Kabinet presenteert klimaatplannen

Nederland wil de uitstoot van broeikasgassen in het komende decennium halveren. Het Klimaatberaad presenteerde vrijdag zo'n 600 plannen waarmee dat moet gebeuren. Een overzicht van een aantal in het oog springende punten.

Over dertig jaar zal geen enkel huis meer op het gas aangesloten zijn:

Bekijk de Radar Extra-documentaire 'Van gas los'

Woningen
Tot 2030 moeten 1,5 miljoen huizen duurzamer worden gemaakt. Bewoners van wijken moeten samen beslissen wat voor hen de beste manier is om dat te doen. De kosten voor huurders mogen daarbij niet stijgen. Belasting op aardgas omhoog, elektriciteitstarief omlaag.

Verkeer
Stimuleren dat nieuwe auto's en bromfietsen in 2030 geen broeikasgassen uitstoten. Meer milieuzones in grote gemeenten. Meer elektrische personenauto's, bestelbusjes en bussen. Meer laadpalen. Stimuleren van waterstof. Minder zakelijk verkeer met de auto. Onderzoek naar andere vorm van belasting en accijns.

Industrie
Afvang, transport en opslag van door de industrie geproduceerde CO2 ondergronds onder zee. Grootverbruikers moeten maximaal energie besparen, vrijkomende restwarmte beschikbaar maken. Elektrificatie van warmteprocessen. Industrie stelt eigen ‘footprint’ vast, duurzaamheid belangrijker bij aanbestedingen.

Landbouw
Emissiereductie wordt versneld voortgezet. Meer koolstof vastleggen in de bodems, bossen en materialen, biomassa produceren en hernieuwde energie opwekken. Bevorderen grondgebondenheid en het sluiten van kringlopen. Bedrijven duurzamer maken. Geld uit de 'klimaatenveloppe' naar innovatieve en demonstratieprojecten. Onderwijs moet speciale modules ontwikkelen gericht op duurzaam werken, 'klimaatslim' opleiden moet integraal onderdeel van onderwijs worden. Voorkoming ontbossing, uitbreiding bos en landschap.

Electriciteit
Meer duurzame energie: meer windmolenparken op de Noordzee en op land, meer zonnepanelen. Ook gebruik van waterstof. Hernieuwbare elektriciteit moet goedkoper worden. Tegen 2050 moet er geen koolstofdioxide meer vrijkomen bij opwekken van elektriciteit.

Update 19:00 uur: plannen nog niet definitief
De klimaatplannen die vrijdag zijn gepresenteerd, zijn nog niet definitief. Ze zullen worden doorgerekend en dan pas hakt de politiek de knopen door. Dat onderstreepte vrijdag zowel premier Mark Rutte als klimaatminister Eric Wiebes. Zij prezen weliswaar de voorstellen die door voorzitter Ed Nijpels van het Klimaatberaad op tafel zijn gelegd, maar volgens Rutte 'beslist uiteindelijk de politiek'. En Wiebes: 'Een ontwerp is nog geen akkoord.'

Het Centraal Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving zullen de doorrekening van de voorstellen verrichten. Ze kijken daarbij niet alleen of het doel (minstens 49 procent CO2-reductie in 2030) wordt gehaald. Ook de vraag of de samenleving de maatregelen kan meemaken, speelt volgens Rutte en Wiebes een sleutelrol.

Veel burgers maken zich grote zorgen over de oplopende kosten van hun energiegebruik die het gevolg zouden zijn van de klimaatplannen. Volgens een deel van de oppositie is ingrijpen helemaal niet nodig. De PVV spreekt in een reactie van 'totale waanzin' en 'een financiële ramp'. Linkse partijen vrezen dat de klimaatkosten te veel worden afgewenteld op de burgers. Milieuorganisaties en de FNV lieten daarom donderdag weten zich niet achter het concept te kunnen scharen.

Regeringsfracties niet op een lijn
De regeringsfracties lijken ook niet geheel op één lijn te zitten. D66 is dik tevreden over het conceptakkoord. Volgens fractieleider Rob Jetten zet dat ,,het land definitief in de groene stand". Ook de ChristenUnie prijst de voorstellen. Partijleider Gert-Jan Segers vindt dat nu 'de route naar Parijs is uitgestippeld'.

Maar CDA-leider Sybrand Buma wijst erop dat het pakket 'haalbaar en betaalbaar' moet zijn. Hij onderstreept dat de plannen nog niet definitief zijn. VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff wil dat mensen gestimuleerd worden duurzame keuzes te maken. Maar hij vindt niet dat ze op kosten gejaagd moeten worden 'als ze die keuze níet hebben.'

Het klimaatakkoord bevat zo'n zeshonderd maatregelen, variërend van het duurzamer maken van woningen tot het stimuleren van auto's die geen CO2 uitstoten en energiebesparing door de industrie. Het kwam tot stand na langdurige onderhandelingen, waarbij tientallen belanghebbende partijen betrokken waren. Volgens Rutte is daarbij gewerkt 'in de best mogelijke poldertradities, door te zoeken naar zoveel mogelijk draagvlak'.