Aantal eikenprocessierupsen in Nederland verdriedubbeld

Het aantal eikenprocessierupsen is op veel plaatsen in Nederland verdriedubbeld in vergelijking met vorig jaar. Overal is sprake van een sterke toename. Opvallend is dat de rupsen nu ook op grote schaal in bossen met eikenbomen voorkomen, terwijl dat eerder nog niet het geval was.

Dat blijkt uit een telling van het Kenniscentrum Eikenprocessierups, dat naar rupsen heeft gezocht in 20.000 bomen in Brabant, Gelderland, Noord-Limburg en Amsterdam. De telling is representatief voor heel Nederland, zegt bioloog Arnold van Vliet van het centrum.

Brandharen veroorzaken gezondheidsklachten
De brandharen van de eikenprocessierups kunnen voor ernstige gezondheidsklachten zorgen bij mens en dier. De brandharen, die zich tot op grote afstand van nesten verspreiden, blijven jaren actief.

Van bomen die niet preventief zijn bespoten tegen de rups was 75 procent aangetast. Van de aangetaste bomen had 80 procent meer dan één nest per boom. Van de bomen die wel waren behandeld was maar een kwart aangetast. In die bomen waren de nesten ook kleiner.

Eikenprocessievlinders zoeken koelere gebieden
Dat er nu ook grote populaties rupsen in bossen zitten, komt mogelijk omdat de eikenprocessievlinders in de hete zomer van 2018 koelere plekken hebben opgezocht. Er waren vorig jaar ook al heel veel rupsen. Het is volgens Van Vliet ook mogelijk dat de beesten daardoor gedwongen waren nieuwe gebieden op te zoeken.

De overlast van de eikenprocessierups is dit jaar uitzonderlijk groot, aldus Van Vliet. De telefoon van het kenniscentrum staat roodgloeiend van de vragen over bestrijding van de rups en goede methodes tegen de jeukende bulten en benauwdheid door de brandharen. Bedrijven die de rupsen bestrijden zijn voor weken volgeboekt. Gemeenten en provincies zetten veel extra rupsenbestrijders in.

Landelijke coördinatie noodzakelijk
'Het wordt tijd dat de bestrijding van de rups landelijk wordt gecoördineerd', vindt Van Vliet. 'Dit probleem gaat niet meer weg. Dat heeft economische gevolgen, bijvoorbeeld voor campings en recreatiebedrijven. Er is onduidelijkheid over de voedselveiligheid, want brandharen komen ook op gewassen terecht. Maar betrokken ministeries en diensten geven er tot nu toe geen prioriteit aan.'