Hypotheek en corona: na betaalpauze op zoek naar duurzame oplossing

Om hypotheekbezitters tijdens de coronacrisis lucht te geven, was het bij de meeste banken mogelijk om vanaf maart een betaalpauze aan te vragen. Rente en aflossing hoefden niet betaald te worden voor een periode van drie maanden, met een mogelijke verlenging van nog eens drie maanden. Maar deze oplossing is niet eeuwig houdbaar: wat doen banken als de betaalpauze in september afloopt?

De Nederlandse Vereniging van Banken organiseerde donderdag een bijeenkomst om journalisten bij te praten over de betaalpauze. Mariëlle Lichtenberg (directeur particuliere klanten Rabobank), Frans van der Horst (CEO Retail Banking ABN AMRO) en Marcel Zuidam (CEO Nationale Nederlanden Bank) verzorgden de toelichting over wat hypotheekbezitters de komende tijd kunnen verwachten.

Huisuitzetting en betalingsproblemen voorkomen
Toen de samenleving in maart op slot ging, raakten veel mensen hun inkomen (gedeeltelijk) kwijt. Om te voorkomen dat consumenten in grote financiële problemen kwamen, is bedacht om de betaling van de hypotheeklasten tijdelijk op te schorten. Bezitters van een lineaire of annuïteitenhypotheek konden zo een betaalpauze krijgen. 'Hierbij vormen woningbehoud en het voorkomen van betalingsproblemen de belangrijkste uitgangspunten', legt Marcel Zuidam van Nationale Nederlanden uit.

Uitzending Radar over betaalpauze
Radar heeft eerder in een uitzending uitgebreid aandacht besteed aan de betaalpauze. Hier vind je alles over hoe de betaalpauze precies in zijn werk gaat, en dat het grote financiële gevolgen kan hebben als je de uitgestelde hypotheekaflossing niet op tijd terugbetaalt.

Op 30 september loopt de betaalpauze af, terwijl de financiële problemen dan niet altijd verholpen zijn. Zo wordt er een toename van de werkloosheid verwacht, zodra de NOW-regeling stopt. Ook het opheffen van de ontslagboete gaat er waarschijnlijk voor zorgen dat meer mensen hun baan kwijtraken. Wat is de volgende stap van banken om hypotheekbezitters door de crisis te helpen?

Door maatwerk duurzame oplossing vinden
Er zijn tal van voorbeelden te bedenken van problematische situaties waar hypotheekbezitters in terecht kunnen komen. Omdat de problemen zo divers zijn, wordt per klant gekeken naar de beste oplossing. 'In de maatwerkvariant is bijna geen case gelijk. Het zal altijd een vraag zijn of we iedereen kunnen helpen, maar het doel is om mensen op een duurzame en houdbare manier in hun huis te laten', zegt Frans van der Horst van ABN AMRO.

Heb je moeite met het betalen van je hypotheeklasten? Dan moet je met de bank in gesprek gaan om te kijken wat de mogelijkheden zijn. 'Het gaat erom dat de maandelijkse inkomsten en hypotheeklasten zoveel mogelijk gelijk worden', legt Van der Horst uit.

Hoog betaalmoraal, niet altijd verstandig
Het blijkt dat Nederlanders over het algemeen graag hun hypotheeklasten willen betalen. Misschien soms zelfs té graag, waardoor ze andere schulden laten oplopen. 'Het betaalmoraal bij hypotheken is hoog in Nederland. Maar als je je verzekeringspremie niet betaalt om je hypotheek te kunnen blijven betalen, kom je nóg dieper in de problemen', zegt Mariëlle Lichtenberg van de Rabobank.

Die behoefte om de hypotheek te blijven betalen, komt mogelijk voort uit angst om uit huis gezet te worden. Zo blijkt dat ruim een kwart (26%) van de Nederlanders zich zorgen maakt dat ze hun woning moeten verlaten na het verliezen van werk. Maar in de praktijk blijkt dat onvrijwillige huisuitzetting weinig voorkomt. Hoogstens een paar honderd gevallen op jaarbasis. Ook blijkt dit vaak pas te gebeuren als er bijvoorbeeld hypotheekfraude is gepleegd.

Met de 'gewone consument' gaat de bank altijd in gesprek om te kijken naar mogelijke oplossingen, waarbij woningbehoud het uitgangspunt blijft. 'Misschien blijkt uiteindelijk toch dat het in het belang van de klant is om het huis te verkopen, en goedkoper te gaan wonen. Maar hier gaan we heel zorgvuldig mee om en doen we niet zomaar', zegt Van der Horst.

Neem direct contact op met de bank
Ook trots en schaamte blijken redenen te zijn voor consumenten om niet aan de bel te trekken bij hun hypotheekverstrekker. Dit is heel onverstandig. Dreig je in de betalingsproblemen te komen, neem dan direct contact op met je bank. 'Hoe eerder een klant contact zoekt met de bank, hoe beter we tot een oplossing kunnen komen', legt Van der Horst uit.

Banken nemen ook weleens zelf contact op met de klant, als er duidelijke tekenen zijn dat er problemen zijn. 'Denk aan het wegvallen van inkomen. Of wanneer iemand wel zijn hypotheek betaalt, maar pint met de creditcard', zegt Lichtenberg. 'Maar we komen het snelst tot een oplossing als een klant zich zelf op tijd meldt.'