Vliegen met drones in Nederland: waar mag het en wat zijn de regels?

Donderdag is een nieuwe no-flyzone van kracht gegaan in Nederland. Amateurs mogen hierdoor in een groot deel van de provincie Flevoland niet meer met een drone vliegen. Maar hoe zit het in de rest van Nederland?

Het is in Nederland toegestaan om als amateur een drone te besturen. Maar er zijn wel een aantal voorwaarden en regels. Zo is het niet toegestaan om je drone in de buurt van vliegvelden de lucht in te laten, en zijn er beperkingen wat betreft de vlieghoogte.

De eerste belangrijke beperking is dat je niet mag vliegen in bepaalde gebieden, bijvoorbeeld rondom vliegvelden. Daarnaast zijn er gebieden waar vliegtuigen laag voorbij komen. In zulke gebieden is het verplicht om een extra persoon mee te nemen die oplet of je geen laagvliegende vliegtuigen in de weg zit.

Om te mogen vliegen in geregistreerde Natura 2000-gebieden heb je een vergunning nodig. De rest van het luchtruim is vrij toegankelijk, mits je aan alle overige voorwaarden voldoet. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft op zijn website een kaart gepubliceerd waarop alle beperkte en verboden gebieden in Nederland voor drones zijn gemarkeerd.

Op deze kaart is te zien dat de beperking voor vliegvelden geldt voor grote vliegvelden vanwaar passagiersvluchten vertrekken. Ook voor kleinere vliegvelden die gebruikt worden voor zweefvliegtuigen, hanggliders en vliegtuigjes voor maximaal een of twee personen geldt deze beperking. Verder is het niet toegestaan om rondom helikopterplatforms te vliegen, bijvoorbeeld in de buurt van traumahelikopters bij ziekenhuizen.

Niet vliegen boven mensenmenigten
De vliegbeperkingen gelden niet alleen voor grote gebieden zoals vliegvelden en natuurgebieden. Het is voor amateurs namelijk ook niet toegestaan om boven mensenmenigten te vliegen. Dat geldt ook voor het luchtruim boven dorpen en steden, kunstwerken, haven- en industriegebieden, spoorlijnen en verharde openbare wegen.

Daarnaast gelden er permanente en tijdelijke vliegverboden voor specifieke plekken. Zo mag boven het Koninklijk Paleis nooit worden gevlogen. Een tijdelijk vliegverbod geldt bijvoorbeeld tijdens grote evenementen, zoals Sail Amsterdam.

Mark de Haan van de webapplicatie Drone Preflight, dat in kaart brengt waar wel en niet gevlogen mag worden, laat weten dat het oppervlakte van Nederlands grootste no-flyzones bij elkaar opgeteld ruim 15.000 vierkante kilometer is. De Natura 2000-gebieden zijn in dit getal niet meegenomen, wat betekent dat het totale beperkte oppervlakte nog groter is.

Het totale oppervlak van Nederland zonder water is ruim 33.000 vierkante kilometer. Dit betekent dat bijna de helft van Nederland niet of beperkt toegankelijk is voor droneverkeer.

Overige regels voor dronebestuurders
Naast de beperkte en verboden gebieden zijn er een aantal andere criteria voor het vliegen van een drone. Het is namelijk niet toegestaan om zonder vergunning met een drone te vliegen die zwaarder is dan 25 kilogram. Daarnaast mag je nooit hoger vliegen dan 120 meter boven de grond of boven water.

Ook is het verplicht om tijdens het vliegen altijd je drone te kunnen zien. Dit houdt bijvoorbeeld in dat het niet toegestaan is om een drone de lucht in te sturen in het donker, zelfs niet als er lampjes op zitten. Verder is het verplicht om voorrang te geven aan al het andere luchtverkeer. Als je een ander luchtvaartuig in de buurt ziet, moet je direct landen om geen overlast te veroorzaken.

Handig om te weten als je een drone wil vliegen
De Rijksoverheid geeft op haar site een aantal tips voor hobbyisten die een drone willen vliegen. Als je je niet aan de regels houdt, kan je een boete krijgen. Deze boete kan, afhankelijk van de soort overtreding, oplopen tot maximaal 7.800 euro. Daarnaast kan je drone in beslag worden genomen.

Daarnaast is het verstandig om te controleren of je aansprakelijkheidsverzekering schade dekt die door een drone is veroorzaakt. Als dit niet het geval is, kun je aansprakelijk worden gesteld voor gemaakte schade. Deze kosten kunnen eveneens flink oplopen.

Tot slot is het belangrijk om rekening te houden met de privacy van anderen als je foto's of video-opnames wil maken. Het is in Nederland toegestaan om voor privégebruik opnames te maken met een drone, maar je mag niet in het geheim opnames maken van mensen zonder dat ze dit weten.

Nieuwe Europese regelgeving in 2020
Vanaf juli 2020 gaat de nieuwe Europese regelgeving met betrekking tot drones in. Deze nieuwe regelgeving heeft een aantal effecten voor het vliegen van drones in Nederland, en in heel Europa.

Zo wordt het verplicht om elke drone die zwaarder is dan 250 gram te laten registreren. Voor zulke drones moet dan ook een theorieopleiding gevolgd worden. Deze kan, afhankelijk van het risico dat de drone met zich meebrengt, verschillen van een online test tot een klassikale theorieles.

Na het afleggen van een opleiding krijg je een vliegbewijs, dat vanaf juli verplicht is voor zwaardere drones. Het niet bezitten van een vliegbewijs bij het besturen van een drone van meer dan 250 gram is vanaf dat moment strafbaar.