Overheden vragen steeds meer gebruikersgegevens op bij Facebook

Overheden vragen de afgelopen jaren bij Facebook steeds meer gegevens van gebruikers op, blijkt uit het halfjaarlijkse transparantierapport van het bedrijf. De Nederlandse overheid heeft de afgelopen jaren juist minder data opgevraagd.

Waar wereldwijd in de tweede helft van 2017 nog ruim 82.000 verzoeken werden ingediend, was dit aantal in de eerste helft van 2019 met 56 procent gestegen tot ruim 128.000.

Het percentage verzoeken waarbij daadwerkelijk data werden overhandigd, is min of meer gelijk gebleven. In de tweede helft van 2017 werd in 74,8 procent van de gevallen informatie overhandigd aan regeringen. Dat aandeel was in de eerste helft van dit jaar 73,6 procent.

De verzoeken zijn volgens Facebook vooral gericht op algemene gegevens zoals namen, aanmeldingsdatums en hoelang de gebruiker al actief is. In sommige gevallen gaat het om IP-adressen of accountinhoud zoals geplaatste berichten.

Overheden kunnen deze data gebruiken voor onderzoeken naar bepaalde personen. Volgens het bedrijf gaat het hierbij voornamelijk om strafzaken zoals overvallen of ontvoeringen.

Van alle verzoeken is 90,5 procent via een wettelijke procedure ingediend, waarbij de overheid een bevelschrift had om de data op te vragen. De overige 9,5 procent ging via een noodprocedure zonder bevelschrift. Dit gebeurt alleen in geval van nood, wanneer er volgens overheden geen tijd is om een bevelschrift te regelen.

Daling in aantal dataverzoeken in Nederland
In Nederland is het aantal dataverzoeken juist gedaald. In de tweede helft van 2017 verzocht de overheid Facebook om 804 gegevens van 1.359 accounts. In de eerste helft van 2019 lag dit aantal op 592 verzoeken voor in totaal 864 accounts.

Alleen in de eerste helft van 2016 en de jaren daarvoor was het aantal verzoeken lager dan in de recentste data. In 2016 deed de Nederlandse Staat 450 verzoeken voor 758 accounts.

Nederlandse verzoeken worden relatief vaak goedgekeurd. In de eerste helft van 2019 gaf Facebook de Nederlandse overheid in 82 procent van de gevallen informatie. Dat is bijna 9 procentpunt meer dan het wereldwijde gemiddelde. Toch is ook dit percentage gedaald. In de tweede helft van 2017 ging het om een aandeel van 92 procent, ruim 17 procentpunt meer dan het wereldwijde gemiddelde.

Stijging aantal verzoeken zonder bevelschrift
Het percentage noodverzoeken dat de Nederlandse overheid bij Facebook indiende, is tussen eind 2017 en begin 2019 juist toegenomen.

In de tweede helft van 2017 was dit percentage 4,1 procent, terwijl dit begin 2019 naar 13,4 procent was opgelopen.

Nederland heeft hiermee in recente jaren relatief meer verzoeken zonder bevelschrift gedaan dan het wereldwijd gemiddeld was.