Dit moet je weten over de Britse verkiezingen van donderdag
Het Verenigd Koninkrijk kiest donderdag een nieuwe regering. De vervroegde parlementsverkiezingen werden uitgeschreven vanwege de patstelling in het Lagerhuis over de Brexit. Dit moet je weten over wat de meest impactvolle Britse verkiezingen ooit kunnen worden.
Het is de derde keer binnen vier jaar tijd dat de Britten naar de stembus gaan
Dat deden ze twee keer voor parlementsverkiezingen, in 2015 en 2017, en een keer voor het Brexit-referendum in 2016.
46 miljoen Britten zijn kiesgerechtigd. De stemlokalen openen donderdag om 8.00 uur en sluiten om 23.00 uur (Nederlandse tijden).
Het is de eerste keer dat de verkiezingen plaatsvinden in december sinds 1923. Meestal worden verkiezingen gehouden aan het einde van de lente, wanneer het weer beter is en het buiten langer licht is.
Tijdens de vorige parlementsverkiezingen, die van 2017, bedroeg de opkomst 68.8 procent. Ter vergelijking: in hetzelfde jaar bracht 81,2 procent van de kiesgerechtigde Nederlanders een stem uit in de Tweede Kamerverkiezingen.
In totaal hebben 3.322 mensen zich kandidaat gesteld
Zij dingen mee naar de winst in 650 kiesdistricten (constituencies), die elk staan voor één zetel in het Lagerhuis.
533 kiesdistricten in Engeland
59 in Schotland
40 in Wales
18 in Noord-Ierland
In tegenstelling tot in Nederland, werken de Britse parlementsverkiezingen niet op basis van evenredige vertegenwoordiging, maar op basis van een meerderheidsstelsel (first past the post). Dat betekent dat in elk kiesdistrict alleen telt wie wint - de stemmen voor andere kandidaten gaan verloren.
De voornaamste partijen die meedoen zijn de twee grote partijen, de Conservatives en Labour, en een aantal kleinere partijen: de Liberal Democrats, Green Party, Brexit Party, Scottish National Party en Plaid Cymru. De laatste twee dingen alleen mee in kiesdistricten in respectievelijk Schotland en Wales.
De Brexit was de aanleiding voor de vervroegde verkiezingen
De Conservatieve Partij van premier Boris Johnson verloor afgelopen zomer haar parlementaire meerderheid, nadat 21 parlementariërs door Johnson uit de partij werden gezet, omdat ze tegen de partijlijn stemden. Daardoor slaagde Johnson er niet in zijn uittredingsovereenkomst met Brussel goedgekeurd te krijgen. De premier streeft een absolute meerderheid na, zodat hij dit alsnog kan doen en het VK op 31 januari uit de EU kan stappen.
Labour voerde, als grootste oppositiepartij, een wat kwakkelende Brexit-koers. In een poging voor- en tegenstanders van de uittreding binnen de partij tevreden te stellen, is het huidige doel om een nieuw uittredingsakkoord met de EU te onderhandelen en dat vervolgens voor te leggen aan het Britse volk in een tweede Brexit-referendum.
De Liberal Democrats willen de Brexit laten afblazen door het parlement, terwijl de Brexit Party een 'harde' Brexit nastreeft. De Scottish National Party is tegen de Brexit, maar wil voornamelijk een nieuw referendum over Schotse onafhankelijkheid. Schotland zou daarna deel blijven uitmaken van de EU.
Naast de Brexit zijn er ook andere belangrijke thema's
De meeste Britten maken zich zorgen over de National Health Service (NHS), het nationale zorgsysteem van het VK, dat in het afgelopen decennium te maken heeft gekregen met veel bezuinigingen. Veiligheid is het derde belangrijke thema.