Zelf bier maken: zo moet het

Je kan het tegenwoordig overal kopen, een doe-het-zelf-pakket om je eigen bier te brouwen, maar het kan ook een stuk professioneler. Samen met bierbrouwer Erik van der Lugt leggen we uit hoe je zelf bier maakt.

Handig voor verjaardagen als cadeau, zo'n pakket waarmee je zelf je eigen bier kan brouwen. Ook zonder zo'n pakket kan je zelf aan de slag. 'Er komt nogal wat bij kijken', zegt thuisbrouwer en nu ook professioneel bierbrouwer bij een bekend merk, Eric van der Lugt.

Dit heb je nodig voor bier
De ingrediënten zijn water, mout, hop en gist. Dat kan je gemakkelijk online bestellen. Voor twintig liter heb je een paar tientallen grammen aan hopbloemetjes nodig. De hop geeft een bittersmaak aan het bier, maar belangrijker is dat het conserverend werkt. Dat is ook de reden waarom het ooit in het bier terecht kwam. Mout is bewerkt graan en dat kan gerst zijn maar ook tarwe, rogge of haver. Er gaat elf gram gist in, dat is dan wel speciale biergist. Ga ervan uit dat je zo'n twintig liter gaat maken. Je hebt ook een grote pan en vergistingsemmer nodig. Verder is het handig dat je een koeler hebt. Voor een basisset ben je ongeveer 500 euro kwijt, voor de ingrediënten voor twintig liter zo'n 50 euro.

Zo gaat het proces
Allereerst moet alles brandschoon zijn, anders word je bier zuur. Er bestaan speciale schoonmaakmiddelen. Daarna verwarm je het water tot 52 graden. Intussen plet of maal je je graan zodat de graankorrel openbreekt. Doe dat bij het warme water. Daar wordt het zetmeel uit de graankorrel door de warmte omgezet in suikers. Daarna zeef je de vloeistof en ga je die (de wort) koken. Tijdens het koken voeg je de hop toe die bij kooktemperatuur een bitterstof afgeeft. Als dat is gebeurd haal je de hop er weer uit en moet de wort afgekoeld worden tot achttien tot twintig graden. Na het koelen komt de gist erbij in het vat. Dat sluit je af met een waterstop, dat is een glazen zwanenhals waardoor wel lucht naar buiten kan, maar niets naar binnen. Door het gist worden de suikers omgezet in alcohol.

Na vijf tot zeven dagen is de hoofdvergisting klaar en dan moet het vat twee weken verder afkoelen. Als het vat te warm staat krijg je vervelende bijsmaken.

Dood bier dus opnieuw gisten
Het bier dat nu in het vat zit heeft geen koolzuur meer, want dat is tijdens het gisten via het waterslot ontsnapt. Het is dus dood bier en daarom moet het nu opnieuw gegist worden. Voeg suiker toe aan het bier. Het bier gaat daardoor in het vat (thuis doe je dat in de fles) verder gisten en ontstaat er weer koolzuur. Gewoon bier zal vier tot vijf procent alcohol bevatten. Donker bier is gemaakt van lichter of zwaarder geroosterd graan. Dat bier heeft vijf tot zeven procent alcohol. De techniek om alcoholvrij bier te maken is zo complex dat het vrijwel onmogelijk is om dat thuis te brouwen.