Trimbos-instituut: 'De e-sigaret blijkt schadelijker dan gedacht'

De e-sigaret is schadelijker dan het in eerste instantie leek. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van het Trimbos-instituut. En dat terwijl de e-sigaret juist minder schadelijk zou zijn dan een normale sigaret, omdat er minder schadelijke stoffen vrij zouden komen. Hoe zit dat?

Het Trimbos-instituut doet in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid (VWS) onderzoek naar de elektronische sigaret. In dit laatste onderzoek maakt het kennisinstituut een samenvatting van verschillende wetenschappelijke studies van de afgelopen jaren met een overzicht van de belangrijkste conclusies.

Schadelijker dan gedacht
Het kennisinstituut ziet een aantal ontwikkelingen. De eerste is het verband tussen de e-sigaret en jongeren. Esther Croes van het Trimbos-instituut: 'Er was zorg dat jongeren de e-sigaret gebruiken als opstapproduct, om kennis te maken met roken. Uit de literatuur blijkt dat die zorg terecht is en dat is heel zorgwekkend.'

De tweede belangrijke conclusie is dat alle eerdere studies bij elkaar erop wijzen dat de e-sigaret schadelijker is dan in eerste instantie leek. De verwachting is dat het gebruik van een e-sigaret het risico op kanker en hart- en vaatziekten vergroot.

Croes: 'Het probleem is dat dit soort ziektes jarenlang nodig hebben om zich in een menselijk lichaam te ontwikkelen. Daarom kunnen we pas over aantallen jaren concluderen of dat daadwerkelijk het geval is.'

Wat is schadelijker, de normale sigaret of de e-sigaret?
Hoe schadelijk de e-sigaret is ten opzichte van de normale sigaret is moeilijk te zeggen. Croes: 'Als je kijkt naar wat het effect is van de e-sigaret ten opzichte van de niet roker, is dat altijd schadelijker. Voor iemand die alleen de e-sigaret gebruikt, is het minder schadelijk dan iemand die alleen normale sigaretten rookt.'

Het probleem is volgens Croes dat de meeste e-sigaret gebruikers daarnaast ook roken. 'Juist de risico's van die twee bij elkaar opgeteld, is nog schadelijker dan alleen een van de twee.'

Daarnaast is het belangrijk om de mate van schadelijkheid op volksgezondheidsniveau te bekijken. Croes: 'Er zijn steeds meer jongeren die door de e-sigaret gaan roken. Er is nieuwe instroom, omdat de e-sigaret wordt gebruikt als een opstap. Daarentegen is er ook meer uitstroom, want het is een hulpmiddel om te stoppen.'

Er zijn drie aspecten waar je volgens Croes op moet meten: schadelijkheid, bijdrage nieuwe rokers en bijdrage minder rokers omdat het een opstap is om te stoppen. 'Voor alledrie is er nog onvoldoende antwoord om goede conclusies uit te trekken hoe schadelijk de e-sigaret is.'

Aantrekkelijk voor jongeren
Wat volgens Croes een nog belangrijker punt is bij de e-sigaret, is dat er smaakjes bij zitten. 'Je kan de meest bizarre smaakjes kopen die voor jongeren aantrekkelijk zijn. Jongeren hebben het idee dat aardbei bijvoorbeeld niet schadelijk is, maar ook daar zit nicotine in en werkt verslavend.'

In de kaneelsmaak zitten zelfs stoffen die schadelijk zijn voor de gezondheid in zijn algemeenheid. 'We zien dat niet-nieuwsgierige jongeren die normaal nooit zouden roken een e-sigaret gaan gebruiken en daarna ook 'normaal' gaan roken.'

Juist de e-sigaret maakt het dus makkelijker voor jongeren om te beginnen met roken en uiteindelijk over te stappen naar normale sigaretten, zegt Croes. 'De handeling wordt gewoon, ze raken aan nicotine verslaafd en kunnen daardoor makkelijker overstappen.'

Strengere regels
Wat de vervolgstappen voor de e-sigaret zijn, is aan de overheid. Croes: 'Staatssecretaris Blokhuis zegt dat het beleid van de overheid zich inzet om het gebruik van de e-sigaret onder jongeren zoveel mogelijk wil beperken.'

Toch moeten volgens Croes rokers die het niet lukt om te stoppen met roken alsnog de mogelijkheid krijgen om te stoppen met behulp van de e-sigaret. Staatssecretaris Blokhuis probeert dan ook op deze twee uitgangspunten een beleid af te stemmen.

Tot slot is er het het idee om het aantal smaakjes terug te brengen. Croes: 'Een aantal smaken is duidelijk gericht op jongeren, denk de Mojito en Cheesecake smaak. Daar zal geen volwassene die probeert te stoppen met roken voor vallen. Daar moeten strengere regels voor worden gemaakt.'