Burn-out: hoe ontstaat het en hoe kom je er vanaf?

Eén op de zeven werknemers heeft burn-outklachten en dat aantal neemt toe, blijkt uit onderzoek van TNO. Vooral in de horeca, het onderwijs en de gezondheidszorg zijn veel ziekmeldingen. Die vervelende situatie kan soms lange tijd kan duren. Wat moet je doen als je in een burn-out terechtkomt en hoe voorkom je een arbeidsconflict?

Volgens psycholoog Maud van Aalderen van het Nederlands Instituut voor Psychologen zijn de belangrijkste symptomen van een burn-out extreme uitputting, een gebrek aan interesse in anderen, je leven slecht kunnen organiseren en het niet hebben van de behoefte om dingen op te pakken. In haar eigen praktijk ziet ze dat het aantal burn-outs toeneemt. 'Ik zie als oorzaak dat het werktempo bij bedrijven steeds meer toeneemt en het feit dat medewerkers constant bereikbaar moeten zijn.' Daarnaast is er sinds 2013 meer aandacht voor de burn-out.

Voor mensen die met een burn-out te maken hebben heeft ze één duidelijk advies: 'Zoek begeleiding bij een professional die gespecialiseerd is in deze problematiek'. Een burn-out duurt vaak drie maanden tot anderhalf jaar, maar kan soms ook veel langer duren. 'Rust is het beste medicijn. Daarnaast kan ook werk een onderdeel zijn van de behandeling. Je moet je weer nuttig voelen, structuur voelen en ook afleiding kan helpen bij het herstel.'

Communiceer met je leidinggevende
Arbeidsrechtadvocaat Elise van Es raadt aan om open over je burn-out te zijn bij je leidinggevende. 'Het komt voor dat werkgevers een burn-out niet serieus nemen, waardoor er een arbeidsconflict kan ontstaan. Werkgevers die er zelf nooit mee te maken hebben gehad begrijpen het soms niet of nemen het niet serieus. Je kunt als werknemer zo eerlijk mogelijk je verhaal vertellen, waardoor er empathie en begrip ontstaat.' Mocht de leidinggevende je klachten niet serieus nemen, dan kun je een medisch oordeel aanvragen bij de bedrijfsarts. 'Negeert je werkgever dat oordeel, dan kan hij aansprakelijk zijn voor de gevolgen.'

Volgens Van Es kun je open zijn tegen de bedrijfsarts. 'De bedrijfsarts heeft een medisch beroepsgeheim en mag zonder toestemming medische zaken die hij met de werknemer bespreekt niet met de werkgever bespreken. Wel mag de bedrijfsarts een advies geven op basis van de genoemde klachten en dit zowel aan de werkgever als werknemer vertellen.'

Gemiddeld duurt een burn-out drie maanden tot anderhalf jaar en in die periode sta je bij je werk officieel geregistreerd als 'ziek'. Verloopt je tijdelijke contract in die periode, dan kan je werkgever beslissen om het contract niet te verlengen. Je moet je dan met een ziekmelding melden bij het UWV voor een uitkering. Voor medewerkers in vaste dienst volgt er een reïntegratietraject.

'Denk na of je terug wilt naar je oude werkplek'
Volgens Van Aalderen en Van Es is het niet altijd zeker of kunt terugkeren naar je oude werkplek na een burn-out. Van Aalderen: 'Eén op de vijf mensen houdt na een burn-out last van restverschijnselen, zoals bijvoorbeeld concentratiestoornissen'. Van Es: 'Als je dezelfde werkzaamheden niet meer kan uitvoeren moet de werkgever je ander passend werk aanbieden. Ook kun je ervoor kiezen om uit elkaar te gaan'.

Mensje Melchior schreef eerder dit jaar een column voor Radar over burn-outcoaches.