Verbied de eeuwige chemicaliën in kleding of keukengerei

Wetenschappers van over de hele wereld pleiten voor een verbod op het gebruik van PFAS. Dit zijn kunstmatige stoffen die gebruikt worden in bijvoorbeeld regenjassen of koekenpannen.

Forever chemicals
Het gaat om duizenden soorten kunststoffen die nooit afbreken. Daarom worden de PFAS ook wel 'forever chemicals' genoemd. Heb je ze eenmaal tot je genomen, dan kunnen ze zich met gemak verplaatsen via het bloed en zich nestelen in organen.

Zo blijven deze kunststoffen bijvoorbeeld in longen, hart, nieren en ook de hersenen. Met mogelijk schadelijke gevolgen: ziektes veroorzaakt door PFAS zijn bijvoorbeeld nierkanker, schildklierziektes, verandering van de hormoonfunctie of een verslechtering van het immuunsysteem.

Vergelijkbare stoffen even gevaarlijk
Tot nu toe wordt er per PFAS een verbod ingesteld. De wetenschappers pleiten voor een veel breder verbod. Reden: steeds vaker blijkt dat alle vergelijkbare kunststoffen dezelfde gevaarlijke effecten hebben op mens en dier.

Zo bestaat er een verschil tussen PFAS met een 'lange keten' en PFAS met een 'korte keten'. De lange keten PFAS zijn inmiddels in verschillende producten vervangen. Deze zaten bijvoorbeeld in de anti-aanbaklaag van pannen. Maar daarvoor in de plaats wordt hier nu de korte keten PFAS gebruikt. En die zijn, zo blijkt uit steeds meer onderzoeken, zeker net zo schadelijk. Zo niet schadelijker: deze korte keten PFAS verplaatst zich sneller via water en lucht. Daarom worden deze eeuwige chemicaliën ook aangetroffen in het ijs op de Noordpool.

Wat kun je doen?
PFAS zitten dus in pannen, maar ook in regenkleding, verzorgingsproducten, meubilair en tapijt. Er is een lijst waar je kunt zien welke koekenpan of regenjas geen PFAS bevat.

De lijst is opgesteld door Pfascentral. Op deze site van onder andere de Northeastern University (Boston) vind je informatie over wereldwijd onderzoek naar het gebruik van PFAS. De site heeft ook ten doel dat de informatie beschikbaar is voor iedereen.

PFAS in drinkwater
De PFAS blijven dus voor altijd in mens, dier en het milieu. Zo zijn ze ook niet door de waterzuivering uit het drinkwater te halen. Onlangs was er nog veel ophef in de bouw. Vorig jaar is er nog een verbod ingesteld op het verplaatsen en vervoeren van bouwgrond, omdat veel bouwgrond ook vervuild blijkt te zijn met PFAS. Dit verbod bleek voor de bouwwereld te rigoureus. Inmiddels is het verbod weer opgeheven.

Meer over PFAS kun je vinden op Kennislink. Hier worden 7 vragen over PFAS beantwoord.