Davos: wie betaalt dat, ontmoet Greta Trump en hoeveel privéjets landen er?

De elite van de wereld reist dit weekend af naar Davos, Zwitserland voor de vijftigste editie van het World Economic Forum (Wereld Economisch Forum). Wereldleiders, CEO's, academici en internationale politici komen jaarlijks samen in het skidorp om wereldzaken te bespreken. Het thema dit jaar: klimaatproblematiek. Vijf vragen over de jaarlijkse ontmoeting tussen de groten der aarde.

Waar gaat dit eigenlijk over?
Klaus Schwab startte in 1971 de non-profitstichting die inmiddels de naam World Economic Forum (WEF) draagt. De tachtigjarige weldoener is nog altijd voorzitter én heeft sinds die tijd hetzelfde doel voor ogen: van de wereld een betere plek maken.

Dat probeert Schwab door politiek en zakelijk leiders met elkaar in contact te brengen en ze te laten spreken over de grote uitdagingen van onze tijd. Van 21 tot 24 januari vindt de vijftigste editie plaats. Uit het jaarlijkse risicorapport van het WEF bleek dat het milieu, voor het eerst in de 15-jarige geschiedenis van deze rapporten, in de top vijf staat van problemen die waarschijnlijk het komende decennium een ​​grote impact zullen hebben. Het thema dit jaar is dan ook: Stakeholders for a Cohesive and Sustainable World.

Wie betaalt dit elitefeestje?
Het grootste deel wordt gefinancierd door betalende leden: de belangrijkste bedrijven in de wereld. Het WEF is een internationaal Zwitsers instituut zonder winstoogmerk, en de lidmaatschaps- en samenwerkingskosten variëren van 60.000 tot 600.000 Zwitserse frank (tussen de 52.941 en 529.442 euro), afhankelijk van de mate van betrokkenheid. Met een lidmaatschap mogen CEO's meedoen aan de jaarvergadering, en om naar Davos te komen betalen zij een extra vergoeding.

Niet-zakelijke deelnemers - zoals maatschappelijke organisaties, mediavertegenwoordigers of staatshoofden - hoeven niet te betalen. De beveiligingskosten worden gedeeld met Zwitserse overheidsinstanties. Deelnemers hebben geld, maar vorig jaar werd het Klaus Schwab, oprichter van het Wereld Economisch Forum, te gortig. In een interview klaagde Klaus Schwab over de torenhoge prijzen in het Zwitserse skioord, en dreigde met een vertrek uit het Zwitserse Davos. Er zijn zo'n 2.800 hotelkamers nodig, en aanbieders vragen de hoofdprijs.

"Als aan die voorwaarden niet langer voldaan wordt, moeten we met pijn in het hart naar een andere locatie zoeken", aldus Schwab. Tijdens het WEF eind januari kan de prijs van een hotelkamer oplopen tot duizenden euro's per nacht.

Het thema dit jaar: bestrijding van klimaatverandering. Komen de rijken der aarde per trein?
Waarschijnlijk niet, al zal treinreizen en lopen wel worden aangemoedigd. Sinds 2017 worden alle emissies tijdens de bijeenkomst in Davos berekend en 100 procent gecompenseerd door milieuprojecten in Zwitserland en in het buitenland. De hoeveelheid afval zal dit jaar 25 procent minder zijn dan in 2019 door herbruikbare decors te gebruiken, laat het WEF weten, en 90 procent van al het eten zal seizoensgebonden zijn. Eén dag wordt er uitsluitend vegetarisch eten geserveerd. Het Forum geeft korting op op treinkaartjes, lopen wordt aangemoedigd, er rijden gratis shuttles en openbare bussen en bijna 90 procent van de auto's die het Forum gebruikt om publieke figuren te vervoeren, zijn elektrisch of hybride.

En toch: Oxfam rekende vorig jaar uit dat de armste helft van de wereldbevolking verantwoordelijk is voor 10 procent van de koolstofuitstoot, terwijl zij nu al het meeste te lijden hebben onder de effecten van klimaatverandering. 's Werelds rijkste 10 procent produceert ongeveer de helft van de CO2-uitstoot. Met een privéjet naar Davos vliegen is de meest vervuilende manier om te reizen, en vorig jaar vlogen er gedurende de drie dagen van de conferentie 185 privéjets naar het skioord, rekende het WEF uit.

Taxes, taxes, taxes: is Rutger Bregman weer uitgenodigd?
De Nederlandse historicus werd vorig jaar een klikkanon op YouTube. Tijdens de jaarlijkse conferentie stelde hij dat er te weinig gepraat werd over hoeveel de allerrijksten afdragen aan de samenleving. "Belasting, belasting, belasting", riep hij, "de rest is bullshit."

"Ik hoor mensen praten over participatie, gerechtigheid, gelijkheid en transparantie, maar niemand heeft het over belastingontwijking. Of over rijke mensen die niet eerlijk hun deel betalen", vertelt Bregman de miljonairs in het Time Magazine-panel. "Het voelt alsof ik op een brandweerconferentie zit en niemand over water mag praten."

Dit jaar is Bregman niet van de partij. "Om de een of andere reden ben ik dit jaar niet uitgenodigd voor Davos. Was it something I said?", schrijft de historicus op zijn LinkedIn- pagina.

Sluiten Greta Thunberg en Donald Trump vrede in Davos?
Trump en Thunberg zullen in Davos voor het eerst sinds de klimaattop van de Verenigde Naties (VN) in New York weer in dezelfde ruimte zijn. De Amerikaanse president Donald Trump bespotte vorig jaar de speech van de zestienjarige klimaatactiviste Greta Thunberg. Toen Time Magazine haar uitriep tot Persoon van het Jaar kon de Amerikaanse president het niet laten en haalde opnieuw naar het zestienjarige meisje uit: "Zo belachelijk, Greta moet haar woede leren beheersen en gewoon ouderwets naar een goede film gaan met een vriend. Chill Greta, chill!' Thunberg paste daarop haar Twitter-bio aan. Daar staat nu dat ze een tiener is die aan haar woedebeheersing werkt, en die momenteel aan het relaxen is en een film kijkt met een vriend.

Dat het tot een persoonlijk gesprek komt, is niet aannemelijk. "Eerlijk gezegd denk ik niet dat ik iets zou hebben gezegd, want hij luistert duidelijk niet naar wetenschappers en experts, dus waarom zou hij naar mij luisteren? Ik zou mijn tijd niet verspild hebben", zegt Thunberg in een BBC-interview, als haar wordt gevraagd wat ze tegen Trump had willen zeggen in New York.

Trump zal waarschijnlijk wel luisteren naar Thunbergs speech. In een opiniestuk liet zij alvast weten wat zij gaat vertellen: "We eisen dat de deelnemers van alle bedrijven, banken, instellingen en overheden onmiddellijk stoppen met alle investeringen in exploratie en winnen van fossiele brandstoffen, dat zij onmiddellijk een einde maken aan alle subsidies voor fossiele brandstoffen en deze onmiddellijk en volledig afstoten. We willen niet dat dat in 2050 gebeurt, in 2030 of zelfs in 2021, we willen dat het nu gebeurt. Dus, nu."