Dit moet je weten over Frances Haugen: de klokkenluider van Facebook

De kans bestaat dat je nooit van Frances Haugen hebt gehoord, maar bij Facebook kent waarschijnlijk iedereen haar sinds deze week. Op de Amerikaanse televisie en voor een commissie van het Amerikaanse Congres deed ze nauwgezet uit de doeken op welke manier het beleid bij Facebook tekortschiet.

De 37-jarige Frances Haugen werkte twee jaar bij Facebook toen ze daar in mei van dit jaar stopte. In juni 2019 begon ze als productmanager bij het bedrijf, waar ze deel uitmaakte van het team dat Facebook moest beschermen tegen inmenging in verkiezingen.

Het team loste problemen op die wereldwijd rond verkiezingen konden opduiken. Zo hield Haugen zich bezig met onderzoek naar hoe valse beweringen op Facebook werden verspreid en hoe geweld kon worden aangewakkerd.

Voordat Haugen bij Facebook werkte, was ze actief bij andere techbedrijven. Na haar studie elektrotechniek en computertechniek aan Harvard werkte ze bij onder meer Google, Yelp en Pinterest. Ze specialiseerde zich in het ontwerpen van algoritmes en andere tools waarmee netwerken kunnen bepalen welke berichten aan gebruikers worden getoond.

Bezorgd over keuzes van Facebook
Op haar website schrijft Frances dat ze "steeds bezorgder" werd over keuzes die Facebook maakte. Volgens haar verkiest het bedrijf winst maken boven de publieke veiligheid en zet het daarmee levens op het spel. Haugen zegt dat ze "als laatste redmiddel en met een groot persoonlijke risico" ervoor heeft gekozen onthullingen over Facebook te doen.

Tegen The Wall Street Journal zei Haugen dat Facebook niet openstond voor initiatieven om de veiligheid te verbeteren als dat het lastiger zou maken om gebruikers te laten aansluiten bij het netwerk en ze te laten terugkeren.

Uiteindelijk deelde Haugen duizenden interne berichten van Facebook met het Amerikaanse Congres en The Wall Street Journal. De krant schreef een reeks artikelen waarin kritiek op het bedrijf werd geuit. Daaruit bleek niet alleen dat Facebook winst belangrijker zou vinden dan het welzijn van de gebruikers, maar ook dat het bedrijf verdeeldheid onder gebruikers juist zou hebben aangemoedigd, omdat die daardoor vaker zouden terugkeren.

Verder zegt Haugen dat Facebook dankzij eigen onderzoek weet dat Instagram slecht is voor het zelfbeeld van tieners. Door het sociale medium zouden zij bijvoorbeeld eetstoornissen ontwikkelen en depressiever worden. Maar door de verslavende algoritmes blijven ze de app echter wel veel gebruiken.

Zuckerberg: 'Geleverde kritiek is niet zo logisch'
Facebook is na het verhaal van Haugen niet stil gebleven. Het bedrijf twijfelt bijvoorbeeld aan de kennis die Haugen heeft, omdat ze nooit bij beslissingen van beleidsmakers binnen Facebook betrokken is geweest.

Ook Facebook-oprichter Mark Zuckerberg heeft gereageerd. In een bericht op Facebook schreef hij dat veel van de beweringen van Haugen "niet zo logisch" zijn. Ook zei hij zijn bedrijf niet te herkennen in de manier waarop media erover schrijven.

Zuckerberg zegt wel dat het moeilijk is om ervoor te zorgen dat kinderen sociale media veilig kunnen gebruiken. "Ik vind het heel belangrijk dat alles wat wij bouwen veilig en goed voor kinderen is", aldus de topman.

Volgens Haugen zijn de problemen bij Facebook wel op te lossen. "Het is mogelijk om een veiligere en plezierigere vorm van sociale media te creëren, waarmee ook de vrijheid van meningsuiting geëerbiedigd blijft", zei ze tegen het Congres. "Facebook kan veranderen, maar gaat dat duidelijk niet zelf doen. Het Congres kan de regels van Facebook veranderen en een einde maken aan de schade die het bedrijf veroorzaakt."