Te heet douchen: 'Duizeligheid ligt op de loer'

Flink aan de knop draaien en heet water over je heen laten stromen, zal voor velen ontspannend zijn. Maar een douche of bad kan ook té heet zijn en tot duizeligheid leiden. Hoe kan dat? En wat zijn de effecten van heet water op de huid?

Een droge huid na een douche zullen veel mensen herkennen. "Water droogt de huid uit", vertelt dermatoloog Niels Deenen. "Hoe langer en hoe heter je doucht, hoe meer de huid uitdroogt."

Door lang en heet te douchen, wordt de buitenste laag van de huid en het vetlaagje op je huid aangetast, zegt Deenen. "Die lagen zorgen er juist voor dat de huid gehydrateerd blijft en geen vocht verliest. Veelvuldig douchen kan deze lagen aantasten en de huid uitdrogen."

De buitenste laag van de huid, de hoornlaag, is een belangrijke barrière van het lichaam. Die zorgt er onder andere voor dat bacteriën, bepaalde stoffen en andere indringers niet naar binnen kunnen.

Een droge huid kan leiden tot jeuk en eczeem
Als je een vette huid hebt, zul je niet snel klachten krijgen na een hete douche, zegt Deenen. "Pubers hebben vaak een vette huid en kunnen beter tegen een hete douche. Hoe ouder je wordt, hoe droger de huid wordt. Voor ouderen en mensen met een droog huidtype is het verstandig om niet te heet en niet te lang te douchen. Ook minder vaak en kouder douchen is een oplossing, maar dat zullen veel mensen niet zo prettig vinden."

In korte tijd kan een droge huid leiden tot jeuk en uiteindelijk eczeem, zegt Deenen. "Die problemen kunnen vervelend worden en lang duren als geen actie wordt ondernomen. Door je douchegedrag aan te passen, kun je de huid weer laten herstellen. Ook is het bij een droge huid belangrijk om minder of geen zeep te gebruiken, maar bijvoorbeeld wel doucheolie. En na het douchen smeren met een verzorgende vette crème of zalf."

Een hart moet harder pompen onder een hete douche
Als we het over te heet douchen hebben, over welke temperatuur gaat het dan? "Dat is best persoonlijk", zegt Edwin Schuurmans, klinisch geriater bij het Wilhelmina Ziekenhuis Assen. "De een kan net wat heter water hebben dan de ander. Maar heter douchen dan je lichaamstemperatuur, dus 38 graden, zou ik niet adviseren."

"Daarboven ontstaat de kans op duizeligheid. De hitte van een douche zorgt ervoor dat de vaten in je huid gaan openstaan. Daardoor moet je hart harder pompen om voldoende bloed naar je hersenen en je aders te krijgen, in plaats van naar je huid. Ook zakt het bloed naar je voeten, omdat je staat. Je hart moet meer presteren. Als dat niet snel genoeg lukt, kun je duizelig worden of flauwvallen."

Bij jongeren zal dat minder vaak voorkomen dan bij ouderen of andere kwetsbare groepen. "Ouderen zijn er minder goed toe in staat het bloed snel door het lichaam te pompen. Wie een lage bloeddruk heeft, is ook gevoeliger. Bij jonge vrouwen komt een te lage bloeddruk regelmatig voor."

Duizeligheid na een bad komt vaak voor
Het is de vraag hoe makkelijk je je bloeddruk weer omhoog kunt krijgen. "Als je flink kunt sporten en je kunt inspannen, dan is het voor je lichaam niet zo'n probleem om je bloeddruk te verhogen. Je hart is er dan aan gewend om harder te gaan werken als het nodig is."

Duizeligheid na een te heet bad komt bijna standaard voor, zegt Schuurmans. "Je bloeddruk is al lager en opeens moet het bloed weer overal heen als je opstaat. Duizeligheid bij een hete douche zal minder snel voorkomen, maar toch zou ik iedereen aanraden om ermee op te passen."