KLM ziet geen veiligheidsrisico's en blijft over Belarus vliegen

KLM blijft door het luchtruim van Belarus vliegen. De luchtvaartmaatschappij zegt geen veiligheidsrisico's te zien en dat het vluchtschema "normaal zal worden voortgezet". Het bedrijf heeft daarvoor onder meer overlegd met de overheid en een risicobeoordeling uitgevoerd.

Zondag werd een toestel van Ryanair dat boven Belarus vloog gedwongen een landing te maken op de luchthaven van de Belarussische hoofdstad Minsk. Het toestel was van Griekenland onderweg naar Litouwen.

Aan boord zat een kopstuk van de oppositie: journalist Roman Protasevich. Hij werd op het vliegveld in Minsk door de Wit-Russische autoriteiten van boord gehaald.

Vanuit onder meer het Verenigd Koninkrijk en Litouwen klinkt de roep om het luchtruim van Belarus te mijden. De Letse maatschappij airBaltic geeft daar wel gehoor aan. Zolang de situatie onduidelijk is, blijven de vliegtuigen weg uit het luchtruim.

'Mogelijk Russische geheim agenten aan boord'
Ryanair-topman Michael O'Leary en de Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney denken dat er mogelijk Russisch geheim agenten aan boord van het toestel waren.

"We denken dat in Minsk vijf of zes mensen zijn uitgestapt, maar slechts een van hen is gearresteerd. Dat kan erop wijzen dat de anderen geheim agenten waren", aldus Coveney. Helemaal zeker van zijn zaak is hij echter niet.

O'Leary noemde de actie een "door de staat gesteunde kaping".

Voorval heeft politieke gevolgen
Het incident brengt ook politiek gezien een hoop teweeg. Zo hebben de Europese Unie, NAVO, Verenigde Staten en Verenigde Naties in ferme bewoordingen hun afkeuring over de handelwijze van Belarus uitgesproken.

"Wij houden de regering van Belarus verantwoordelijk voor de veiligheid van de passagiers en het vliegtuig", schreef EU-buitenlandchef Josep Borrell op Twitter. "Alle passagiers moeten direct hun reis kunnen voortzetten", aldus Borrell, die daarmee indirect ook de vrijlating van Protasevich eiste.

Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en EU-president Charles Michel sloten zich daar later bij aan. "Elke schending van de internationale luchtvaartregels moet consequenties hebben", twitterde Von der Leyen. De leiders van de EU-landen bespreken de situatie maandag. Ook wordt dan gesproken over mogelijke sancties tegen Belarus.

NAVO en VN veroordelen incident
De NAVO noemde de Belarussische actie "een serieus en gevaarlijk incident". "De Belarussische regering moet de veilige voortzetting van de reis voor alle reizigers garanderen." De Verenigde Naties zeiden in een reactie zeer bezorgd te zijn.

De VS heeft opgeroepen tot de onmiddellijke vrijlating van Protasevich. Volgens Antony Blinken, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, heeft de actie van Belarus het leven van de passagiers in gevaar gebracht. Blinken wil net als de EU dat de International Civil Aviation Organization (ICAO) een onderzoekt opent.

Meerdere Europese landen noemden het voorval onacceptabel en eisen tekst en uitleg. Polen sprak zelfs van "staatsterreur". Buurland Litouwen wil dat de EU luchtvaartmaatschappijen adviseert het Belarussische luchtruim te mijden. En Frankrijk heeft de Belarussische ambassadeur in Parijs om uitleg gevraagd.