Maximumsnelheid wordt 100 kilometer per uur, behalve 's avonds en 's nachts

De maximumsnelheid wordt op alle snelwegen 100 kilometer per uur. Wel mag tussen 19.00 en 06.00 uur nog 130 worden gereden, waar het nu overdag ook al mag.

Dat is de belangrijkste stikstofmaatregel die het kabinet voor de korte termijn neemt, melden bronnen aan de NOS.

Het kabinet gaat de plannen verder uitwerken en wil die woensdagochtend presenteren, zei premier Rutte. Welke maatregelen het zijn, wil hij nog niet bekendmaken.

Update 15:45 uur: reacties verkeerskundigen
Een snelheidsverlaging leidt volgens verkeersdeskundigen tot minder ernstige ongelukken, zwaar letsel en files.

In 2018 vielen bij ongelukken op 130-kilometerwegen 30 dodelijke slachtoffers, blijkt uit cijfers van de SWOV (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid). Op 120-kilometerwegen waren dat er 19 en op 100-kilometerwegen 28. Deze cijfers kunnen overigens niet één op één vergeleken worden, omdat de totale lengte van deze verschillende typen snelwegen uiteenloopt. 'Maar als de rijsnelheid omlaaggaat, neemt de kans op ongevallen en ernstig letsel af', zegt Maura van Strijp van de SWOV. 'De uitdaging wordt om te zorgen dat het verlagen van die maximumsnelheid ook echt leidt tot een lagere rijsnelheid.'

Victor Knoop, universitair hoofddocent verkeersdynamica aan de TU Delft, verwacht daarnaast een afname van het aantal files. 'Uit Duits onderzoek weten we dat de capaciteit van een snelweg 1 à 2 procent verbetert als de maximumsnelheid omlaaggaat van 130 naar 100," legt hij uit. 'Dat kan net het verschil maken op snelwegen waar je door drukte vaak 80 moet rijden. Er zullen nog steeds files zijn op wegen die elke dag helemaal vaststaan.'

Op 130-kilometerwegen ligt de snelheid van weggebruikers ver uit elkaar en daardoor moeten ze vaak op de rem trappen, verklaart Dick de Waard, hoogleraar verkeerspsychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zo is er een groot verschil met vrachtwagens die 80 rijden. De verschillen worden kleiner als de snelheidslimiet omlaaggaat. "Daardoor rijdt het verkeer beter door," aldus De Waard.

Milieudefensie: 'goed nieuws voor klimaat, natuur en gezondheid'
Milieudefensie spreekt over 'goed nieuws, voor klimaat, natuur en gezondheid'. De organisatie noemt het besluit in een eerste reactie 'een verstandig besluit', maar vindt wel dat voor het oplossen van de stikstofcrisis 'en echt gezonde lucht' meer maatregelen nodig zijn.

Milieudefensie pleit voor 'duurzaam verkeer en duurzame landbouw'. Maar door overdag niet sneller dan 100 te rijden, kan iedereen 'zijn steentje bijdragen'. Milieudefensie prijst specifiek de VVD en noemt het goed dat de partij 'het landsbelang voor laat gaan'. Eerder maakten de liberalen zich juist hard voor verhoging van de snelheidslimiet naar 130 op diverse snelwegen.

Voor Milieudefensie is ook van belang dat de lucht schoner wordt door de verlaging. 'Deze maatregel zorgt ook voor minder stikstofdioxide om in te ademen.'

Update 16:13 - 'Verlaging snelheid beperkte invloed op stikstofuitstoot'
Het verlagen van de maximumsnelheid op de snelwegen heeft slechts een beperkt effect op de hoeveelheid stikstof die terechtkomt in de natuur, stelt autobranchevereniging Bovag in reactie op berichten dat een lagere snelheid onderdeel is van een pakket maatregelen tegen de stikstofcrisis in Nederland.

'Er is al eerder aangetoond dat het effect van snelheidsverlaging op de totale stikstofdepositie marginaal is. We snappen dat alle beetjes helpen, maar we hebben het idee dat een sloopregeling voor de meest vervuilende auto's een groter effect heeft', aldus een woordvoerder van Bovag. Of het kabinet naast een lagere snelheid op de snelwegen óók kiest voor die optie is nog niet bekend.

De Bovag-zegsman wijst er bovendien op dat de totale stikstofuitstoot van auto's steeds lager wordt. 'Bij de allernieuwste diesels komt er al niks meer uit de uitlaat en elektrische auto's stoten natuurlijk ook geen stikstof uit. Nu wordt dus gekozen voor een oplossing voor een probleem dat er straks niet meer is.'

RAI Vereniging: 'Verlaging snelheid moet tijdelijke maatregel zijn'
RAI Vereniging haakt in op het statement van Bovag en pleit ervoor dat de verlaging van de maximumsnelheid van tijdelijke aard zou moeten zijn. De autobranchevereniging zegt verder blij te zijn dat er een oplossing is voor de stikstofcrisis die de bouw lamlegde. 'Onze samenleving en economie moeten blijven draaien', zegt voorzitter Steven van Eijck.

Volgens RAI Vereniging moet het RIVM aantonen dat de mogelijke verlaging van de maximumsnelheid op de snelwegen is gerechtvaardigd. Daarnaast zijn langetermijnoplossingen nodig, zoals 'vergroening' van het wagenpark, onder meer door een sloopregeling en afbouw van de aanschafbelasting op nieuwe auto's. Ook moet worden gekeken naar 'een systeem van betalen naar gebruik, waarbij de kilometerprijs mede afhankelijk is van de uitstoot van een voertuig'.

ANWB: 'Mensen 100 later rijden wordt uitdaging'
'Ons wegennet is gemaakt om harder te rijden, dus veel mensen zullen eraan moeten wennen', aldus hoofddirecteur Frits van Bruggen van de ANWB. 'Het is voor de verkeersveiligheid daarom ook belangrijk dat het goed gehandhaafd gaat worden. Daarnaast moeten we er ook naar streven dat deze maatregel tijdelijk is. We pleiten daarom voor de verduurzaming van de auto. Dat is de echte oplossing voor het probleem. De elektrische migratie van het wagenpark zal met behulp van subsidiëring doorgezet moeten worden en de eerste- en tweedehandsmarkt van elektrische auto's zal gestimuleerd moeten worden.'

In een peiling onder ANWB-leden staat 51 procent positief tegenover de verlaging van de maximale snelheid, 34 procent is negatief. 'De helft van de leden ziet in dat het een belangrijke maatregel is voor het herstel van de natuur en dat er weer verder gebouwd kan worden.'

Update 13 november 10:58 - Datum van invoering nog onbekend
Het kabinet weet nog niet wanneer de verlaging van de maximumsnelheid op snelwegen precies zal ingaan. Minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) wil voor 1 december met een plan van aanpak komen. Ze zegt dat de verlaging niet van de ene op de andere dag kan worden doorgevoerd.

De snelheidsverlaging vergt voorbereidingen, zoals het plaatsen van nieuwe verkeersborden langs de kant van de weg.