Nieuwe Nederlandse elektrische stadsbussen moeten voor doorbraak zorgen

Het Nederlandse VDL Bus & Coach presenteerde afgelopen donderdag zijn nieuwe elektrische stadsbussenlijn. Deze Citea's zijn vanaf het begin ontwikkeld als puur elektrische exemplaren, net zoals dat met de jongste generatie elektrische auto's gebeurt. Daarmee moet deze nieuwe generatie bussen nog breder inzetbaar zijn. NU.nl sprak met commercieel directeur Marcel Jacobs en businessmanager openbaar vervoer Alex de Jong over de nieuwe VDL Citea's.

In de nieuwe generatie elektrische bussen van VDL Bus & Coach zit acht jaar en meer dan 100 miljoen kilometer aan ervaring met elektrische bussen verwerkt.

"We hebben in 2013 - tot grote verbazing van onze concurrenten - de eerste stappen met elektrische bussen gezet. Daar was toen nog geen markt voor, maar het heeft ons wel in staat gesteld om snel en veel kennis op te kunnen bouwen. Daar plukken we de vruchten van nu elektrische mobiliteit de standaard is geworden in het openbaar vervoer. Er wordt dus ook heel anders naar ons bedrijf gekeken dan acht jaar geleden. Een op de vijf elektrische bussen in Europa is een exemplaar uit onze stal", zegt Jacobs.

Het bedrijf had bij aanvang van de ontwikkeling van de nieuwe VDL Citea's een goed beeld van waar de volgende generatie bussen aan moest voldoen, mede dankzij de informatie die is vergaard met de huidige generatie bussen en de input van vervoerders in binnen- en buitenland.

"Hierdoor hadden we niet alleen een beeld van hoe een bus in Nederland doorgaans wordt gebruikt, maar bijvoorbeeld ook van de impact van de koude weersomstandigheden in Scandinavië", legt De Jong uit. Daardoor heeft VDL naar eigen zeggen nu een product in handen waarbij geen concessies gedaan hoeven worden of compromissen hoeven worden gesloten.

Zo zitten de accupakketten voor het eerst in de vloer verwerkt, waardoor grotere exemplaren voor een dito rijbereik geplaatst konden worden. Dit resulteert bovendien in extra ruimte en comfort voor de reiziger. Daarnaast is veel aandacht besteed aan stroomlijn en efficiëntie. Zo is er een speciale klimaatregeling voor een gunstig stroomverbruik.

Realistisch rijbereik is noodzaak
De nieuwe VDL Citea's komen in vier lengtevarianten en vijf types op de markt. Qua lengte variëren ze van 12,1 tot 18,1 meter, waarbij een accupakket van maximaal 490 kWh mogelijk is. Alle exemplaren hebben een realistisch rijbereik van 500 tot 600 kilometer.

"Het heeft weinig zin om klanten die ov-bussen inzetten een rijbereik voor te spiegelen dat alleen onder ideale omstandigheden te behalen valt. Zij moeten 365 dagen per jaar en onafhankelijk van het aantal passagiers of het weer hun ritten kunnen rijden. De opgegeven 500 tot 600 kilometer is daarom zeker realiseerbaar", zegt De Jong.

En in plaats van het maximale aantal kilometers onder ideale omstandigheden communiceren, werkt VDL Bus & Coach liever met een ondergrens. Deze ondergrens is 250 kilometer op één batterijlading. Daarbij gaat het bedrijf uit van een worst case-scenario: een rit met flink wat passagiers bij 15 graden onder nul en een accupakket dat aan het einde van zijn levensduur is.

Het bereik van zo'n 600 kilometer betekent volgens VDL Bus & Coach bovendien dat de VDL Citea's prima in staat zijn om een 24-uursoperatie in een grootstedelijk gebied te draaien. Ook kunnen ze worden ingezet op regionale lijnen, waar sommige verbindingen tot 100 kilometer lang zijn.

Extra aandacht voor de chauffeur in het ontwerp
Er is extra aandacht besteed aan het zitcomfort en de sfeer aan boord. Dat komt niet alleen tot uitdrukking in het ontwerp en materiaalgebruik, maar ook in de instelbare sfeerverlichting. Daarnaast heb je in een elektrische bus minder last van geluid, vibraties en trillingen.

Voor de chauffeur is ook gezorgd. Die heeft niet alleen een eigen klimaatzone, maar ook tal van verstelmogelijkheden voor het stuur en de pedalen. De zijspiegels zijn vervangen door camera's, die in verschillende omstandigheden beter zicht moeten geven.

"We hebben geprobeerd ervoor te zorgen dat een chauffeur zo kan functioneren dat het ziekteverzuim naar beneden gaat. Dat is namelijk een probleem. Daarnaast zien we dat het in Europa een probleem is om chauffeurs te vinden. Dus de mensen die vervoerders hebben, willen ze behouden. Daarom was de cabine echt een van onze speerpunten", legt De Jong uit.

Een grote presentatie in november
VDL Bus & Coach heeft meer dan 800 bussen in 55 Europese steden rijden, waarvan zo'n 500 exemplaren in Nederland. Op de korte termijn verwacht Jacobs dat ons land samen met de Scandinavische landen voorop zal blijven lopen.

"De Noord-Europese landen hebben hele duidelijke klimaatdoelen en laten vaak ook geen bussen met uitstoot meer toe. Zuid-Europa is met een inhaalslag bezig, maar ze zitten nog wel op een lager niveau. Op de langere termijn schakelen alle Europese landen over op elektrische mobiliteit, dus dan is er niet echt sprake meer van groeimarkten. Dan zijn de grootste markten weer gewoon de grote landen, dus Duitsland, Frankrijk, Spanje, Italië en het Verenigd Koninkrijk."

In november wordt de nieuwe generatie elektrische VDL Citea's aan het grote publiek gepresenteerd. Vanaf 2022 zullen de bussen in een nieuwe CO2-neutrale fabriek in het Belgische Roeselare van de band komen. Daarnaast blijft VDL Bus & Coach in Valkenswaard produceren.