NCTV: Veel bedrijven hebben cyberveiligheid niet op orde

Nederlandse organisaties hebben hun digitale beveiliging nog altijd niet op orde. Ook zijn bijna alle systemen en processen in het land dusdanig gedigitaliseerd dat ontwrichting van de maatschappij dreigt bij een succesvolle cyberaanval, waarschuwt de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).

Er liggen digitale gevaren op de loer voor de nationale veiligheid, en die dreigingen zijn permanent, waarschuwt de NCTV in het Cybersecuritybeeld Nederland 2019. Een plan B is er in de meeste gevallen niet. 'Vrijwel alle vitale processen en systemen in Nederland zijn deels of volledig gedigitaliseerd, waarbij er nauwelijks terugvalopties of analoge alternatieven zijn. Hierdoor is de afhankelijkheid zo groot geworden dat aantasting kan leiden tot maatschappij-ontwrichtende schade.'

Eerder bleek al dat de dreiging steeg, maar dat minder kleine bedrijven zich zorgen maken over hun digitale veiligheid. In 2018 hadden digitale inbrekers al bij ruim de helft van de kleine bedrijven (53 procent) geprobeerd om geld of gegevens te pikken, blijkt uit onderzoek van Alert Online.

Gebrek aan basismaatregelen voor cyberaanvallen
Omdat de dreiging niet zal verdwijnen, is weerbaarheid tegen aanvallen essentieel, aldus de NCTV. Maar daar knelt het juist. 'Organisaties worden nog steeds succesvol aangevallen met eenvoudige methoden. Incidenten hadden voorkomen kunnen worden en schade had beperkter kunnen zijn door het nemen van basismaatregelen.'

De grootste dreiging is afkomstig van landen, zoals China, Rusland en Iran, zij het om uiteenlopende redenen. Economische spionage is bijvoorbeeld vaak afkomstig uit China, en op het dossier MH17 waarschuwt de NCTV vooral voor Rusland.

Ook het feit dat veel hardware en software afkomstig is uit een klein aantal landen, zoals de Verenigde Staten en China, is voor de NCTV reden tot zorg.

Ministeries: zijn organisaties voldoende bewust van dreiging cybeveiligheid?
Minister Ferd Grapperhaus vindt dat de NCTV een 'zorgwekkend beeld' schetst. Hij wil nieuwe maatregelen treffen om de weerbaarheid te vergroten, voor 'vitale voorzieningen' zoals water, elektriciteit en gas. 'Onder regie van de NCTV gaan de ministeries opnieuw beoordelen welke kritieke onderdelen beschermd moeten worden en onderzoeken of organisaties voldoende bewust zijn van kwetsbaarheden.'

Testprogramma onderzoekt weerbaarheid
Ook wil de minister een 'breed oefen- en testprogramma' optuigen, zodat organisaties hun weerbaarheid kunnen testen. Als de weerbaarheid niet verbetert, zal 'melding worden gemaakt bij de vakminister of toezichthouder en kunnen maatregelen opgelegd worden'.