Gebruik Twitter in Nederland fors gedaald: 'Klaar met negatief sentiment'

Steeds meer Nederlanders keren Twitter de rug toe. Het gebruik van het socialemedium, dat sinds oktober eigendom is van Elon Musk, nam in een jaar tijd met 13 procent af. Relatief veel vrouwen, hoogopgeleiden en jongeren zijn gestopt met Twitter.

Dat blijkt uit een representatief onderzoek onder 7000 Nederlanders door Newcom. Van alle sociale media daalde het gebruik van Twitter het sterkst: van 3,5 miljoen naar 3,1 miljoen, een afname van 13 procent.

"In de dertien jaar dat we dit onderzoek doen hebben we maar één keer eerder zo'n grote daling gezien. Dat was in 2019 toen er veel te doen was over het nepnieuws op Facebook en Twitter", zegt Hans Hoekstra van Newcom.

Veel vrouwen afgehaakt
"We zien veel meer vrouwen dan mannen afhaken bij Twitter, dat sowieso altijd al een erg mannelijk platform was", vertelt Hoekstra. "Het sentiment op het platform blijkt meer impact te hebben op vrouwen, die minder actief zijn op apps waar discussies over de actualiteit centraal staan. Er valt een link te leggen naar de polarisatie in de samenleving. Veel Twitter-afhakers zijn klaar met het negatieve sentiment."

Van de afgehaakte Twittergebruikers vindt 34 procent 'een ander platform leuker', 27 procent zegt zich 'er niet meer thuis te voelen' en nog eens 27 procent zegt dat Twitter hen 'te weinig oplevert'. Ook nepnieuws (19 procent) wordt vaak genoemd als reden om met Twitter te stoppen.

Sinds de overname voerde Musk meerdere omstreden veranderingen door bij Twitter. Driekwart van het personeel werd ontslagen en veel geblokkeerde accounts werden hersteld. Ook worden de berichten minder streng gecontroleerd, wat leidt tot veel meer haatzaaiende berichten.

Gebruik Mastodon nog 'marginaal'
Twitter-alternatief Mastodon telt in Nederland 286.000 gebruikers, waarvan zo'n 100.000 het dagelijks gebruiken. "Dat is nog vrij marginaal. We zien dat veel mensen die met Twitter stoppen klaar zijn met dit type platforms", zegt Hoekstra. "Ik verwacht niet dat Mastodon binnenkort een miljoen Nederlandse gebruikers heeft."

Zorgen voor Facebook en YouTube
Het Facebook-gebruik nam met 5 procent af, naar 9,9 miljoen Nederlanders. Met name jongeren stoppen met Facebook, met als hoofdreden dat ze 'andere platforms leuker te vinden'. Hoekstra: "Maar vergis je niet: Facebook is nog steeds heel groot in Nederland. Zeker als je kijkt naar actief gebruik, dus de mensen die er zelf iets posten. Dat doet ongeveer tweederde. Facebook heeft de meeste actieve gebruikers."

YouTube heeft nu evenveel Nederlandse gebruikers als Facebook, eveneens 9,9 miljoen. Maar het dagelijkse gebruik van de videodienst neemt licht af. "Mensen gebruiken YouTube minder intensief. Ze kiezen er vaker voor hun tijd aan andere apps te besteden", aldus Hoekstra.

Groei TikTok en Snapchat
Het gebruik van TikTok in Nederland nam, net als in voorgaande jaren, weer fors toe, met 34 procent. TikTok groeide in 2022 vooral onder 40-plussers, maar ook onder twintigers en jong dertigers stijgt het gebruik van de video-app nog.

Ook Snapchat (+21 procent) en Instagram (+18 procent) kregen er meer Nederlanders bij. Maar het dagelijkse gebruik van Instagram onder jongeren neemt intussen wel af. "Moederbedrijf Meta heeft werk aan de winkel om de jongere groepen aan zich te vinden, want daar zit de toekomst. Ook voor adverteerders is dat belangrijk", zegt Hoekstra. "Het is Snapchat gelukt de wat oudere jongeren vast te houden en de app blijft een fenomeen onder de jongste groepen. Al hun vrienden en vriendinnen zitten er ook op."

Instagram telt nu 7,8 miljoen gebruikers in ons land, LinkedIn heeft er 5 miljoen, Pinterest 4,6 miljoen, TikTok 4 miljoen en Snapchat 3,9 miljoen.

Opmars BeReal
Voor het eerst is ook BeReal meegenomen in het onderzoek. BeReal heeft nu 1,3 miljoen Nederlandse gebruikers, waarvan 800.000 gebruikers die de app dagelijks gebruiken, wat vooral jongeren en vroege twintigers zijn. Zo gebruikt in de groep van 20 tot 25 jaar een kwart BeReal dagelijks.

BeReal vraagt gebruikers elke dag op een willekeurig moment een foto van zichzelf en de omgeving te maken, zonder filters. Daarmee wordt de app gezien als een alternatief voor de 'nepheid' op apps als Instagram en TikTok.

Volgens Hoekstra kan BeReal een blijvertje worden. "Het hoge dagelijkse gebruik is een goed teken. In het verleden zou een snelgroeiende app als BeReal worden overgenomen door een groter platform, maar dat soort overnames zien we al jaren niet meer." Zo'n overname zou mogelijk niet worden goedgekeurd door toezichthouders.

Telegram blijft steken
Bij de berichten-apps is WhatsApp veruit de grootste met 13,3 miljoen Nederlanders. Concurrent Telegram kreeg er nauwelijks nieuwe Nederlandse gebruikers bij en blijft steken op 1,7 miljoen. Ook Discord groeit weinig meer in Nederland (1,5 miljoen) en het gebruik van Signal neemt zelfs af (785.000).

Het totaalaantal Nederlandse gebruikers van sociale media groeide van 13,7 naar 14,1 miljoen. Vooral de leeftijdsgroepen vanaf 40 jaar zijn sociale media meer gaan gebruiken.

De Nederlander is gemiddeld 114 minuten per dag actief op sociale media. Voor de groep 15 tot en met 19 jaar is dat gemiddeld 161 minuten per dag en 65-plussers gebruiken sociale media dagelijks gemiddeld 88 minuten.