‘40 procent Belgen was eens slachtoffer van phishing’

Het is zover: de resultaten van de Veiligheidsmonitor 2021 zijn beschikbaar. 40 procent van de Belgen gaf daarin aan slachtoffer te zijn van phishing, terwijl dit niet in aangiften terug te zien is.

De Veiligheidsmonitor is een terugkerende steekproef naar het veiligheidsgevoel onder de Belgische bevolking. Onder dit veiligheidsgevoel vallen fysieke topics maar ook digitale veiligheid speelt steeds een belangrijkere rol in de uitkomsten van dit onderzoek. Resultaten van de Veiligheidsmonitor 2021 zijn reeds gepubliceerd door de Federale Politie en tekenen een goed beeld van hoe phishing en fraude de samenleving binnengedrongen. Van 100.000 Belgen die werden ondervraagd, liet 40 procent weten slachtoffer te zijn van phishingaanvallen.

Niet in alle gevallen leidde dit ook tot financiële schade. Van slachtoffer wordt gesproken zowel in de gevallen dat er pogingen zijn gedaan om login- en bankgegevens te stelen, als in de gevallen dat kwaadwillenden deze gegevens hebben bemachtigd. Hoeveel ‘schade’ er in die gevallen berokkend is, werd niet bekend uit de Veiligheidsmonitor 2021.

Dat geldt ook voor de gevallen van fraude en hacking die in de Veiligheidsmonitor aan het licht zijn gekomen. Een derde deel van de Belgen zegt getroffen te zijn door online fraude, terwijl cybercriminelen bij ruim acht procent van de burgers digitaal probeerde in te breken. Welke vorm van online fraude werd gebruikt en in hoeverre deze acties ook succesvol waren, is niet geweten. Dat is intussen ook één van de grootste zorgen van de Federale Politie.

Aangiften cybercriminaliteit blijven uit
Hoewel vier op de tien burgers slachtoffer was van een phishingaanval, deed slechts 6,6 procent hier ook aangifte van. Voor hacking (9,5 procent) en online fraude (10%) liggen de percentages wel hoger. Cybercriminelen ontkomen hierdoor aan vervolging en zetten hun criminele praktijken zonder zorgen voort.

Uiteraard hoeft een aangifte niet altijd te leiden tot de opsporing van daders, maar zonder aangifte kan de politie niet eens beginnen met de zoektocht. Toch verandert dat niet direct de stemming van respondenten. Zij zien een aangifte doen als ‘nutteloos’ (37,7 procent) of vinden het feit niet ernstig genoeg om er aangifte van te doen (35,8 procent). Ook meldt een deel dat de politie lastig bereikbaar is (4,4 procent) en dat ze slecht ontvangen zijn (3,3 procent).

Verlaagde drempel voor aangiften
Via Police-On-Web wordt binnenkort alvast verder de drempel om aangifte te doen verlaagd. Voor niet-dringende aangiften geldt dat deze voortaan ook online doorgestuurd kunnen worden. Of dat ook werkelijk leidt tot meer aangiften, zal moeten blijken uit de volgende Veiligheidsmonitor. Voor dat onderzoek moet je nog wel even wachten: hij wordt pas in 2024 uitgevoerd.