'Recyclebare wegwerpbakjes zitten vol giftige stoffen'

Wegwerpverpakkingen van voedsel die verkocht worden als biologisch afbreekbaar zitten vol met schadelijke Pfas-stoffen. Dat komt naar voren uit een steekproef van acht Europese milieuorganisaties waaronder de Nederlandse Stichting Tegengif. De organisaties troffen de onafbreekbare stoffen aan in 42 bakjes, papieren wikkels en zakjes die bedoeld zijn als alternatief van plastic.

Pfas, ook wel 'the forever chemicals' genoemd, zijn een groep van 4500 chemische stoffen die nauwelijks afbreekbaar zijn in de natuur. Ze worden onder meer gebruikt om materiaal water- of vetafstotend te maken. De stoffen vervuilen drinkwater, bodem en lucht.

Onderzochtet stoffen zijn risico voor gezondheid
Over veel van de stoffen is nog weinig bekend. De stoffen waar wel onderzoek naar is gedaan blijken risicovol voor de gezondheid. Zo is van PFOA bekend dat het leverschade kan veroorzaken en schadelijk kan zijn voor de voortplanting, aldus het RIVM. Mogelijk is het ook kankerverwekkend. Vorig jaar liet de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) weten dat vier chemische stoffen die tot de Pfas-groep behoren ervoor zorgen dat het afweersysteem van kinderen minder goed op vaccinaties reageert.

Ook bleek afgelopen jaar dat de Pfas-stoffen zich kunnen verplaatsen van verpakking naar voedsel. Het is nog niet bekend hoe ongezond dit precies is.

Pfas ook in zogenaamd milieuvriendelijke verpakkingen
De milieuorganisaties onderzochten in totaal 99 verpakkingen in zes landen, waaronder Nederland. In 42 wegwerpbakjes en doosjes vonden ze de 'forever chemicals'. Daarvan was in 32 gevallen de stof bewust gebruikt. In tien verpakkingen werden sporen van Pfas aangetroffen als gevolg van blootstelling aan andere producten in fabrieken.

De hoogste concentraties Pfas zaten in wegwerpservies en voedselverpakkingen van suikerriet die worden bestempeld als composteerbaar en biologisch afbreekbaar. De organisaties onderzochten dertien van die milieuvriendelijke verpakkingen.

Aangetroffen bij Dunkin Donuts en McDonalds
Daarnaast zaten veel Pfas-stoffen in de zakjes van Dunkin Donuts, papieren wikkels voor burgers en in de frietbakjes van de McDonalds. In de frietbakjes van de McDonalds in Denemarken zaten geen Pfas-stoffen. Daar is het gebruik van Pfas in verpakkingen verboden.

De milieuorganisaties pleiten voor een Europees verbod op de verwerking van Pfas-stoffen in materiaal waarmee eten verpakt wordt.