Risicovolle Philips apneu-apparaten worden gebruikt door tienduizenden Nederlanders

De apparaten voor mensen met slaapapneu die Philips wereldwijd terugroept wegens gezondheidsrisico's, worden ook in Nederland veelvuldig gebruikt. De ApneuVereniging schat dat zeker tienduizenden Nederlanders de apparaten gebruiken. 'We gaan ervan uit dat er snel een oplossing komt', zegt voorzitter Gerjan Heuver van de patiëntenvereniging.

Philips maakte maandag meer informatie bekend over problemen met de zogeheten DreamStation-apparaten én met een bepaald type beademingsapparatuur. Onderaan deze pagina over de terugroepactie zijn de specifieke apparaten te vinden. In totaal heeft het bedrijf wereldwijd 3 tot 4 miljoen apparaten verkocht die hersteld of vervangen moeten worden. Het gaat vooral om de apparaten met maskers die mensen 's nachts dragen om slaapapneu te voorkomen.

Chemische dampen en inademen van deeltjes foam
De gezondheidsrisico's waar Philips voor waarschuwt, worden veroorzaakt door geluiddempend schuimrubber dat in de apparaten is verwerkt. Daarvan kunnen deeltjes loslaten die 'ingeslikt of ingeademd kunnen worden door de gebruiker', meldde het bedrijf. Ook kunnen er dampen met bepaalde chemicaliën van afkomen. In het ergste geval kunnen foamdeeltjes en dampen mogelijk leiden tot een verhoogde kans op kanker of tot vergiftiging. Ook hoofdpijn, ademhalingsproblemen, irritaties en ontstekingen kunnen voorkomen. 'Het is een heel vervelend probleem, dat is duidelijk', zegt de woordvoerder van Philips. 'Wij vinden dit ook verschrikkelijk.'

Philips heeft geen aanwijzingen dat door de problemen mensen zijn overleden. Volgens de multinational zijn over 0,03 procent van het verkochte aantal apparaten meldingen gedaan. Uitgaande van 4 miljoen exemplaren zijn dat ruim 1300 meldingen.

Duur van problemen nog onduidelijk
Precieze aantallen voor Nederland kon Philips maandag niet direct verstrekken. Ook is niet duidelijk hoe lang het gaat duren om de problemen op te lossen. De woordvoerder zegt dat het bedrijf dit in de komende twaalf maanden wil doen. Philips wil het riskante schuimrubber vervangen door een ander schuimrubber. Om dat te doen is allereerst nog toestemming van overheden nodig.

Staak gebruik van het apparaat
Het advies aan patiënten is om het gebruik van het apparaat in de tussentijd te staken. De grote vraag is in hoeverre ze een alternatief hebben, want Philips is een van de grootste spelers op de markt. Als een ander apparaat niet voorhanden is, raadt de fabrikant patiënten aan te overleggen met hun arts, om te bepalen of de baten toch opwegen tegen de risico's.

Lastige situatie voor patiënten
De problemen kunnen patiënten in een lastige situatie brengen. 'Mensen hebben het apparaat om een reden', zegt voorzitter Heuver van de ApneuVereniging. 'Wij raden onze leden aan het iedere nacht te gebruiken. Maar het moet wel een veilig apparaat zijn.' Volgens de vereniging zijn zo'n 300.000 Nederlanders gediagnosticeerd met slaapapneu. Ze hebben tijdens hun slaap last van een stokkende ademhaling. Daardoor raakt hun slaap verstoord en zijn ze 's ochtends niet uitgerust, met concentratieproblemen en prikkelbaarheid tot gevolg. Op langere termijn lopen patiënten meer risico op hart- en vaatziekten, te hoge bloeddruk en diabetes.

Philips meldde in april voor het eerst dat er problemen zijn met de apparaten. Het bedrijf heeft 500 miljoen euro opzijgezet om die op te lossen.

Veel vragen bij longartsen én patiënten
Longartsen krijgen veel vragen van patiënten met slaapapneu die een apparaat van Philips gebruiken, waarvan de fabrikant het gebruik ontraadt wegens gezondheidsrisico's. Om goed antwoord daarop te geven, ontbreekt het ze echter nog aan informatie. 'Er is nog heel veel onduidelijkheid. Dit overvalt ons als beroepsgroep enorm', zegt longarts Monique Klaaver. Zij is voorzitter van de sectie van longartsenvereniging NVALT die zich bezighoudt met ademhalingsstoornissen tijdens de slaap.

Klaaver hoopt dat Philips samen met leveranciers van medische hulpmiddelen snel meer duidelijkheid zal geven en met een plan van aanpak zal komen. 'De patiënt staat voor ons op één', benadrukt ze. Bij gebrek aan gegevens raadt Klaaver haar patiënten nu aan het advies van Philips te volgen, maar het blijft wel hun eigen beslissing. 'De keuze is aan de patiënt. Er kunnen ook mensen zijn die zeggen: ik gebruik het apparaat al jaren en kan zonder niet goed functioneren, dus ik blijf het de komende dagen ook doen.'