ik denk ook dat het geld bij veel watersporters een rol speelt.'

Vraagtekens
Alhoewel Witteveen de nieuwe werkwijze toejuicht, plaatst hij ook vraagtekens. 'Als de Kustwacht bepaalt dat een berger je prima zou kunnen helpen, wie waarborgt dan de kwaliteit van die berger? De KNRM heeft toch wel de naam een goede redder te zijn, het materieel is bekend en de mensen zijn goed getraind.'

Ook vraag hij zich af wie de Kustwacht dan een seintje geeft en hoe ze erop reageren als je toch hulp van de KNRM wilt. 'Wat zijn de criteria?'

Voorkeurspositie KNRM
Hiertegenover stelt hij dat de KNRM een voorkeurspositie heeft. 'Er zijn bergers die erg professioneel zijn. Maar ook bergers die zich als piraten gedragen. Het zou aan de kustwacht moeten zijn om hierin onderscheid te maken door een kwaliteitscontrole en een keurmerk.'

Reactie Kustwacht
Edwin Granneman, woordvoerder Kustwacht Nederland, meldt in reactie hierop dat zij een uitvoeringsorganisatie zijn. 'Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is verantwoordelijk voor het beleid. De bergers dienen zich te houden aan de geldende wet- en regelgeving.'

Hij voegt hieraan toe dat er een gedragscode wordt opgesteld waarin wordt vastgelegd dat bergers het hele jaar door beschikbaar moeten zijn voor watersporters die hulp nodig hebben, maar ook dat ze zich netjes moeten gedragen en geen discussies aangaan op het water.

'Oneerlijke concurrentie'
Het ministerie wil met de nieuwe werkwijze gehoor geven aan de oproep van bergers. 'Zij stellen namelijk dat er we ons als overheid mengen in een commercieel proces, omdat wij automatisch de KNRM alarmeren. Commerciële bergers zagen dit toch een beetje als oneerlijke concurrentie', aldus de Kustwacht.

Wat als watersporters toch zelf de KNRM inschakelen voor niet-spoedeisende hulpverlening?
Granneman beaamt dat dan de kans bestaat dat er niets verandert. 'Dat zou kunnen. Daar kunnen wij niets over zeggen. Het is aan de hulpvrager zelf om te bepalen van wie hij hulp aanvaardt. Dat kan inderdaad een berger zijn, maar ook de KNRM. In het verlengde hiervan willen we watersporters ook bewustmaken van het feit dat ze zich goed moeten voorbereiden als ze het water opgaan. Idealiter willen we wel dat mensen bij niet-spoedeisende hulp bergers contacteren.'