President Desi Bouterse krijgt twintig jaar cel voor Decembermoorden

Desi Bouterse, de huidige president van Suriname en hoofdverdachte in de slepende zaak rond de Decembermoorden, is vrijdag door de Surinaamse krijgsraad veroordeeld tot twintig jaar cel voor het medeplegen van moord.

Opzet en voorbedachten rade zijn volgens de krijgsraad voldoende bewezen. De krijgsraad eist geen onmiddellijke gevangenneming.

In 1982 was Bouterse leider van het toenmalige militaire bewind in Suriname, waaronder vijftien vooraanstaande Surinamers werden gemarteld en vermoord. De openbaar aanklager eiste in 2017 twintig jaar cel tegen Bouterse, net als tegen zeven andere verdachten.

Vrijdagmiddag begon de Surinaamse krijgsraad onverwacht met het voorlezen van de vonnissen in het proces rond de Decembermoorden. Onder anderen oud-bataljonscommandant Etienne Boerenveen is vrijgesproken, terwijl het Surinaamse Openbaar Ministerie twintig jaar cel tegen hem had geëist. De krijgsraad vindt niet bewezen dat hij aanwezig was bij het doodschieten van de slachtoffers in de nacht van 7 op 8 december.

De Surinaamse krijgsraad behandelde vrijdag ook de zaken van de verdachten Jimmy Stolk en Arthy Gorré. Stolk is vrijgesproken wegens een gebrek aan bewijs. De zaak-Gorré werd gestopt, omdat hij in 2018 is overleden.

'Geloof in rechtsstaat hersteld'
"Ons geloof in de rechtsstaat van Suriname, en in rechtvaardigheid, is vrijdag voor een groot deel hersteld", zegt Sunil Oemrawsingh tegen NU.nl. Hij is de neef van de omgekomen universitair docent Sugrim Oemrawsingh en woordvoerder van de Stichting 8 December 1982, de stichting waar ruim honderd familieleden en nabestaanden van de vijftien slachtoffers aan zijn verbonden.

Maar het is volgens Oemrawsingh te vroeg voor felicitaties. "Wij hebben vanaf 2000 gevraagd voor een onderzoek naar de moorden op de vijftien zonen van Suriname, we zijn een pad van gerechtigheid opgegaan en zitten nu al 12 jaar in een rechtszitting. Bouterse heeft nog de mogelijkheid om in hoger beroep te gaan."

Oemrawsingh verwacht echter niet dat dat hoger beroep weer twaalf jaar op zich laat wachten. "Dit is het langste vonnis dat ooit in Suriname is uitgesproken, het duurde uren. Het vonnis werd haarfijn uitgelegd en grondig en zorgvuldig gepresenteerd. En het is is zo substantieel dat er details werden genoemd die ook wij weer waren vergeten."

Hij verwacht dat de rechter hooguit een jaar nodig zal hebben voor het hoger beroep. En hoe de uitspraak ook zal uitpakken, "wij zullen het hoofd buigen voor wat de rechter beslist", aldus Sunil Oemrawsingh.

Woordvoerder Bouterse noemt vonnis 'complot van witte mannen'
Vrijdagmiddag, toen de krijgsraad nog geen uitspraak had gedaan, zei een woordvoerder van Bouterse op de staatsradio dat het vonnis tot stand is gekomen door "complotten van witte mannen, geheime diensten en Mark Rutte". Rutte zei vrijdagmiddag tijdens zijn wekelijkse persmoment dat Bouterse zich moet "verantwoorden voor wat hij heeft gedaan".

Het proces rond de Decembermoorden loopt al sinds 2007. Bouterse wist de zaak enige tijd te vertragen met een amnestiewet, die in 2012 werd aangenomen door het Surinaamse parlement. In 2016 werd de wet door de Surinaamse rechtbank buiten werking gesteld, waardoor het proces weer kon worden hervat.

Bouterse gaat in hoger beroep
Bouterse gaat tegen de uitspraak in hoger beroep. De Surinaamse president heeft tot nu toe altijd betrokkenheid ontkend. Hij was niet in de rechtbank aanwezig vanwege een staatsbezoek aan China. De kans is klein dat Bouterse bij terugkeer in zijn land de cel ingaat. Pas na een veroordeling in hoger beroep zal hij de cel in moeten.

Vervolgens staat er in de Grondwet van Suriname nog een artikel die de president het recht geeft om gratie te krijgen als hij door een rechter wordt veroordeeld. Bouterse kan zijn straf ook ontlopen door de noodtoestand uit te roepen in Suriname. Of hij kan tijdelijk terugtreden als president om een waarnemend staatshoofd, vicepresident Ashwin Adhin, hem gratie te laten verlenen.