Het einde van De Nieuwe School

Het slechte nieuws kwam kort voor de kerstvakantie, op 9 december. De school gaat dicht, en ook nog eens op hele korte termijn. Vanaf 21 februari zullen de tafeltjes leeg blijven. Ouders kregen te horen dat ze vier dagen de tijd hadden om een top drie aan te geven van nieuwe scholen van voorkeur. Bij pogingen om met die scholen te gaan praten kregen ze te horen dat ze half januari terecht konden.

Het is het einde van De Nieuwe School, een basisschool in Waddinxveen die in 2016 met veel enthousiasme van start ging. 98 leerlingen zijn er nog, nog niet de helft van het aantal leerlingen dat over anderhalf jaar nodig is om voort te mogen bestaan. En ongeveer 20 leerlingen minder dan een jaar geleden.

Lees ook: Nauwelijks toezicht op bestuur van nieuwe scholen

Je school die vertelt dat-ie moet sluiten is altijd een ramp. Maar het is helemaal naar als je die school gekozen hebt omdat de manier waarop je les krijgt daar echt anders is dan op alle andere scholen in de regio. En dat is het geval bij De Nieuwe School. De school valt onder het algemeen bijzonder onderwijs, omdat de eigen identiteit niet bepaald wordt door een levensbeschouwelijke richting, maar door een visie op onderwijs.

Eigenwijs leren
'Eigenwijs leren' is het motto van De Nieuwe School. 'Wij bieden onderwijs dat aansluit bij jouw tempo en manier van leren' Dat zegt de school zelf op de site. Maar dat tempo ligt in de praktijk vaak nogal laag. Binnenkort wordt een rapport van de Onderwijsinspectie openbaar dat al ingezien is door de directie van de school. Het is de eerste beoordeling van de school, die als 'zeer zwak' aangemeld zal worden volgens interim-directeur Bob van Raamsdonk.

Van Raamsdonk begon op De Nieuwe School op 2 december, de dag dat oprichter en directeur-bestuurder Bianca Jansen zich ziek meldde. 'Het werd mij gedurende die eerste week al snel duidelijk dat de school het niet ging redden vanwege een te laag aantal leerlingen. Er was tot de week voor mijn komst geprobeerd de school onder te brengen bij Stichting Klasse in Gouda. Toen dat niet lukte is het besluit genomen om te stoppen.'

Voldoen aan stichtingsnorm
Om financiering van de overheid te krijgen moet een nieuwe school binnen vijf jaar voldoen aan de stichtingsnorm, die per plaats verschilt. De stichtingsnorm voor Waddinxveen is 228 leerlingen. In augustus 2016 ging de school open, dus is er nog anderhalf jaar om aan de stichtingsnorm te voldoen. Vorig schooljaar had de school op het peilmoment in oktober 116 leerlingen, dit jaar is het zelfs iets gezakt naar 98 leerlingen, terwijl er nog geen uitstroom naar het middelbaar onderwijs is.

Bianca van den Berg maakt nu voor de derde keer in vier jaar tijd mee dat haar zoon van school moet veranderen. 'Ik merk dat het sociaal een grote impact op hem heeft om telkens nieuwe vriendjes te moeten maken. Wij zijn hier gekomen omdat hij vastliep in het reguliere onderwijs. We hebben hem hier zien groeien en bloeien. Wij hadden ons lieve kind weer terug. Maar in ons dorp is er geen ander vergelijkbaar onderwijsconcept.'

'Slecht management'
Hoe positief Van den Berg ook is over het concept van de school, volgens haar is er sprake van slecht management door met name de directeur-bestuurder van de school. 'Het geld is op, er zijn te weinig leerlingen, er zijn bovendien veel leerlingen aangenomen die extra zorg nodig hebben en misschien wel op het speciaal onderwijs thuis horen. Er ligt straks een negatief oordeel van de Onderwijsinspectie. Op het schoolplein gingen soms geruchten rond, die werden dan door de directeur-bestuurder ontzenuwd in een mail waarin gezegd werd dat ze qua leerlingenaantal op schema lagen, zelfs nog een week voordat ze vervangen werd.'

'Juf kwam nauwelijks toe aan lesgeven'
Een andere moeder vertelt over haar dochter, die aanvankelijk opbloeide in de kleinere klassen. 'Op een gegeven moment werd elk kind dat zich aanmeldde aangenomen. Haar juf kwam nauwelijks toe aan lesgeven. Er werd geschopt, geslagen en gescholden in de klas. Op een gegeven moment stond mijn dochter van 8 huilend aan mijn bed om te vertellen over wat ze op school gezien had. Het bleek dat de iPads niet beveiligd waren. Het jongetje dat naast haar zat had gezegd dat ze 'porno' moest intypen. Ze heeft toen meerdere pornofilmpjes bekeken tijdens de les. Ze is in die tijd ook twee keer tijdens schooltijd naar huis gelopen zonder dat iemand op school het doorhad. Met rekenen bleek ze drie jaar achter te lopen. De verwachting was dat ze naar praktijkonderwijs zou gaan. Ik heb haar toen van school gehad. Op haar nieuwe school is ze helemaal opgebloeid en blijkt ze een veel hoger niveau aan te kunnen dan op De Nieuwe School ingeschat werd.'

Niet voor het eerst
Op een nieuwsbericht op Facebook over de sluiting van de school kwamen boze reacties van ouders uit Berkel en Rodenrijs, en zo kwam Van den Berg erachter dat de directeur-bestuurder van haar school eerder een school opgericht had en dat ook die school na een paar jaar gesloten werd vanwege een te klein aantal leerlingen.

Ook op die school was de onderwijsinspectie niet gelijk enthousiast over de onderwijskwaliteit die het vernieuwende concept opleverde. De school kreeg in 2013 het stempel zwak. In 2014 ging de school samenwerken met een andere stichting en werd het bestuur vervangen door bestuurders van die stichting. In 2015 bleek bij een nieuw inspectiebezoek dat er verbetering opgetreden was in de kwaliteitszorg en de zorgstructuur.

Geen musical maar een film
In gesprekken met Radar spreken ouders die een kind op De Kleine Kapitein gehad hebben over mismanagement en grote leerachterstanden en schade aan het welbevinden die kinderen op die school opgelopen hebben. Verschillende ouders waren niettemin enthousiast over het eigen onderwijsconcept van de school. De school kwam in het Jeugdjournaal omdat in plaats van een afscheidsmusical een afscheidsfilm gemaakt was, met rollen voor Cisca Dresselhuys en Joop Braakhekke. Bianca Jansen heeft helaas niet gereageerd op vragen over haar rol in de sluiting van beide scholen.

Kort nadat de directeur ontslag genomen had kregen ouders te horen dat de school ging sluiten. 56 ouders stapten daarop naar de Geschillencommissies Bijzonder Onderwijs. Die oordeelde na het horen van alle partijen dat de klachten van ouders op een aantal punten gegrond waren. De sluiting was onvermijdelijk vanwege het lage aantal leerlingen. Maar alle betrokken hadden nagelaten ouders correct en volledig te informeren.

Stichtingsnorm gold nog steeds
In mei 2014 kregen ouders te horen dat het voortbestaan van de school gered was doordat zij ondergebracht werd bij de stichting 5MaalO, een verband met meer scholen. Een grote opluchting voor ouders na lang actievoeren. Wat ouders niet hoorden is dat de wettelijke regels voorschreven dat nog steeds voldoen moest worden aan de stichtingsnorm qua aantal leerlingen. In oktober 2014 werd bij de officiële telling duidelijk dat de school geen toekomst meer had. Pas op 22 april 2015 kregen ouders te horen dat het doek gevallen was. Nog geen jaar nadat ze er vanuit gingen dat de toekomst veilig gesteld was.

Het oordeel over het handelen van directie en bestuur van deze school waren bij ten minste een van de leden van de Raad van Toezicht van De Nieuwe School niet bekend. Dit lid wist enkel dat de school gesloten was vanwege een te laag aantal leerlingen. Dit alles roept de vraag op wie eigenlijk kijkt naar eerdere ervaringen van directieleden en bestuurders (vaak is dit bij elkaar een enkel persoon) bij de start van een nieuwe school. Uit het tweede artikel in deze reeks blijkt dat hier nauwelijks toezicht op is.

'Moeilijk om een nieuwe plek te vinden'
Volgens interim-directeur Bob van Raamsdonk is voor bijna alle leerlingen van De Nieuwe School een plek gevonden op een andere school. Dat geldt niet voor de kinderen van Sebastiaan Jongeneel, lid van de Medezeggenschapsraad (MR): 'Wij zagen de sluiting net als andere ouders niet aankomen. We waren enthousiast over de kleine groepen, waardoor er tijd was voor je kind en tijd om naar buiten te gaan. Onze oudste zoon floreerde. Het wordt nu moeilijk om weer een nieuwe plek voor hem te vinden. Nadat we ons lijstje met voorkeursscholen ingeleverd had konden we langskomen op een school die nog niet op ons lijstje stond. We zijn daar enthousiast over, maar we zijn daar niet welkom met onze kinderen, omdat die niet op ons lijstje stond. De school die we wel als voorkeur opgegeven had had geen plek voor onze drie kinderen en van onze nummer twee en drie hebben we niets gehoord. Er hebben al vijf leraren ontslag genomen, dus ik weet niet of er in januari nog genoeg leraren op deze school zijn voor onze kinderen.'