Twintig Europese consumentenorganisaties willen verbod op lootboxen in games

Overheden moeten het gebruik van zogeheten lootboxen in games aan banden leggen, zeggen de Consumentenbond en negentien andere Europese consumentenorganisaties. Ze noemen de lootboxen manipulatief en de marketing te agressief.

Lootboxen zijn digitale mysteriepakketten die gamers met echt geld kunnen kopen. De inhoud is voorafgaand aan de aankoop niet precies bekend. Er kunnen bijvoorbeeld spelvoordelen in zitten of virtuele kleding die spelers in de game kunnen gebruiken. Pas na betaling krijgen consumenten te zien wat er in de lootbox zit.

De Europese organisaties pleiten voor een verbod na publicatie van het Insert Coin-rapport van de Noorse consumentenbond. Daarin staat hoe makers van games de spelers met psychologische trucs overhalen om lootboxen te kopen. Aflopende timers spelen bijvoorbeeld in op de angst om voordelen mis te lopen. Daarnaast geven ze spelers het gevoel dat de mysteriedozen nodig zijn om successen te boeken.

De Noorse organisatie schrijft verder dat de winkansen te rooskleurig worden voorgesteld doordat winnaars van gewilde lootboxen vaker in beeld worden gebracht. Toch is het volgens de organisaties onduidelijk wat de daadwerkelijke kansen zijn om bepaalde objecten of voordelen uit lootboxen te halen.

'Ze spelen bewust in op de kwetsbaarheid van de doelgroep'
Om lootboxen te kopen, moeten gamers vaak echt geld omzetten in de valuta die in het spel wordt gebruikt. Ook dat vinden de consumentenorganisaties kwalijk, omdat daardoor de werkelijke kosten van zo'n pakket worden verdoezeld.

Sandra Molenaar van de Consumentenbond noemt het risico op een impulsaankoop groot, terwijl het recht om te ruilen ontbreekt. "Gameontwikkelaars vergroten dat risico nog eens met hun agressieve marketing", zegt ze. "Sterker nog, ze spelen heel bewust in op de kwetsbaarheid van hun vaak jonge doelgroep. En daarmee gaan ze een grens over."

Volgens haar is regulering dringend nodig. Ze roept op tot transparantie over de werkelijke kosten en bescherming van minderjarigen. "Er moet een verbod komen op het bedrieglijke ontwerp van de lootboxen."

Lootboxen zijn geen kansspelen
Overigens oordeelde de Raad van State eerder dit jaar dat lootboxen in FIFA-games geen illegale kansspelen zijn. De Kansspelautoriteit had maker EA een dwangsom opgelegd vanwege de lootboxen, maar dat was volgens de rechter onterecht.

De Raad van State noemde lootboxen een onderdeel van de FIFA-games en geen apart spel. Daarom worden de lootboxen niet gezien als een kansspel waar een vergunning voor nodig is.