Mankement of neergehaald? Wat we weten over de vliegtuigcrash in Iran

In de nacht van 7 op 8 januari stortte de Boeing 737-800 van Ukraine International Airlines (UIA) op weg naar de Oekraïense hoofdstad Kiev neer, kort nadat het toestel was vertrokken van de luchthaven in de Iraanse hoofdstad Teheran. Alles wat je moet weten over deze vliegramp.

Het toestel stopte enkele minuten na het opstijgen met het versturen van hoogte- en locatiegegevens. Deze data worden onder meer verzameld door platforms zoals Flightradar24. Volgens deze site had het vliegtuig een normaal vertrek, klom het tot ongeveer 1.500 meter, tot de signalen stopten. Het toestel bleek om 3.48 uur (Nederlandse tijd) te zijn neergestort op ongeveer 15 kilometer van het vliegveld.

Alle 176 inzittenden komen om het leven. Onder hen zouden 82 Iraniërs, 63 Canadezen, 11 Oekraïners, 10 Zweden, 4 Afghanen en 4 Britten zijn. De slachtoffers moeten officieel nog geïdentificeerd worden.

De Boeing was voor het laatst geïnspecteerd op 6 januari en was nog maar drie jaar oud. De luchtvaartmaatschappij liet weten dat de Oekraïense bemanning ervaren was.

Landen spreken elkaar tegen over oorzaak
Ondanks de spanningen tussen de VS en Iran, die op datzelfde moment op een hoogtepunt waren beland, werd woensdagochtend aanvankelijk uitgegaan van een ongeluk.

De Iraanse autoriteiten spraken meteen na de crash al van een technisch mankement. Mogelijk zou een van de motoren in brand zijn gevlogen. Ook de Oekraïense ambassade in Iran stelde dat het vliegtuig was neergestort vanwege een kapotte motor, maar korte tijd later trokken zij deze verklaring in.

Iran bevestigde een dag na de crash in een eerste onderzoeksrapport het technische mankement als de oorzaak. De piloten zouden daarnaast geen noodoproep hebben verstuurd en nog een poging hebben gedaan om terug te vliegen naar de luchthaven.

Op het moment dat het toestel de grond raakte, ontstond een enorme explosie doordat in het toestel nog grote hoeveelheden brandstof aanwezig waren. De onderzoekers meldden daarnaast dat het vliegtuig in de lucht ook al in brand stond.

In tegenstelling tot deze berichtgeving, meldden Amerikaanse media op basis van bronnen diezelfde avond dat Iran kort voordat het toestel neerstortte, twee raketten afvuurde via luchtafweersystemen. Dit zou te zien zijn geweest op satellietbeelden. Als dit klopt zou er dus toch een link zijn met de spanningen in de regio. Iran noemde de beschuldigingen psychologische oorlogsvoering.

Even later op de avond bevestigden de Canadese premier Justin Trudeau en de Britse premier Boris Johnson dat er bewijs is voor een beschieting met raketten. De VS, Canada en het VK laten wel weten dat het vliegtuig mogelijk per ongeluk uit de lucht is geschoten en niet doelbewust.