Leasen of kopen? Een afweging tussen gemak en kosten

Voor langere tijd een product huren, oftewel private leasen, geeft veel gemak. Maar kost ook veel geld. En het kan gebeuren dat je €30.000 minder kunt lenen om een huis te kopen omdat je een leaseauto voor de deur hebt staan.

Een artikel uit consumentenmagazine RADAR+

Wat is private lease?
Bij private lease 'huur' je een bepaald product, zoals een auto of een huishoudelijk apparaat, voor langere tijd. Daarvoor betaal je gedurende de looptijd (vaak tussen de 12 en 60 maanden) een vast, meestal maandelijks, geldbedrag. Private lease wordt nog weleens vergeleken met huurkoop, maar bij die huurvorm wordt het product aan het eind van de looptijd van het contract je eigendom. En dat is bij private lease niet zo, hoewel in sommige leasecontracten de moge­lijkheid wordt geboden om het product aan het einde van de looptijd tegen een bepaald bedrag over te nemen. Private lease is geen kredietvorm. Het gekke is dat sommige leasecontracten (zoals voor auto's) geregistreerd worden bij het Bureau Krediet Registratie (BKR). Dat kan vervelende gevolgen hebben als je bijvoorbeeld een huis wilt kopen. Hierover lees je later in dit artikel.

Welk product wordt het meest geleased?
Het meest geleasde product is ongetwijfeld de auto. In 2013 reden naar schatting 8500 Nederlanders in een particuliere leaseauto (dus niet 'van de zaak'); in juni 2017 was dat al opgelopen naar 85.000, zo blijkt uit cijfers van de Vereniging van Nederlandse Autolease- maatschappijen. En de verwachting is dat de komende tijd meer mensen gaan vallen voor het particulier leasen van hun auto. Automerken die in 2016 het meeste geleased werden zijn Volkswagen, Peugeot, Opel, Seat en Fiat. De leaseautomarkt heeft een eigen keurmerk. Het Private Lease Keurmerk zorgt ervoor dat je als consument niet opeens geconfronteerd wordt met extra en onredelijke extra kosten, bijvoorbeeld voor reparatie of onderhoud. Twee van de drie private-leasecontracten vallen inmiddels onder het keurmerk. Wil je weten welke maatschappijen zijn aangesloten? Kijk op keurmerk­privatelease.nl/keurmerkaanbieders.

Wat zijn de voordelen van private lease?
Vrijwel elke aanbieder roept het: leasen is zorgeloos! Je betaalt een vast bedrag en hebt verder geen zorgen over onderhoud of reparaties. Is een apparaat onherstelbaar stuk, dan krijg je een nieuw. Een ander groot pluspunt is dat je geen eigen kapitaal nodig hebt. Ook voor ouderen die vanwege hun leeftijd niet zo gemakkelijk een lening kunnen krijgen, kan het een uitkomst zijn.

En het grootste nadeel van leasen?
Leasen kost veel geld. Een voorbeeld om dit te illustreren: bij Skala kun je een Liebherr-ijskast (163 liter) leasen voor € 22,95 per maand. Dat lijkt te overzien, maar als je uitrekent dat je dat vijf jaar lang elke maand moet betalen, kom je uit op een bedrag van € 1377(!). Diezelfde ijskast kost bij diverse webwinkels € 359, en is dan je eigendom. Natuurlijk, voor die € 1377 krijg je wel veel service. Zoals een woordvoerder van Skala het verwoordt: 'Gaat hij stuk, dan komen wij. Geen voorrijkosten, geen uurtje-factuurtje en ook geen rekening voor onderdelen.' Goede service, dat zal zeker zo zijn, maar voor dat bedrag kun je drie ijskasten kopen en houd je ook nog een paar honderd euro over om een reparatie uit te laten voeren. 'Weet je wat ook een probleem is', zegt Gabriëlla Bettonville van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud), 'veel mensen zijn optimistisch van aard en denken dat ze zo'n maandbedrag wel kunnen ophoesten. Jammer genoeg zien we ook regelmatig dat ze door deze leaseconstructies een schuldenlast opbouwen. We vragen ons ook af of mensen wel beseffen dat ze vaak een veelvoud van de aanschafwaarde kwijt zijn.'

Heeft een private leasecontract invloed op je hypotheek?
Veel private leasecontracten (zeker als het gaat om hogere bedragen zoals bij leaseauto's) worden geregistreerd in het Centraal Krediet Informatiesysteem van het BKR. Het bedrag dat geregistreerd wordt, is 65 procent van de jaarlijkse leasesom. En die registratie kan weer gevolgen hebben bij het verkrijgen van een hypotheek. 'Het probleem is dat veel leasemaatschappijen hun klanten daar niet voor waarschuwen, vaak staat er alleen iets in de algemene voorwaarden', zegt Eric Herben, hypothecair planner bij De Hypotheker in Stadskanaal. Herben had dit jaar al diverse klanten in zijn adviespraktijk die daarmee te maken kregen. 'Zo kon een klant €30.000 minder lenen omdat hij een private leaseauto had.' Herben zou het toejuichen als consumenten vooraf hiervoor worden gewaarschuwd. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) is daarvoor de aangewezen partij, maar een woordvoerder laat in een reactie weten dat leasen (als vorm van huren) niet onder de Wet op het financieel toezicht valt en dat zo'n waarschuwing er vanuit de AFM niet gaat komen.

Heb je iets aan schadevrije jaren bij autolease?
Waar moet je op letten als je een leaseauto wilt? Vergelijk sowieso de tarieven van verschillende aanbieders. Dat kan zo een paar tientjes per maand schelen. Verder is het zaak om een realistische inschatting te maken van het aantal kilometers dat je jaarlijks rijdt, want ga je over de afgesproken limiet heen, dan betaal je vaak een forse meer-kilometerprijs. Kijk ook of je als leaserijder schadevrije jaren blijft opbouwen voor de auto- verzekering. Deze vertalen zich in een aantrekkelijke no-claim- korting op je autoverzekering, vooral handig als je na de leaseperiode weer een auto koopt. En sommige leasemaatschappijen geven korting op de leaseprijs als je veel schadevrije jaren hebt.

Wat kost een auto leasen?
De ANWB heeft op haar website een rekenmodule waarmee je voor veel auto's kunt uitrekenen wat de maandelijkse kosten zijn bij koop en bij private lease. Doe je dat voor de populairste private leaseauto van dit moment, de Fiat 500 L, dan valt op dat het prijsverschil tussen leasen en kopen niet groot is. Als je 15.000 km per jaar rijdt, dan betaal je voor deze geleasede auto € 254 per maand (exclusief brandstofkosten). Besluit je deze Fiat zelf te kopen (vanaf € 20.995), dan kom je op een maandbedrag van € 235 (inclusief afschrijving, motorrijtuigenbelasting, verzekering, reparatie, onderhoud, exclusief brandstof). De maandelijkse kosten kun je trouwens flink naar beneden brengen door een auto van een paar jaar oud te kopen, omdat je dan minder verzekeringspremie betaalt en minder afschrijvingskosten hebt. Wel heb je dan waarschijnlijk iets meer kosten voor reparatie en onderhoud.