Wat is het verschil tussen glasvezel, kabel en koper voor internet?

De verspreiding van glasvezel in Nederland loopt gestaag door. KPN rolt het langzaam maar zeker uit over grote delen van het land en er zijn verschillende lokale initiatieven. Er wordt ook nog internet aangeboden over de telefoonlijn of televisiekabel. Is glasvezel wel zo nodig? Radar vergelijkt de technieken.

Glasvezel, kabel en koper zijn verschillende technieken die elk hun eigen voor- of nadelen hebben. Kabel en koper zijn origineel niet gemaakt om internetsignaal te dragen, waardoor ze tegen meer limieten aanlopen dan glasvezel.

Internet over de telefoonlijn
Koper of DSL is een techniek om een internetsignaal over je telefoonlijn te sturen. Dit gebeurt al lang niet meer via een inbelverbinding, dus je kunt gewoon bellen terwijl je op het internet zit. Ondanks veel technische verbeteringen over de jaren hebben de telefoonlijnen vrij veel last van ruis op de lijn, welke erger wordt naarmate je verder van de dichtstbijzijnde wijkkast vandaan woont.

Snelheid in de praktijk vaak laag
Het resultaat van de ruis is dat de internetsnelheid die je krijgt in de praktijk vaak een stuk lager is dan de snelheid waarmee wordt geadverteerd. In stedelijke gebieden valt dit vaak nog wel mee, maar in buitengebieden is het internet via DSL soms onbruikbaar traag. Dit is een belangrijke reden waarom in die gebieden er veel sneller glasvezel wordt uitgerold dan in de steden.

Rek lijkt eruit
Ondanks dat DSL in de afgelopen jaren met upgrades naar ADSL, VDSL en varianties daarop steeds sneller is geworden, lijkt de rek er wel een beetje uit te zijn. In een ideale situatie kun je nu 400 Mbit/s halen over koper. Er bestaan nog technieken om meer snelheid uit het koperlijntje te halen, maar daar zitten weer zoveel haken en ogen aan dat KPN zich meer lijkt te richten op de bredere uitrol van glasvezel in Nederland.

Op onderstaande website voor KPN-monteurs kun je zien wat de hoogste snelheid is die via DSL op jouw adres gehaald kan worden. Als je glasvezel op het netwerk van KPN hebt, wordt dat ook weergegeven:

Check je maximale snelheid op DSL

KPN is de beheerder van het kopernetwerk van Nederland, maar is verplicht om dit netwerk te delen met andere bedrijven. Hierdoor bieden alle landelijke providers behalve Ziggo hun diensten via koper.

Internet over de televisiekabel
Bij kabelinternet wordt er gebruikgemaakt van je televisieaansluiting. De coaxkabel die hierbij wordt gebruikt, heeft veel minder last van ruis dan een telefoonkabel, met als resultaat dat je met kabelinternet in principe de snelheid krijgt die de provider je belooft. De afstand tussen je huis en de dichtstbijzijnde wijkkast maakt hierbij niet uit.

Minder snel uploaden
Omdat de infrastructuur van de kabel is ingericht op zenden en niet op ontvangen, kun je er minder snel mee uploaden dan downloaden. Voor de meeste gebruikers is dat geen probleem, maar het is wel iets om rekening mee te houden.

Er zit nog wel veel rek in kabelinternet. VodafoneZiggo is net begonnen met het aanbieden van gigabitinternet (1000 Mbit/s) in Utrecht en rolt dat in de komende twee jaar over de rest van Nederland uit. De uploadsnelheid blijft hierbij achter op 50 Mbit/s.

Lees ook: Hoe snel internet heb je écht nodig?

Er zijn technieken in de maak om nog tien keer zo hoge snelheden te kunnen bieden en de uploadsnelheid gelijk te trekken. VodafoneZiggo is in hoog tempo het aanbod van analoge zenders aan het afbouwen om ruimte voor deze techniek vrij te maken op de kabel.

Monopolie van VodafoneZiggo
Momenteel heeft VodafoneZiggo in Nederland zo goed als een monopolie op kabelinternet. Op een paar specifieke regio’s na bezit het bedrijf het volledige kabelnetwerk van Nederland en kunnen andere bedrijven er geen gebruik van maken. In veel plaatsen in Nederland ben je op kabelinternet aangewezen als je een robuuste internetverbinding wilt, maar dan ben je wel overgelaten aan de relatief hoge prijzen die VodafoneZiggo voor zijn abonnementen vraagt.

Hier komt echter verandering in. De Autoriteit Consument & Markt heeft vorig jaar bepaald dat VodafoneZiggo zijn netwerk moet openstellen voor andere providers. De verwachting is dat vanaf 2020 alternatief aanbod op de kabel komt.

Internet via glasvezel
Waar de telefoonlijn voor de telefoon gemaakt is en de kabel speciaal voor een televisie- of radiosignaal, is glasvezelinfrastructuur gemaakt om zo efficiënt mogelijk een internetsignaal te kunnen versturen. Doordat een glasvezelkabel met een lichtsignaal werkt in plaats van een elektrisch signaal, is signaalverlies nauwelijks meer een probleem en blijft het prima over meerdere kilometers werken.

Genoeg ruimte voor verbetering
Hoe hoog de maximaal haalbare internetsnelheid is, hangt voornamelijk af van de apparatuur aan beide kanten van de kabel. Verder zijn de snelheden symmetrisch: je kunt even snel uploaden als downloaden. Er is nog lang geen einde in zicht aan hoe snel internet er met glasvezel mogelijk is.

Straten openbreken
Idealiter zou heel Nederland aangesloten zijn op glasvezel. Omdat het een boel geld kost om straten open te breken en nieuwe kabels aan te leggen, duurt dat echter best lang. KPN en VodafoneZiggo gebruiken voor het grootste deel van hun infrastructuur al glasvezel, maar gebruiken de telefoonlijn of televisiekabel voor het laatste stukje. Het is goedkoper om nog een beetje extra snelheid uit bestaande techniek te persen dan om een straat open te breken.

Er is nog aardig wat rek gevonden in bestaande infrastructuur en is het internet daarmee voor veel mensen momenteel snel genoeg. Daarom is er niet altijd veel animo van bewoners om mee te werken aan een initiatief om glasvezel in de wijk aan te leggen.

Meerdere providers werken aan de aanleg van glasvezel. KPN is de grootste, die langzaam zijn kopernetwerk aan het verglazen is. Er zijn verscheidene kleinere providers die glasvezel in specifieke regio’s aanleggen. Van de meeste van deze netwerken kunnen ook andere providers gebruikmaken.

Moet ik glasvezel nemen?
Als je nog geen glasvezel hebt, kan het voorkomen dat je op een dag een brief krijgt van een bedrijf dat overweegt het in jouw buurt aan te leggen. Om interesse te peilen, wordt er dan gevraagd om te beloven dat je glasvezel afneemt of zelfs wat geld in te leggen voor de aanleg. Of je hieraan meedoet, moet je natuurlijk zelf beslissen.

Als je internetverbinding snel genoeg en niet te duur is, dan hoef je uiteraard niet over te stappen. Houd wel rekening met de toekomst. Wat voor je huidige gebruik voldoende is, kan in de toekomst misschien veel te weinig zijn. De rek is er bij DSL vrijwel uit en het is nog maar de vraag hoe de markt op de kabel er over een paar jaar uitziet.