Schuldpraat: 'Voordat ik het doorhad, zat ik met 20.000 euro schuld'

Een scheiding, een faillissement, een verslaving: het kan allemaal tot schulden leiden. In Nederland heeft 32 procent van de huishoudens te maken met betalingsachterstanden en een op de zeven Nederlanders schaamt zich voor zijn of haar financiële situatie. Deze week in Schuldpraat: Martijn Wijnands (33) raakte in de schulden na het overlijden van zijn zus.

"Ik was destijds 26 en zou starten met een opleiding bij een Duits opleidingsinstituut", vertelt Wijnands. "Door omstandigheden ben ik nooit met de opleiding begonnen, maar ik had hier wel voor getekend. Dat betekende dat ik 6.000 euro moest betalen. Een betalingsregeling was niet mogelijk."

Weglopen van de situatie
Vervolgens ging het van kwaad tot erger. "Ik probeerde niet aan de schuld te denken. Ondertussen leidde ik een onregelmatig leven en had ik weinig inkomsten. Ik werkte in de horeca. Voordat ik het doorhad, zat ik met 20.000 euro schuld." Hij woonde destijds samen met een huisgenoot. "Alle rekeningen die binnenkwamen, bleven ongeopend op de mat liggen. We waren beiden goed in wegkijken", beschrijft hij.

Weglopen van de situatie is iets wat vaker voorkomt onder schuldenaars. "Dat voelt het veiligste", legt Ilse de Lange van SchuldHulpMaatje uit. "Want wat je niet ziet, lijkt er niet te zijn. Je ontwijkt daarmee de confrontatie."

De Lange raadt aan om juist contact te zoeken met schuldeisers. "Als je de situatie aan schuldeisers uitlegt, kan dat helpen. Over het algemeen blijken schuldeisers bereid om mee te denken."

'We openden de post niet langer'
Het keerpunt voor Wijnands kwam toen hij zijn huis uitgezet werd. "Mijn huisgenoot en ik ontvingen een schriftelijke aankondiging dat er een rechtszaak tegen ons werd aangespannen. Maar omdat we in een patroon zaten van de post niet openen, hebben we de brief gemist." Hij besloot actie te ondernemen en alles te vertellen aan zijn ouders.

"Het is jammer dat de schaamte soms zo groot is, dat mensen pas aan de bel trekken als het water al tot aan de lippen staat", aldus De Lange. "Wanneer mensen bij de eerste financiële achterstanden hulp zoeken, kunnen ze er vaak met een paar maanden al vanaf zijn. Dit voorkomt een opstapeling van problemen."

Terug naar pa en ma
De ouders van Wijnands boden verlichting wat betreft huisvesting. "Zowel mijn huisgenoot als ik mocht bij hen intrekken, die zat ook met schulden." Wijnands is anderhalf jaar gebleven. "Stap voor stap ben ik mijn financiën gaan aanpakken. Ik dacht dat ik niet met administratie om kon gaan, maar ik bleek het prima te kunnen", vertelt hij.

"Hulp inschakelen van familie kan verstandig zijn", denkt De Lange. "Dat geldt natuurlijk niet voor iedereen. Maar wij adviseren bij schulden altijd om hulp in te roepen van iemand die je vertrouwt. Mocht je liever geen mensen met wie je een emotionele band hebt belasten, roep dan een vrijwilligersorganisatie in. Of de gemeente, die kan ook met je meedenken", tipt de schuldenexpert.

'Praten over schulden is nog altijd taboe'
"In die anderhalf jaar bij mijn ouders had ik wekelijks 30 euro te besteden voor mezelf", herinnert Wijnands zich. Nu ziet het leven er een stuk rooskleuriger uit. "Ik ben uit de schulden, heb een goede baan en ben bezig een huis te kopen met mijn vriend. Ik ben zuinig en houd al mijn financiën bij in een bankierapp."

Wijnands schaamt zich niet langer voor zijn verhaal. "Mijn ervaring is dat praten over schulden nog altijd taboe is. Terwijl er niet over praten juist averechts werkt. "