VN: Duizenden vluchtelingen sterven op reis door Afrika door geweld

Duizenden vluchtelingen en migranten in Afrika komen tijdens hun reis over het continent door geweld om het leven. Ook zijn seksueel geweld en mishandelingen aan de orde van de dag. Dat staat in een woensdag gepubliceerd rapport van de UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties (VN), en het Mixed Migration Centre (MMC).

De meeste vluchtelingen zijn gevlucht voor oorlog, geweld en vervolging in hun land en hebben Libië als beoogde bestemming. Vanuit dat Noord-Afrikaanse land wagen zij in vaak gammele bootjes de levensgevaarlijke overtocht naar Europa.

In het rapport Tijdens deze reis kan het niemand iets schelen of je leeft of sterft staan omschrijvingen van de wreedheden die migranten meemaken op hun vlucht van West- en Oost-Afrika naar Noord-Afrika. Veroorzakers van het geweld zijn mensensmokkelaars, burgermilities en soms leden van veiligheidstroepen van landen.

Nauwkeurige cijfers over het aantal slachtoffers ontbreken, omdat veel geweld uit het zicht van officiële instanties plaatsvindt. Desondanks blijkt uit door het MMC verzamelde statistieken dat minstens 1.750 Afrikanen in 2018 en 2019 stierven op hun vlucht over het continent. Ruim een kwart van de doden viel in de Sahara.

'Een op de drie vluchtelingen slachtoffer van seksueel geweld'
Vluchtelingen die de reis door Afrika overleven, zijn vaak getraumatiseerd en hebben psychische problemen als ze in Libië aankomen. Aan de onderzoekers vertelden zij getuige te zijn geweest van moord, marteling, dwangarbeid en andere vormen van buitensporig geweld.

Daarnaast zegt ongeveer een op de drie vluchtelingen slachtoffer te zijn van seksueel geweld. Het gaat voornamelijk om vrouwen en meisjes, maar ook mannen en jongens lopen volgens de onderzoekers een groot risico.

Veel vluchtelingen die Libië weten te bereiken en proberen de Middellandse Zee over te steken, worden onderschept door de Libische kustwacht. Vervolgens komen zij in detentiecentra in Libië terecht, waar zij onder erbarmelijke omstandigheden worden vastgehouden en opnieuw met geweld en mishandeling in aanraking komen.

Wel is het aantal vluchtelingen dat in detentiecentra terechtkomt volgens de UNHCR afgenomen en hebben de Libische autoriteiten beloofd mensen op andere, humanere manieren op te vangen.