'Thuiswonenden met ziekte kunnen ondersteuning krijgen, maar weten dit vaak niet'

De helft van de thuiswonende mensen met een ziekte of aandoening weet niet van het bestaan van cliëntondersteuners als wegwijzers in de zorg. Dat meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) op basis van de Monitor cliëntondersteuning 2020. Als iemand bijvoorbeeld een hulpmiddel zoals een scootmobiel of rolstoel nodig heeft, dan kan de cliëntondersteuner bemiddelen bij de gemeente.

De ondersteuner is onafhankelijk en adviseert mensen over de regelingen voor zorg en ondersteuning (WMO en WLZ), die soms heel complex zijn. Gemeenten en zorgkantoren zijn verantwoordelijk voor het aanbieden van cliëntondersteuning en de hulp is gratis. Cliëntondersteuning is al sinds 2007 wettelijk geregeld.

'Cliëntondersteuning te onbekend'
Ook ongeveer de helft van de zorgverleners die mensen kunnen wijzen op het bestaan van de cliëntondersteuners is er echter niet mee bekend, stelt het RIVM. Het gaat dan om bijvoorbeeld huisartsen en wijkverpleegkundigen. Daarnaast is het volgens het onderzoek niet altijd duidelijk wat een cliëntondersteuner precies kan betekenen en hoe de rol van de ondersteuner zich verhoudt tot die van andere zorgverleners.

'70 procent voelt zich voldoende geholpen'
Van de mensen die wel contact hebben gehad met een cliëntondersteuner geeft 70 procent aan zich voldoende geholpen te voelen, aldus het RIVM. Een cliëntondersteuner die meedenkt over welke wetten en regels gelden ontlast mensen, zeker degenen met complexe zorgvragen.

Het RIVM heeft de Monitor cliëntondersteuning gemaakt in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid. De data voor het onderzoek werd geleverd door de Patiëntenfederatie.

'Goede cliëntondersteuner maakt veel verschil'
Een goede cliëntondersteuner kan veel verschil maken, stelt die organisatie. 'Als je bijvoorbeeld in een rolstoel zit en je verhuist naar een andere gemeente, dan moet die rolstoel daar opnieuw worden aangevraagd als hulpmiddel', vertelt een woordvoerder. 'Een goede cliëntondersteuner onderhandelt dan met de gemeenten en regelt dat de zorgvrager niet weken op zijn of haar nieuwe rolstoel moet wachten.'

'Een wereld te verbeteren'
De Patiëntenfederatie stelt al langer dat de cliëntondersteuner niet voor iedereen in beeld is. 'Er valt inderdaad nog een wereld te verbeteren', aldus de woordvoerder. Zo kan de naam waaronder een gemeente cliëntondersteuning aanbiedt per gemeente verschillen. 'Ik hoorde laatst van een gemeente die het 'samen doen' noemt. Dan moet je maar net weten dat dat over cliëntondersteuning gaat. Je hebt soms een cliëntondersteuner nodig om de cliëntondersteuner te vinden.'