Stof op zonnepanelen wordt Mars InSight-lander binnenkort fataal

De Mars InSight-lander is aan het einde van zijn Latijn. Vermoedelijk haalt de lander, die al enkele jaren de inwendige structuur van de planeet Mars onderzoekt, het einde van het jaar niet.

InSight werd in mei 2018 gelanceerd en in november van dat jaar landde het ruimtevaartuig op de oppervlakte van Mars. Sindsdien heeft de lander onder meer ruim 1.300 Marsbevingen vastgesteld.

Maar, meldde NASA onlangs: InSight verliest vermogen en heeft daardoor nog slechts enkele maanden te leven. De ruimtevaartorganisatie verwacht dat de lander er tegen het einde van het jaar mee ophoudt.

Dit is te wijten aan de hoeveelheid stof die zich heeft opgehoopt op de zonnepanelen van het ruimtevaartuig. De lander is uitgerust met twee zonnepanelen die elk ongeveer 2,2 meter breed zijn.

Selfie met robotarm
NASA liet het ruimtevaartuig vorige week voor het laatst een 'selfie' maken met zijn robotarm. Daarop is te zien dat er een dikke laag stof op de zonnepanelen ligt. De lander kan het stof niet zelf verwijderen.

"Voordat ik meer zonne-energie verlies, heb ik de tijd genomen om de omgeving in me op te nemen en heb ik een laatste selfie gemaakt, voordat ik mijn arm en camera permanent in de opgeborgen positie laat rusten", schreef NASA op het Twitter-account van InSight.

Door het stof is de hoeveelheid stroom waaruit de lander kan putten beperkt. Waar het in 2018 nog lukte om 5.000 wattuur per Marsdag (1 dag en 39 minuten op aarde) te produceren, is dat inmiddels gedaald naar 500 wattuur.

De verwachting is dat InSight de komende tijd nog meer vermogen zal verliezen. Wetenschappelijke operaties worden daarom vanaf de zomer beëindigd. NASA verwacht dat het ruimtevaartuig vanaf december helemaal onbruikbaar is.

Krachtige wervelwind kan helpen
Helemaal zeker is dat overigens nog niet. Een krachtige wervelwind kan mogelijk nog uitkomst bieden. Als zo'n wind 25 procent van het stof van de lander zou blazen, kan het ruimtevaartuig voorlopig nog doorgaan met het verzamelen van wetenschappelijke gegevens.

Zo'n krachtige wervelwind is alleen niet erg waarschijnlijk. NASA probeert daarom nog zoveel mogelijk wetenschappelijke gegevens te verzamelen nu dat nog mogelijk is.