TikTok-gebruikers slepen Montana voor de rechter na ban

Amerikaanse TikTok-gebruikers in de staat Montana hebben de overheid voor de rechter gesleept nadat de app eerder deze week werd verboden.

Eerder werd al bekend dat Amerikaanse staat Montana toewerkte naar een ban op TikTok. Enkel de gouverneur van Montana – een gekend TikTok-tegenstander – moest het wetsvoorstel goedkeuren. Daar kwam deze week uitsluitsel over: de wet ontving goedkeuring. Zodoende mag de app vanaf januari 2024 niet worden aangeboden door appwinkels. Gebruikers die de applicatie al installeerden op hun toestel en blijven gebruiken, begaan daarmee overigens geen overtreding. Er is geen wettelijke basis om gebruikers te beboeten.

Als het aan een groep TikTok-gebruikers in Montana ligt, is de ban echter van korte duur. Zij spanden intussen een rechtszaak aan tegen de staat. Volgens de aanklagers is de wetgeving ongrondwettelijk en een te brede inbreuk op hun recht op vrijheid van meningsuiting. “Montana heeft niet de bevoegdheid om wetten uit te vaardigen ter bevordering van wat volgens haar het buitenlands beleid van de Verenigde Staten of de nationale veiligheidsbelangen zou moeten zijn”, schrijven de aanklagers.

Ook zou de staat niet zomaar mogen oordelen op basis van ‘percepties’, dat een deel van de gedeelde content gevaarlijk zou zijn. De blokkade van TikTok wordt vergeleken met een ban op The Wall Street Journal, die de staat evenmin kan verbieden om de content die wordt geplaatst of wie het bedrijf bezit.

Rechtszaak tegen Trump
De zaak in Montana wordt uitgezet door David Wright Tremaine. Eerder was het advocatenkantoor betrokken bij TikTok-rechtszaken tegen president Trump. De voormalig president wilde in 2020 op nationaal niveau een ban instellen op TikTok. Rechters verklaarden de ban toentertijd nietig. Uiteindelijk zette President Biden definitief een streep door de wet van Donald Trump. De vraag is of deze rechtszaak eenzelfde impact heeft op de ingestelde ban.

Duidelijk is wel dat de insteek van de rechtszaak gelijk is. Ook in 2020 werd voor de ban gewezen op gevaren voor de nationale veiligheid. Gevaren die volgens de rechters niet zwaarder wogen dan de rechten van burgers, vastgelegd in het Eerste amendement (First Amendment). Die rechten worden ook specifiek benoemd in de aanklacht, evenals de zogenaamde ‘Commerce Clause’. Daarmee doelt de aanklager op het recht van het Amerikaanse Congres om handel tussen verschillende staten te reguleren. Een ban op TikTok door Montana is volgens een aanklagers een inbreuk op de clausule.

Niet direct actief
Voorlopig kunnen TikTok-gebruikers in Montana nog hun gang gaan. De wet gaat namelijk pas in januari 2024 in. Met de aanstaande behandeling van de aanklacht is het de vraag of het zover komt. Ook raakt de wet ongeldig als de Amerikaanse overheid met een soortgelijk verbod op TikTok komt. Aan zo’n verbod wordt wel gewerkt in de vorm van de Restrict Act.