Netflix en Disney binnenkort verplicht tot investeren in Nederlandse films en series

Grote buitenlandse streamingdiensten die in Nederland actief zijn, moeten binnenkort in ons land verplicht gaan investeren in Nederlandse series, films en documentaires. Daarvoor wordt binnenkort een wetsvoorstel ingediend, zegt staatssecretaris Gunay Uslu (Cultuur en Media).

Het gaat om een zogenoemde investeringsverplichting, lichtte Uslu toe tijdens het mediadebat in de Tweede Kamer. Zo'n verplichting om te investeren in Nederlandse producties staat al in het coalitieakkoord. De plicht is volgens Uslu nodig om ervoor te zorgen dat de toename van buitenlandse producties 'niet ten koste gaat van Nederlandse verhalen'.

Percentages nog onbekend
De streamingdiensten moeten straks een bepaald percentage van hun inkomsten weer investeren in Nederlandse producties. Het vorige kabinet was ook al met zo'n verplichting bezig, toen werd aangestuurd op 6 procent van de omzet die streamers in Nederland hebben gemaakt. Destijds werden onder meer Netflix en Disney+ genoemd. Het is nog niet bekend of Nederland straks een bepaalde ondergrens hanteert voor de investeringsverplichting.

Ook is nog niet duidelijk of dat percentage van 6 procent hetzelfde blijft, dat zal in het wetsvoorstel staan. Uslu verwacht dat voorstel 'kort na het zomerreces' naar de Tweede Kamer te sturen. Het reces duurt van 8 juli tot en met 5 september. Ook is niet bekend of de verplichting voor alle buitenlandse streamingdiensten geldt, of pas vanaf een bepaalde omzet of aantal abonnees.

Frankrijk handhaaft al strikt
Met de aanstaande verplichting volgt Nederland Europese regelgeving die streamers al sinds 2018 verplicht om een deel van hun omzet terug te investeren in Europese landen. Frankrijk hanteert die wet al een tijdje vrij ruim, en verplicht de grote streamers om 20 procent van hun Franse omzet in Europese producties te steken, waarvan 85 procent Franstalig moet zijn. Ook moeten de rechten van die producties in handen van de producenten blijven.

GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld vroeg de staatssecretaris waarom het kabinet niet voortvarender te werk gaat, door bijvoorbeeld een makersfonds te verplichten waar streamers het percentage van hun omzet in onderbrengen. "In het coalitieakkoord staat dat het geld bij die grote internationale aanbieders blijft", stelt Westerveld. "Daar zit een risico: Netflix verdient meer in Nederland dan de bioscopen aan kaartjes dus het gaat ook ten koste van het nationale aanbod."

Uslu is echter niet happig in het verder uitbreiden van de aanstaande eisen. Het resultaat van ofwel een fonds, ofwel een investeringsverplichting is volgens de staatssecretaris hetzelfde: meer Nederlandse producties. "Ik zou niet weer in een discussie willen belanden want ik ben blij dat de investeringsverplichting mogelijk gaat worden", aldus Uslu.

NPO-podcastplatform moet open, lof voor NLZiet
De staatssecretaris stelt verder dat podcastplatform NPO Luister van de publieke omroep ook voor andere partijen opengesteld moet worden.

Uslu had ook lovende woorden voor platform NLZiet, een samenwerking tussen de NPO, RTL en Talpa. "NLZiet helpt bij de ambitie om tot een sterke Nederlandse mediasector en brede beschikbaarheid van Nederlandse content te komen", aldus de staatssecretaris.

"Als het gaat om de doorontwikkeling van NLZiet wil ik de NPO oproepen om constructief aan de doorontwikkeling mee te werken. Maar ook de andere partijen, zodat dat een succesvolle doorontwikkeling wordt. Daar wil ik niet alleen facilitator maar ook aanjager in zijn."