Lage energiekosten: juist nu overstappen?

Dit is het moment - tenminste als het boetevrij mogelijk is - om over te stappen naar een andere energieleverancier. De gemiddelde stroomprijzen liggen net boven het bodempunt dat in 2016 werd bereikt. Je kunt dus flink besparen op je energienota, zeggen energievergelijkers Pricewise en Independer.

Hans de Kok, directeur van Pricewise zegt: ‘De vaste prijzen voor gas zijn nog nooit zo laag geweest. De warme winter en de economische gevolgen van het Coronavirus lijken de grootste oorzaken van deze historisch lage gasprijzen.’

25 procent gedaald
Joris Kerkhof van Independer vult hem aan: ‘Omdat de tarieven sinds begin 2019 met gemiddeld 25 procent daalden, kunnen consumenten nu flink besparen. Steeds meer mensen kiezen er dan ook voor om de historisch lage tarieven van dit moment, vast te zetten voor een langere periode. Zo’n 20 procent van de ruim 60 duizend huishoudens die de afgelopen weken via Independer energiecontracten vergeleek kan een besparing van zo’n 300 euro per jaar realiseren.’

Handelsoorlog China - VS
Coby van der Linde, directeur van het Clingendael International Energy Programme weet alles van energieprijzen. Zij legt uit waar de lage prijzen vandaan komen. ‘We hebben de afgelopen weken heel veel gehoord dat de ruwe olieprijzen heel erg laag zijn. Maar ook de aardgasprijzen zijn erg laag op dit moment en dat is al aan het dalen sinds vorig jaar. Dat had deels een oorzaak in de handelsoorlog tussen China en de Verenigde Staten. Waarbij China geen vloeibaar aardgas wilde importeren uit de VS, wat vervolgens naar Europa kwam, dus dat had invloed.’

Daling gasprijs
Naast dat er veel Amerikaans gas op de markt is, zorgt dat voor een groter aanbod in Europa, met als gevolg daling van de gasprijs. En er was maanden een conflict tussen Rusland en Saoedi-Arabië over de olieproductie. Hierdoor blijft er een overproductie van olie in stand. Van der Linde zegt: ‘En eigenlijk zijn we vervolgens naadloos in de volgende calamiteit beland, wat de coronacrisis betreft. Voor de vraag naar olie is vooral het wegvallen van het wegtransport, heel belangrijk, maar ook het vliegverkeer. Voor aardgasmarkt is het vooral elektriciteitsproductie en industrie.’

Energieprijs blijft laag
Een warme winter, minder transport, veel aanbod van goedkope olie en gas en een dalende vraag, zorgen voor de prijsdaling van energie. En dat is goed nieuws voor jouw energierekening thuis. Daarnaast is olie een ruw product. Na raffinage krijg je benzine en diesel, maar olie is ook een belangrijke grondstof voor het maken van plastic. En die vraag neemt toe gezien de wereldwijde run op plastic handschoenen, mondkapjes en andere beschermende kleding. Maar verhoog je deze plasticproductie, dan blijf je zitten met diesel en benzine. De opslagtanks zitten inmiddels propvol. Dus zo blijft de energieprijs laag.

Vastzetten voor 1 of 3 jaar?
Volgens Hans de Kok, directeur van energievergelijker Pricewise is de gasprijs historisch laag. ‘Ik heb in 12 jaar nog nooit zulke lage gasprijzen gezien.’ En de bodem is waarschijnlijk wel bereikt. Moet je als consument vanwege deze lage energieprijzen het tarief nu voor drie jaar vast te zetten of toch kiezen voor een jaar? De Kok zegt: ‘Bij een jaarcontract kun je jaarlijks profiteren van een welkomstbonus, maar dan moet je wel ieder jaar overstappen. Daar heeft niet iedereen zin in. Wil je gaan voor zekerheid en je denkt de prijzen zijn nu historisch laag, zet hem dan voor drie jaar vast. Niemand weet natuurlijk hoe de energieprijzen zich over twee of drie jaar ontwikkelen.’

Welkomstkorting
Joris Kerkhof van Independer zegt: ‘Een welkomstbonus varieert in prijs van 50 tot 200 euro. De exacte hoogte is afhankelijk van je verbruik. Je krijgt een welkomstkorting maar één keer per adres. Of je moet na twee jaar of langer weer terugkeren, maar als partijen heel stellig zijn en strenge polisvoorwaarden hebt dan loop je het risico dat je de welkomstkorting niet krijgt.’ Verder is het van belang dat je iedere maand netjes op tijd je rekening betaalt en ook niet voortijdig opzegt, want dan kun je ook naar je welkomstbonus fluiten. 'Alleen nieuwe overstappers krijgen zo’n bonus. Bestaande klanten krijgen geen korting', zegt Kerkhof.

Groene stroom
En de lage energieprijzen geleden zowel voor grijze als groene stroom. Pricewise heeft op verzoek van Radar drie standaardprofielen doorgerekend. Een alleenstaande kan bij een overstap 340 euro per jaar besparen, een gezin met twee kinderen bespaart bijna 585 euro en een bejaard echtpaar bespaart bijna 437 euro per jaar. Zouden ze kiezen voor groene stroom van Hollandse bodem, dus opgewekt in Nederland met windmolens en zonneparken. Dan is het ouder echtpaar en het gezin zo’n 30 euro duurder uit. Een alleenstaande die bewust kiezen voor ‘Oranjestroom’ is 90 euro duurder uit, maar bespaart op jaarbasis nog steeds 250 euro.

Geld liggen
Volgens Joris Kerkhof laten vooral senioren geld liggen. ‘Ondanks dat ouderen vaak wat minder te besteden hebben, behoren zij tot de groep die het minst snel kiest voor een nieuw energiecontract. Zo zijn 65-plussers goed voor slechts 11 procent van de nieuwe energiecontracten. De grootste overstappers is in de leeftijd van 25 tot en met 34 jaar, deze is goed voor 33 procent van alle afsluiters.’

Variabele tarieven hoger dan vaste tarieven
Voor mensen die nu een variabel contract hebben levert een overstap meestal direct een flinke besparing op. ‘Variabele tarieven liggen doorgaans toch al hoger dan vaste tarieven. Voor mensen met een vast contract kan een overstap ook de moeite zijn, zeker als het contract nu afloopt. Als je niets doet, kom je namelijk automatisch in een duurder variabel tarief’, zegt Kerkhof van Independer. De variabele prijs daalt of stijgt op 1 januari of 1 juli en loopt achter de markt aan. Dan heb je nooit de beste prijs. ‘Dus ik zou nu niet voor een variabele prijs kiezen, maar voor een vaste prijs voor een langere periode’, zegt Independer.

Boete
Als je wilt overstappen van energieleverancier moet je goed opletten wanneer je contract (voor bepaalde tijd) is afgelopen. Anders riskeer je een boete (opzegvergoeding) van minimaal 100 euro voor een jaarcontract voor gas en elektriciteit en maximaal 250 euro voor een meerjarencontract als je overstapt voor gas en stroom. Je kunt controleren op je energienota hoe lang je contract nog duurt. Ben je nooit overgestapt of is het al een paar jaar geleden, dan heb je sowieso geen last van zo’n boete.

Energiebelasting omlaag
De overheid beloofde vorig jaar dat ook de energiebelasting omlaag zou gaan. De belasting op aardgas gaat omhoog, maar op elektriciteit wordt goedkoper. De overheid zegt dat de belastingvermindering 215,55 euro (inclusief btw) goedkoper wordt. De belastingvermindering is een vast bedrag per energieaansluiting dat wordt afgetrokken van de energiebelasting. Maar als Pricewise de energiebelastingen voor ons onder de loep neemt, komen ze tot de volgende conclusie: ‘Voor de alleenstaande in ons rekenvoorbeeld scheelt het 133 euro per jaar, bij het oudere echtpaar scheelt het 85 euro en voor het gezin is het maar 15 euro. Wie helemaal gasloos is, bespaart 188 euro op zijn energiebelasting. Verder is per 1 januari de gasregiotoeslag afgeschaft, maar daar merk je nauwelijks iets van. Het gaat om hooguit een paar euro per jaar dat de consument goedkoper uit is.

Energienota verder verlagen
De vaste lasten zoals de energiebelasting, netwerk- en transportkosten maken al snel de helft van de rekening uit. Wil je je energienota nog verder verlagen, dan moet je zo min mogelijk gas gebruiken. Dus zet je verwarming laag, korter douchen, ga koken op inductie in plaats van gas of ga helemaal van het gas af. Je kunt ook alle gloeilampen vervangen voor led verlichting of investeer in zonnepanelen.

Miljarden investeringen nodig
Door de hele energietransitie moet het energienetwerk klaargemaakt worden voor meer zonnepanelen, windenergie en de komst van meer elektrische auto’s en warmtepompen. Tot 2030 moeten er 1,7 miljoen laadpalen voor elektrische auto’s geplaatst worden in Nederland. Ook zullen er 1,5 miljoen huizen van het gas afgaan en overstappen op alternatieve energiebronnen als warmtepompen. Hiervoor zijn de drie grote netbeheerders de komende tien jaar 25 tot 30 miljarden euro’s aan investeringen nodig.

Netwerkkosten stijgen
Hans de Kok zegt: ‘De netwerkkosten zijn de afgelopen jaren met paar euro per jaar gestegen. Mijn verwachting is dat voor stroom de netwerkkosten flink zullen stijgen; met een paar tientjes per jaar. Dat moet ook wel voor alle laadpunten die nodig zijn voor elektrische auto’s en alle warmtepompen die geïnstalleerd gaan worden. Dan zijn er grote investeringen nodig om oude kabels te vervangen.’