Belastingdienst gebruikte 'dubbele nationaliteit' bij controle op toeslagen

De toeslagenaffaire heeft weer een vervolg: bij controle op kinderopvangtoeslag heeft de Belastingdienst ouders met een tweede nationaliteit strenger gecontroleerd. Zo blijkt uit onderzoek door dagblad Trouw en RTL Nieuws.

Zeker tienduizend ouders zijn door de Belastingdienst zwaar gedupeerd. In 2010 liet Radar al zien dat ouders zonder pardon alle kinderopvangtoeslag moesten terugbetalen als bleek dat het gastouderbureau het geld niet volgens de regels had besteed. Ongeacht of de ouders met de toeslagen de opvang gewoon hadden betaald, moesten ze toch 10 duizenden euro’s alsnog aan de Belastingdienst betalen.

Ouders zijn 'fraudeurs'
In 2013 bleek dat nog veel meer ouders als fraudeurs zijn bestempeld. Ze hoefden maar een klein foutje gemaakt te hebben bij hun aanvraag, of ze moesten al het geld weer terugbetalen. Gevolg: vele jonge gezinnen leefden gedwongen van een salaris niet hoger dan bijstandsniveau, omdat de Belastingdienst het geld inhield op het salaris. Ook de daaropvolgende jaren kregen de gezinnen geen kinderopvangtoeslag.

'We hebben zelfs over 2013 duizenden euro's moeten terugbetalen, terwijl we over dat jaar niet eens kinderopvangtoeslag hadden aangevraagd', zegt Joe ten Cate, vader van een tweeling.

Waarom de Belastingdienst de ouders bestempelde als fraudeur, heeft de dienst niet duidelijk gemaakt. Vorig jaar, mede onder druk van publicaties door Dagblad Trouw en RTL Nieuws, kwam er pas weer beweging in de affaire. De toenmalige verantwoordelijk Staatssecretaris Menno Snel, moest het veld ruimen en de gedupeerde gezinnen zouden inzage krijgen in hun dossier. Ook zouden de eerste gezinnen schadevergoedingen krijgen.

'Inzage hebben we gekregen, maar er is nog geen fout door de Belastingdienst toegegeven. Laat staan dat we al 1 cent hebben teruggekregen,' zegt Joe vandaag aan de telefoon. Er zouden stukken missen in zijn dossier. 'Die hebben we allemaal geleverd, maar de Belastingdienst is die destijds kwijtgeraakt.' Daarom heeft hij met zijn vrouw over de jaren 2009 tot 2013 70.000 euro moeten betalen. Geld dat het gezin allang had besteed aan de kinderopvang. Ze hebben daarom destijds hun woning moeten verlaten en wonen nu alweer jaren in een kleine huurwoning.

Twintigduizend gevallen
Halverwege maart dit jaar is het onderzoek (door de commissie Donner) naar deze affaire afgerond. Conclusie: de Belastingdienst stond in haar recht bij de meeste gevallen waar toeslagen werden ingevorderd. Maar 1800 mensen hebben recht op schadevergoeding. De nieuwe staatssecretaris Alexandra van Huffelen denkt hier anders over: voor ongeveer twintigduizend gevallen heeft ze een half miljard voor schadevergoeding laten reserveren.

Er zouden inmiddels ruim 200 mensen hier gezamenlijk ruim een half miljoen euro van hebben ontvangen. De 40 mensen waarvoor Joe inmiddels een contactpersoon is geworden hebben in ieder geval nog niets ontvangen.

Dubbele nationaliteit
'Al vanaf mijn 16e heb ik naast mijn Portugese, ook een Nederlands paspoort', zegt Dulce Goncalves, moeder van 3 kinderen. 'Bij de aanvraag voor de toeslag voor mijn kinderen heb ik nooit aangegeven dat ik nog een Portugees paspoort heb.' Ook zij heeft inzage in haar dossier gekregen. 'Daar stond wel mijn Portugese achtergrond vermeld!' Ze is verontwaardigd. 'En dan te bedenken dat ze altijd ontkend hebben dat ze extra controleren op een dubbele nationaliteit.'

Bij Dulce heeft de Belastingdienst in totaal voor maar liefst 125 duizend euro ingevorderd. Zij heeft nog geen schadevergoeding gekregen. Wel is ze vandaag nog gebeld door haar contactpersoon van de Belastingdienst. Deze persoon is speciaal aan haar gekoppeld. 'Eerst zou ze mijn dossier begin maart weer gaan bekijken. Vandaag was de mededeling: we gaan het vandaag weer bekijken. Waarom? Alles is nu toch wel duidelijk?'

Joe ten Cate - hij heeft geen dubbele nationaliteit - wil vooral erkenning. 'Laten ze nou eerst maar eens toegeven dat ze fout zijn geweest. Dat de Belastingdienst ons vals heeft beschuldigd. Dat geld komt dan later wel.'