ABN AMRO stopt onterecht met ANW-hiaat pensioenuitkering

ABN AMRO wil de ANW-hiaatpensioenuitkering van Margreet ten Kate vijf maanden te vroeg stoppen: dus nog voor ze haar eerste AOW ontvangt en vóór ze 67 jaar is. De bank handelt in strijd met de eigen polisvoorwaarden. Margreet laat het er niet bij zitten en schakelt haar rechtsbijstandverzekering in.

De Algemene Nabestaandenwet (ANW) is op 1 juli 1996 ingevoerd als opvolger van de Algemene Weduwen- en Wezenwet (AWW). Door de strenge inkomens- en leeftijdsafhankelijke regels komen maar weinig mensen in aanmerking voor zo’n Anw-uitkering.

Inkomensgat
Bij veel werknemers is het verzekerde partnerpensioen onvoldoende om de achterblijvende partner en kinderen financieel goed achter te laten. Daarom bevatten veel CAO's een Anw-hiaatverzekering of je kunt zelf zo’n verzekering afsluiten voor je nabestaanden. De ANW-hiaatverzekering is een tijdelijke aanvulling van het nabestaandenpensioen tot de AOW-gerechtigde leeftijd van de nabestaande. Zo'n verzekering voorkomt een inkomensgat als je partner overlijdt en je niet in aanmerking komt voor een Anw-uitkering.

14.000 euro bruto
De man van Margreet had via zijn werkgever ABN AMRO zo’n Anw-hiaatverzekering afgesloten. In oktober 2013 overlijdt haar echtgenoot na een kort ziekbed en Margreet krijgt jaarlijks een brutobedrag van 14.424,96 euro uitgekeerd via die verzekering. Als Margreet 65 jaar wordt ontvangt ze een bericht van ABN AMRO dat ze in mei 2020 (met 66 jaar en vier maanden) gaan stoppen met het uitkeren van haar Anw-hiaatpensioen.

Nog geen AOW en nog geen 67 jaar
ABN AMRO schrijft in een mail: 'In artikel 7 staat dat de uitkering en einddatum wordt bepaald op het moment van overlijden en vanaf dat moment niet meer zal worden verhoogd.' Margreet leest als HR-manager in de polisvoorwaarden toch iets heel anders. Er staat letterlijk in artikel 7: 'De uitkering zal nooit langer voortduren dan de eerste maand waarin de partner recht krijgt op AOW-pensioen danwel de leeftijd van 67 jaar bereikt.' En Margreet krijgt pas in oktober 2020 met 66 jaar en acht maanden AOW en ze is ook nog geen 67 jaar.

Bank weigert laatste vijf maanden te betalen
Dus wat de bank doet, klopt niet. Mei 2020 was haar oorspronkelijke pensioendatum toen haar man de verzekering afsloot, maar de overheid heeft de AOW-leeftijd ondertussen verhoogd. Margreet belt de bank en vraagt hoe dat zit met die laatste vijf maanden. 'Die meneer zei toen: wij kunnen het ook niet helpen dat die AOW-datum steeds naar achteren verschoven wordt.' Margreet zegt: 'Ik kan er ook niets aan doen. Dus nu krijg ik het vijf maanden niet?' Nee zegt de bank tegen Margreet.

Geen onduidelijkheid
De bank is onvermurwbaar. Margreet laat het er niet bij zitten en schakelt haar rechtsbijstandverzekering in. De jurist schrijft een pittige brief naar ABN AMRO en zegt dat in artikel 7 helemaal niet gesproken wordt over de duur van het pensioen. 'Er staat expliciet dat de uitkering voortduurt tot overlijden of tot de eerste van de maand dat mij cliënte recht krijgt op AOW-pensioen of de leeftijd van 67 jaar bereikt. Een helder beding, waar mijns inziens geen onduidelijkheid over kan bestaan.'

Duidelijke polisvoorwaarden
Radar vraagt advocaat Caspar Janssens van advocatenkantoor Ploum ook naar de polisvoorwaarden van ABN AMRO te kijken. Hij zegt: 'Wat mij opviel is dat de polisvoorwaarden heel duidelijk zeggen dat de verzekering ophoudt met het bereiken van 67-jarige leeftijd of zoveel eerder als mevrouw AOW krijgt.'

Bank erkent fout
De bank haalt bakzeil en erkent de fout. Margreet krijgt niet tot 1 mei 2020 haar uitkering, maar vijf maanden langer tot 1 oktober 2020, omdat ze in die maand voor het eerst AOW ontvangt.

Pensioenoverzicht niet aanpassen
Alleen kan de bank haar Uniform Pensioenoverzicht (UPO) niet aanpassen met de nieuwe datum van oktober 2020. ABN AMRO schrijft aan Margreet: 'Helaas kunnen wij geen nieuwe UPO versturen. We kunnen de termijn niet verlengen in onze systemen en UPO’s worden van hieruit automatisch aangemaakt.' Ze moet de mail maar goed bewaren dat de termijn met vijf maanden verlengd wordt.

'Kom in actie, laat je niet afpoeieren'
Margreet zegt: 'Ik vind het heel raar. Alles wat geld kost, dan word je eerst met een kluitje in het riet gestuurd in de hoop dat je opgeeft. Dat heb ik niet gedaan.' Margreet is vast niet de enige consument bij wie geprobeerd is de verzekering voortijdig stop te zetten. Ze zegt: 'Ik denk dat er meer mensen zijn die dit overkomt en niet weten dat ze wel degelijk langer rechten hebben op zo’n Anw-hiaatuitkering. De bank zal niet uit eigen beweging dit aanpassen voor hun klanten.' Margreet ten Kate doet daarom een oproep aan andere consumenten: 'Kom in actie. Laat je niet afpoeieren. Denk absoluut niet: het zal wel zo zijn. Het zal wel goed zijn. Het is vaak helemaal niet goed.'

Arrogantie van verzekeraar
Caspar Janssens zegt: 'Dat is de arrogantie van zo'n verzekeraar. Een groot bedrijf dat zegt: "wij hebben de wijsheid in pacht." Terwijl in de lettertjes - ook al zijn ze heel klein - staat waar de bank zich aan moet houden.' Janssens adviseert ook andere consumenten de polisvoorwaarden goed door te lezen en contact op te nemen met de verzekeraar als er sprake is van een flexibele einddatum.

Stappenplan en voorbeeldbrief
Radar heeft een stappenplan gemaakt wat je kunt doen als je in dezelfde situatie zit als Margreet.

Stappenplan te vroeg stoppende verzekering

En we hebben alvast een voorbeeldbrief gemaakt, die je naar de verzekeraar kunt sturen.

Voorbeeldbrief Anw-hiaatverzekering

Redelijke opstelling richting klant
Toezichthouder de Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft nog geen signalen ontvangen van consumenten, maar de woordvoerder zegt: 'Deze ontvangen wij overigens altijd graag. Dat kan via ons Meldpunt Financiële Markten. Wij herkennen dat het verschuiven van de AOW-leeftijd, afhankelijk van de voorwaarden van het product en de interpretatie ervan, risico’s kan meebrengen op een "inkomensgat". Het is aan de privaatrechtelijke contractpartijen om in overleg tot een passende oplossing te komen. Pensioenuitvoerders, waaronder ook uitvoerders van een Anw-hiaatverzekering, moeten aan een aantal verplichtingen voldoen. Zo moeten zij hun klanten correct, duidelijk, evenwichtig en tijdig informeren over wezenlijke wijzigingen. En over de gevolgen hiervan op de uitwerking van het gesloten product, zoals in deze casus het wijzigen van de AOW-leeftijd. Daarnaast mag van pensioenuitvoerders worden verwacht dat zij zich richting de klant als redelijk bekwame en handelende partij opstellen.'

Alle polishouders hebben recht op doorbetaling
Henk Nijboer, Tweede Kamerlid voor de PvdA, looft het doorzettingsvermogen van Margreet. 'Niet iedereen is zo vasthoudend. Zeker niet omdat mensen na het overlijden van hun partner wel andere zaken aan hun hoofd hebben dan in discussie te gaan met een verzekeraar over de voorwaarden. Nu ABN AMRO zelf erkent dat de voorwaarden het recht geven op doorbetaling van de ANW-uitkering, moeten ze dat natuurlijk uit zichzelf doen bij alle polishouders. Allereerst omdat mensen er gewoon recht op hebben.'

Kamervragen
Het CDA-Tweede Kamerlid Evert-Jan Slootweg wil graag weten hoeveel mensen getroffen zijn door het voortijdig stopzetten van hun uitkering. Hij ziet hierbij een rol voor de toezichthouder. Henk Nijboer ziet ook een rol weggelegd voor het Verbond van Verzekeraars om hun leden hierop te wijzen en aan de kaak te stellen dat ze zich dienstbaarder moeten opstellen en zich houden aan de eigen polisvoorwaarden.
'Ik wil hier Kamervragen over stellen aan de minister van Financiën, zodat hij dit aan de orde kan stellen.'

UPO simpel aanpassen
Slootweg vindt ook dat pensioenoverzichten gewijzigd moeten worden. 'Als door de overheid de AOW-leeftijd wordt verschoven, moet je dit simpel kunnen aanpassen in een UPO en in computersystemen. Niet dat mensen een briefje moeten bewaren bij hun polis of met een inlegformulier moeten werken. Ik wil dat dit aangepast wordt. Ik ga hierover Kamervragen stellen aan de minister.'

ABN: 'Dat had niet zo gemoeten'
ABN AMRO reageert schriftelijk op onze vragen. De bank schrijft: 'Het is vervelend dat de zaak van mevrouw Ten Kate niet direct op de juiste manier is opgepakt en behandeld. Dat had niet zo gemoeten. De betreffende verzekering is uitsluitend beschikbaar geweest voor ABN AMRO-medewerkers. En het probleem is bij 20 personeelsleden van ABN AMRO geconstateerd en opgelost.' Het aanpassen van de UPO is technisch niet mogelijk. Lees hier de volledige reactie.