23 miljoen euro op prijskaartje CoronaMelder: 'Kosten zijn het waard geweest'

De app CoronaMelder heeft tot nu toe 23 miljoen euro gekost, laat het ministerie van Volksgezondheid dinsdag aan NU.nl weten. Wie van de app een waarschuwing krijgt, moet thuisblijven en kan zich laten testen. Ook dat kost geld. Staat de prijs van de CoronaMelder in verhouding tot wat de app heeft opgeleverd?

De kosten van CoronaMelder bestaan grotendeels uit de ontwikkeling en het beheer van de app. De ontwikkelingskosten omvatten vooral ingehuurde experts binnen en buiten de Rijksoverheid, licht een woordvoerder van het ministerie toe.

Onder de ontwikkelkosten valt ook de organisatie van de zogenoemde appathon in april 2020. Omdat de zeven daar gepresenteerde ideeën ontoereikend waren, nam de overheid de ontwikkeling van de app op zich. CoronaMelder werd vervolgens in oktober landelijk in gebruik genomen.

Naast het bedrag voor de (door)ontwikkeling trok de overheid geld uit voor publiekscampagnes (4,3 miljoen) en zaken zoals de helpdesk, juridisch advies en wetenschappelijk onderzoek (4 miljoen).

Kosten van de CoronaMelder-app:
Ontwikkeling: 5 miljoen euro
Doorontwikkeling en beheer: 9,7 miljoen euro
Communicatie: 4,3 miljoen euro
Programma en beleid: 4 miljoen euro
Dat een waarschuwing van CoronaMelder maandenlang een reden was om je direct te laten testen, brengt nog veel meer kosten met zich mee.

Wekelijks gaan duizenden mensen naar een GGD na de melding dat zij in de buurt zijn geweest van iemand die later besmet bleek. "De kosten van de app vallen in het niet bij de kosten die de app teweegbrengt", zegt Joost Poort van de Universiteit van Amsterdam.

Hij berekende voor een nog niet gepubliceerd rapport over CoronaMelder dat de tests als gevolg van de meldingen tientallen miljoenen euro's moeten hebben gekost. Het onderzoek van de Universiteit van Amsterdam wordt naar verwachting later deze maand openbaar, maar is al door NU.nl ingezien.

Testen brengt daarnaast nog meer "rompslomp en ongemakken" met zich mee, zegt Poort. "De test is gratis, maar het kost je al met al wel een halve dag. Ook moet je in quarantaine tot je de uitslag hebt. Je kunt daardoor niet naar school of werk. Die verloren productiviteit is met afstand de grootste kostenpost."

Opbrengst CoronaMelder is hoger dan de kosten
Toch is het zeer aannemelijk dat CoronaMelder wat betreft de maatschappelijke welvaart uiteindelijk meer heeft opgeleverd dan gekost, concludeert Poort.

Het RIVM berekende eerder dat CoronaMelder in de winter vijftienduizend besmettingen en ruim tweehonderd ziekenhuisopnames heeft voorkomen. Poort rekende door dat de app rond die periode tussen de 110 en 250 sterfgevallen heeft voorkomen.

"Als je alleen al naar het geredde aantal levensjaren kijkt, steekt het gunstig af", zegt de onderzoeker, die ervan uitgaat dat een dodelijke infectie tussen de 190.000 en 440.000 euro kost.

"Dan hebben we het nog niet eens over de voorkomen infecties en ziekenhuisopnames en de maatschappelijke kosten van langdurige covid. Ondanks de kosten is CoronaMelder het toch waard geweest."

CoronaMelder voegt door vaccinatiecampagne minder toe
Poorts berekening omvat de eerste zes maanden waarin CoronaMelder landelijk in gebruik was. Het vaccinatieprogramma kwam in de laatste fase daarvan op gang. Het gevolg is dat minder mensen ernstig ziek worden van het virus. "De kosten van een infectie zijn daardoor lager", zegt de onderzoeker.

Het vertaalt zich ook in andere maatregelen rond CoronaMelder. Wie een melding krijgt, hoeft zich sinds juli niet meer direct te laten testen, maar alleen bij klachten. Mensen die niet immuun zijn, moeten wel in quarantaine. Die groep is klein vanwege onder meer de vaccinatiegraad, die met name onder vijftigplussers hoog is.

"Ik denk dat CoronaMelder nog steeds zijn waarde heeft", oordeelt Poort. "Maar het gezondheidsvoordeel is nu een stuk kleiner, omdat veel mensen beschermd zijn. Omdat de situatie heel anders is dan een half jaar geleden, verwacht ik dat mensen de app van hun telefoon zullen verwijderen."