Vitens weigert sommige aanvragen drinkwater: 'Leveringszekerheid staat onder druk'

Waterbedrijf Vitens heeft sommige drinkwateraanvragen moeten weigeren, door beperkte voorraad. Op sommige winlocaties tapt Vitens al uit de reservekraan. De directeur, Jelle Hannema, zegt dat de leveringszekerheid onder druk staat. Dit meldt Trouw.

De tien drinkwaterbedrijven in Nederland zorgen ervoor dat er altijd drinkwater is: ze hebben een leveringsplicht. Deze leveringsplicht kan echter niet altijd nagekomen worden door klimaatverandering, economische groei en de bouw van een miljoen nieuwe woningen, zegt Hannema.

Botsen van vergunningen, ten nadele van het drinkwater
In een interview in de Verdieping vertelt Hannema dat Vitens een aantal aanvragen in Overijssel en enkele in Gelderland moest weigeren, omdat ze niet meer aan de vraag kunnen voldoen. De reden hiervoor is dat niet alle vergunningen voor het winnen van drinkwater kunnen worden benut. Sommige vergunningen botsen met de Wet Natuurbescherming, die de activiteiten verbieden die kwetsbare soorten in de problemen brengen.

Hannema roept gemeenten en provincies op niet lang te doen over hun vergunningen. Op sommige werklocaties moet Vitens het al hebben van het reservedrinkwater. Ook gaat de behoefte voor drinkwater waarschijnlijk nog met tien tot vijftien procent stijgen door het bouwen van een miljoen nieuwe woningen, waarvan een groot deel zich precies in het gebied bevindt waar Vitens het water moet leveren: het midden en oosten van Nederland.

Kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater is niet de beste
Ook laat de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater te wensen over. Europese wateren moeten in 2027 schoon en gezond zijn volgens het Kaderrichtlijn Water (KRW), maar het is niet waarschijnlijk dat Nederland deze doelstelling haalt, zei ministers Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) recent. ‘En wij mogen het oplossen’, zegt Hannema hierop.

Het is moeilijk om de meststoffen uit het water te filteren voor Vitens. ‘Het lukt maar niet om de toevoer van die vervuiling voldoende omlaag te krijgen en er komen steeds nieuwe stoffen bij.’ Sommige drinkwatervoorraden zijn een stuk gevoeliger voor vervuiling, omdat ze te ondiep liggen en niet onder een beschermende kleilaag. Ook PFAS en medicijnresten kunnen het water flink vervuilen. Het boren naar aardwarmte kan er zelfs voor zorgen dat chemicaliën verspreid worden en het drinkwater vermengd wordt met zout water.

‘Proces van watertransitie moet sneller’
Directeur Hannema wil dat er vaart achter de watertransitie wordt gezet. Dit is de overgang naar een nieuw watersysteem; zoet water wordt langer vastgehouden en de winning van het drinkwater komt op de eerste plaats. ‘Water moet leidend zijn bij de inrichting van het land en onze bronnen moeten beter worden beschermd,’ zegt hij.